Công nghệ 5G – Cơ hội và Thách thức đối với ASEAN
Một nghiên cứu gần đây của Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore, đã chỉ ra rằng ASEAN đang đứng trước cơ hội lớn với công nghệ 5G. Dự kiến, công nghệ này sẽ đóng góp 130 tỷ USD vào nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương vào năm 2030. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng 5G tại các quốc gia ASEAN có sự chênh lệch đáng kể. Trong khi Singapore dẫn đầu với 48,3% ứng dụng 5G, một số nước khác vẫn còn dưới 1%. Nếu không có hành động phối hợp kịp thời, những chênh lệch này có thể làm sâu sắc thêm khoảng cách số và suy yếu năng lực cạnh tranh của khu vực.
Giáo sư Vũ Minh Khương, Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, nhận định rằng sự hội tụ giữa 5G và Trí tuệ nhân tạo (AI) là hạ tầng cho đổi mới sáng tạo. Điều này sẽ thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất thông minh, nông nghiệp chính xác và giao thông tự hành. Tuy nhiên, ASEAN không thể chần chừ vì cơ hội để dẫn đầu khu vực trong kết nối thông minh đang nhanh chóng khép lại.
Báo cáo của trường đã xác định 10 trụ cột trọng yếu để thúc đẩy quá trình chuyển đổi 5G-AI. Những trụ cột này bao gồm thiết lập vai trò lãnh đạo số phối hợp và thu hẹp khoảng cách kỹ năng. Báo cáo cũng đề xuất 5 ưu tiên chiến lược. Thứ nhất, xây dựng chiến lược phát triển 5G-AI quốc gia. Thứ hai, thành lập cơ quan điều phối để đảm bảo sự phối hợp giữa các bên liên quan. Thứ ba, triển khai chính sách bao trùm để mọi người dân và doanh nghiệp có thể tiếp cận và tận dụng công nghệ 5G-AI. Thứ tư, phát triển hệ sinh thái AI để hỗ trợ đổi mới sáng tạo. Cuối cùng, triển khai cơ chế giám sát để đảm bảo an toàn và bảo mật của công nghệ 5G-AI.
Doanh nghiệp cần được đặt làm trung tâm trong việc thúc đẩy tác động kinh tế của 5G. Một số mô hình thành công trong khu vực đã được báo cáo nêu ra. Ví dụ, cảng thông minh tại Singapore đã áp dụng công nghệ 5G để tối ưu hóa hoạt động vận tải. Hệ thống quản lý thiên tai tích hợp AI tại Thái Lan đã giúp giảm thiểu thiệt hại do thiên tai. Mạng viễn thông chia sẻ tại Malaysia đã giúp giảm chi phí và tăng hiệu quả.
Báo cáo cũng nhấn mạnh mạng 5G riêng tư và truy cập không dây cố định là yếu tố then chốt trong công cuộc chuyển đổi công nghiệp 4.0. Việc triển khai 5G hiện tại chính là nền móng cho sự phát triển của 6G vào năm 2030. Điều này sẽ mở ra những cơ hội mới cho các ngành công nghiệp và doanh nghiệp.
Ở Việt Nam, việc triển khai 5G đang được tăng tốc với mục tiêu số trạm 5G đạt tối thiểu 50% so với trạm 4G vào năm 2025 và phủ sóng 99% dân số vào năm 2030. Đây là một bước tiến quan trọng để Việt Nam có thể tận dụng công nghệ 5G và AI để thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế.
