Việt Nam đang đứng trước một cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một xu hướng tất yếu trong thời đại hiện nay nhằm tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Mô hình kinh tế tuần hoàn được xem là giải pháp quan trọng giúp ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Theo các chuyên gia, tiềm năng kinh tế tuần hoàn của Việt Nam rất lớn, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ để tận dụng tối đa nguồn tài nguyên.
TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là bước quan trọng cuối cùng trong chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải. Công ty của ông đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo sạch.
Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, nhấn mạnh rằng để phát triển kinh tế tuần hoàn, cần có sự đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân. Việc xây dựng một nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm và áp dụng công nghệ như blockchain sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch và chống gian lận một cách hiệu quả hơn.
PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, khẳng định rằng kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam vẫn còn những điểm nghẽn cần tháo gỡ nhanh chóng.
Một trong những điểm nghẽn quan trọng là các chính sách hiện nay chưa thực sự linh hoạt và cần có một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả. Điều này sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng để xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn.
Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo ra một hành lang pháp lý quan trọng cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn một cách hiệu quả, vẫn cần có những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách. Điều này đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc xây dựng và phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn bền vững.
