Ung thư gan đang trở thành một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sức khỏe con người trên toàn cầu. Theo các số liệu thống kê mới nhất, ung thư gan hiện đang là loại ung thư phổ biến thứ 6 trên toàn cầu và là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ 3. Đáng lo ngại hơn, đến năm 2050, số người tử vong vì ung thư gan dự kiến sẽ tăng từ 760.000 trường hợp (năm 2022) lên 1,37 triệu, phần lớn do già hóa dân số và sự gia tăng các yếu tố nguy cơ tại các quốc gia đang phát triển.
Tại Trung Quốc, nơi chiếm hơn 40% số ca ung thư gan toàn cầu, tỷ lệ nhiễm viêm gan B vẫn còn rất cao. Sự phổ biến của viêm gan B cùng với các yếu tố nguy cơ khác như bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa (MASLD) đang nổi lên như một nguyên nhân đáng lo ngại. MASLD đang gia tăng do lối sống ít vận động và thói quen ăn uống không lành mạnh.
Một báo cáo gần đây từ Ủy ban Ung thư gan Lancet chỉ ra rằng khoảng 60% trường hợp ung thư gan trên toàn cầu có thể phòng ngừa nếu kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ như béo phì, rượu bia và viêm gan siêu vi. Ba nguyên nhân chính dẫn đến phần lớn ca ung thư gan đều có thể phòng ngừa bao gồm viêm gan B và C, bệnh gan nhiễm mỡ chuyển hóa (MASLD) và rượu. Điều này cho thấy rằng việc kiểm soát và phòng ngừa các yếu tố nguy cơ này đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tỷ lệ mắc ung thư gan.
Để đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ mắc ung thư gan, các chuyên gia nhấn mạnh vai trò của chính sách y tế công cộng. Việc mở rộng tiêm chủng viêm gan B cho cả trẻ em và người lớn, tăng cường các biện pháp kiểm soát lối sống như áp dụng giá tối thiểu cho rượu, đánh thuế đồ uống có đường và dán nhãn cảnh báo rõ ràng là những biện pháp cần thiết. Những chính sách này đã được chứng minh là hiệu quả trong việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây ung thư gan.
Bên cạnh đó, việc sàng lọc định kỳ nhằm phát hiện sớm tổn thương gan cũng rất quan trọng. Với những bệnh nhân ở giai đoạn cuối, cần phát triển hệ thống chăm sóc giảm nhẹ để nâng cao chất lượng sống. Nhật Bản là một trong những quốc gia đã thành công trong việc giảm tỷ lệ tử vong do ung thư gan nhờ các chính sách y tế nghiêm ngặt và chương trình phát hiện sớm.
Các chuyên gia đều nhất trí rằng thay đổi lối sống vẫn là yếu tố quyết định. Một chế độ ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên, kiểm soát cân nặng, hạn chế rượu bia và tiêm phòng đầy đủ không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gan mà còn bảo vệ sức khỏe nói chung. Vì vậy, nâng cao nhận thức về phòng ngừa và kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây ung thư gan là rất quan trọng để giảm thiểu số ca mắc và tử vong do ung thư gan trong tương lai.
