Nền kinh tế toàn cầu đang trải qua một giai đoạn bất ổn chưa từng có do chính sách thuế quan của Mỹ. Kể từ khi ông Trump bước vào nhiệm kỳ thứ hai của mình, ông đã gây ra những波 động lớn trong nền kinh tế toàn cầu với những đe dọa về việc áp thuế mạnh tay đối với các quốc gia trên thế giới. Mục tiêu lớn nhất mà ông Trump nhắm tới là Trung Quốc, và mức thuế quan dành cho nước này cũng như các nước bị nghi ngờ là trung chuyển hàng hóa Trung Quốc trước khi xuất khẩu sang Mỹ là rất cao.
Trước sức ép từ trong nước, ông Trump buộc phải hoãn áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc để tiến hành đàm phán tại Geneva. Tuy nhiên, những bất ổn trong chính sách kinh tế của Mỹ đã khiến các nhà đầu tư không còn xem Mỹ là nơi an toàn nữa. Dòng vốn đầu tư toàn cầu cũng đã trải qua những thay đổi đáng kể do chính sách thuế quan từ Mỹ và những xung đột địa chính trị trên toàn cầu.
Đối với Việt Nam, với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào bên ngoài cả về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và xuất khẩu, việc tìm kiếm các biện pháp ứng phó những tác động tiêu cực từ bên ngoài là rất cần thiết. Mức thuế quan mà ông Trump tuyên bố đối với Việt Nam được xem là tương đối thuận lợi vì thấp hơn so với các nước châu Á khác, nhưng vẫn cần phải chờ đợi và chuẩn bị cho những rủi ro tiềm ẩn.
Các doanh nghiệp Việt Nam cần phải chủ động loại bỏ những rủi ro, ngay cả khi phải chịu chi phí cao hơn. Chẳng hạn, để giảm thiểu rủi ro liên quan đến nguồn gốc xuất xứ, các doanh nghiệp ngành dệt may Việt Nam nên chủ động tìm kiếm nguồn nguyên liệu thay thế, mặc dù chi phí có thể cao hơn.
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể phải điều chỉnh lại theo hướng thu hẹp hơn. Theo dự báo của OECD, tăng trưởng GDP toàn cầu trong năm 2025 sẽ là 2,9% (so với mức 3,3% của năm 2024). Nhiều khả năng mục tiêu này sẽ khó đạt được. Khả năng nền kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái ngày càng tăng cao.
Một số chuyên gia kinh tế dự báo rằng, nếu tình hình chính trị và kinh tế toàn cầu tiếp tục biến động, các thị trường tài chính và hàng hóa có thể sẽ tiếp tục biến động mạnh. Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế của các quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Để ứng phó với những tình huống này, các doanh nghiệp và tổ chức tài chính tại Việt Nam cần tăng cường quản lý rủi ro, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và đầu tư. Cơ quan quản lý nhà nước cũng cần theo dõi sát sao diễn biến kinh tế toàn cầu để đề ra các chính sách phù hợp, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước vượt qua giai đoạn khó khăn.
