Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển nhanh chóng, nhiều công ty công nghệ đang áp dụng các mô hình làm việc khắc nghiệt để tăng tốc phát triển và cạnh tranh trên thị trường. Một trong những mô hình làm việc đang gây chú ý và tranh cãi là mô hình 996, trong đó nhân viên làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày một tuần. Mô hình này đã trở thành tiêu chuẩn tại nhiều công ty Trung Quốc và đang lan rộng sang Mỹ.
Mô hình 996 bắt nguồn từ các công ty công nghệ Trung Quốc và đã gây ra nhiều tranh cãi về việc xóa bỏ cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Năm 2021, chính phủ Trung Quốc đã trấn áp mô hình này, nhưng nhiều công ty vẫn âm thầm duy trì. Tại Mỹ, startup phần mềm Rilla tại Thung lũng Silicon cho biết gần như toàn bộ đội ngũ 80 nhân viên đang tuân theo lịch 996. Điều này cho thấy mô hình làm việc khắc nghiệt này không chỉ phổ biến ở Trung Quốc mà còn đang lan rộng sang các nước khác.
Không chỉ dừng lại ở mô hình 996, một số công ty thậm chí đang tiến tới mô hình 007, làm việc từ nửa đêm đến nửa đêm, 7 ngày một tuần. Nhà đầu tư mạo hiểm người Anh Harry Stebbings cho biết để xây dựng công ty trị giá 10 tỷ USD, bạn phải làm việc 7 ngày một tuần. Huawei là một ví dụ điển hình về văn hóa làm việc 007. Gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã chuyển sang mô hình mới để vượt qua khó khăn khi bị đưa vào danh sách đen thương mại của Mỹ.
Bất chấp lệnh cấm của Mỹ, Huawei đã chuyển mình thành công từ một công ty viễn thông trở thành cái tên đáng gờm về AI tại Trung Quốc. CEO Nvidia Jensen Huang cũng thừa nhận mình không có sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, làm việc từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ, suốt 7 ngày một tuần. Tại Nvidia, làm ngoài giờ hành chính là điều bình thường. Cựu nhân viên cho biết họ được kỳ vọng làm cật lực 7 ngày một tuần với công việc chất đống đến 2h sáng. Những nỗ lực này đã giúp giá cổ phiếu Nvidia tăng vọt 1.600% trong 5 năm qua.
Không chỉ các công ty công nghệ lớn, một số startup cũng theo đuổi lịch 007 hoặc gần như vậy. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều họ cần vì thị trường vô cùng khốc liệt. Các startup AI đã huy động được 104,3 tỷ USD tại Mỹ trong nửa đầu năm, gần bằng mức 104,4 tỷ USD của cả năm 2024. CEO của startup AI Greptile, Daksh Gupta, thừa nhận ông tìm kiếm những nhân viên sẵn sàng làm 84 giờ mỗi tuần. Lịch trình vắt kiệt sức lao động này là điều cần thiết để chuyển những đồng đầu tư thành lợi nhuận và thị phần.
Cuối cùng, việc các công ty công nghệ áp dụng mô hình làm việc khắc nghiệt như 996 và 007 đang gây ra nhiều tranh cãi về việc xóa bỏ cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Tuy nhiên, trong môi trường cạnh tranh như hiện nay, nhiều công ty cho rằng đây là điều cần thiết để tồn tại và phát triển. Các nhân viên cũng cần cân nhắc kỹ lưỡng về việc có thể chấp nhận mô hình làm việc này hay không, để đảm bảo sức khỏe và hạnh phúc của bản thân.
