Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với tình trạng cung và cầu lao động bị lệch pha nghiêm trọng. Mặc dù nhiều doanh nghiệp đang có nhu cầu tuyển dụng, tuy nhiên, quá trình tuyển dụng đang gặp nhiều thách thức. Ngược lại, nhiều người lao động bị sa thải đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc mới.
Theo báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của nền tảng tìm kiếm việc làm Vieclam24h, làn sóng sa thải vẫn đang tiếp tục diễn ra mạnh mẽ trong nửa đầu năm nay. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của người lao động và khiến hành trình tìm kiếm việc làm mới trở nên khó khăn hơn.
Báo cáo chỉ ra rằng, hơn 72,7% người lao động chủ động quay lại thị trường lao động. Tuy nhiên, chỉ 24,7% trong số họ tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn. Điều này phản ánh hành trình tái hòa nhập thị trường lao động sau khi bị sa thải đang gặp nhiều thách thức.
Ở chiều ngược lại, nhiều doanh nghiệp vẫn đang thiếu nhân sự nghiêm trọng. Có đến 77,4% công ty đánh giá việc tuyển dụng khó khăn hơn so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, khó khăn trong tuyển dụng tập trung vào nhóm nhân viên chính thức và cấp trung – những vị trí then chốt trong vận hành của doanh nghiệp.
Tình trạng có cung, có cầu nhưng lệch pha đang diễn ra phổ biến. Những con số trên phản ánh sự đứt gãy ngày càng sâu sắc trong kết nối giữa người tìm việc và nhà tuyển dụng. Vấn đề không chỉ nằm ở năng lực, mà còn đến từ khoảng cách trong kỳ vọng, tâm lý và niềm tin sau các đợt cắt giảm.
Đáng chú ý, nhóm tuổi 45-54 và 35-44 đang bị cắt giảm không tương xứng nhiều nhất. Đặc biệt, tỷ lệ cắt giảm của nhóm tuổi 45-54 là 9,5%, trong khi tỷ lệ ở lại chỉ đạt 4,1%. Về cấp bậc, các công ty có xu hướng tinh gọn bộ máy từ dưới lên trên, với nhân sự cấp thấp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Nhân viên chính thức chiếm 42,5% trong nhóm nhân sự phải rời đi, so sánh với chỉ 32,8% được giữ lại. Khảo sát cũng chỉ ra rằng 70% người lao động bị sa thải rơi vào trạng thái cảm xúc tiêu cực. 29,4% lo lắng về tài chính cá nhân, phản ánh mối quan tâm thiết thực và cấp bách nhất.
Bên cạnh những con số ảm đạm này, nhiều tín hiệu tích cực cũng được ghi nhận. Cụ thể, 14,3% cảm thấy bình thản, đã lường trước tình huống, 12,6% nhận ra đây là cơ hội, thậm chí 3% thấy giải thoát sau khi bị sa thải.
Sau khi trải qua những biến động về mặt cảm xúc, phần lớn người lao động quay trở lại thị trường để tìm kiếm việc làm mới. Tuy nhiên, bức tranh thực tế lại tương đối cam go, nhiều rào cản.
Từ phía doanh nghiệp, công tác tuyển dụng năm nay cũng được đánh giá là thách thức hơn so với cùng kỳ năm ngoái. 84,7% công ty cho biết khó chiêu mộ nhân sự ở cấp nhân viên chính thức, thực thi.
Khó khăn lớn nhất là thiếu ứng viên có kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp (46,3%). Xếp ngay sau đó là vấn đề về ứng viên có kỳ vọng quá cao (45,1%).
Nhìn chung, sự lệch pha trong tuyển dụng đến từ kỳ vọng của nhân sự và chiến lược thu hút nhân tài từ phía doanh nghiệp. Trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều biến động gần đây, đặc biệt khi làn sóng sa thải xảy ra rộng rãi, người lao động bắt đầu tập trung hơn vào các yếu tố mang tính đảm bảo tức thì như phúc lợi (64%), công việc có tính ổn định (59,8%) và mức lương tốt (58,7%).
