Các nhà khoa học đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về một hệ quả không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu. Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment, mặc dù giảm ô nhiễm không khí mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, nhưng điều này cũng có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu.
Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã chứng kiến sự giảm đáng kể ô nhiễm không khí trong những năm gần đây. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng việc giảm ô nhiễm này đã làm mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra. Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Sự biến mất của ‘tấm chắn’ này đã đồng nghĩa với việc Trái Đất hấp thụ nhiều nhiệt hơn từ mặt trời.
Các quốc gia đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, một phần quan trọng trong việc cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Việc giảm ô nhiễm không khí đã cứu sống hàng triệu người mỗi năm và ngăn chặn hàng triệu trường hợp mắc bệnh hô hấp.
Giáo sư Robert Allen, một trong những tác giả của nghiên cứu, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’ Theo ông, nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.
Một số giải pháp đã được đề xuất để giải quyết vấn đề này. Trồng cây và thu giữ carbon là những cách để giảm lượng khí nhà kính trong khí quyển. Chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo cũng là một giải pháp quan trọng. Mặc dù các giải pháp này có thể mất nhiều thời gian hơn để thực hiện, nhưng chúng được đánh giá là con đường đúng đắn và chắc chắn.
Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng. Việc cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường là thách thức lớn, nhưng không thể không thực hiện.
