Ngành ngân hàng đang trải qua một quá trình chuyển đổi sâu sắc trong thời đại công nghệ 4.0. Tại Diễn đàn Nhân lực ngành ngân hàng diễn ra vào ngày 16 tháng 7 tại Hà Nội, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ông Phạm Tiến Dũng, đã có bài phát biểu khai mạc đề cập đến những thay đổi quan trọng trong ngành.
Theo ông Dũng, trong quá khứ, các kênh bán hàng của ngân hàng chủ yếu tập trung vào giao dịch trực tiếp với khách hàng. Tuy nhiên, hiện tại, đã có hơn 90% giao dịch của khách hàng chuyển sang kênh số. Sự thay đổi này đòi hỏi nhân lực trong ngành ngân hàng phải thích nghi và thay đổi để phù hợp với xu hướng mới.
Ngoài ra, các dịch vụ ngân hàng hiện nay đã được tự động hóa hoàn toàn, không còn giao dịch viên nào thực hiện việc đọc chứng từ ngân hàng. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải tái cấu trúc các quy trình, xây dựng các quy trình nghiệp vụ thông minh với sự tham gia của đội ngũ nhân viên am hiểu về nghiệp vụ và công nghệ thông tin.
Ông Dũng cũng cho biết, trước đây, cán bộ ngân hàng thường rất hiểu về kế toán, định tài khoản, nợ tài khoản… Tuy nhiên, hiện nay, nhiều nhân viên không còn cần biết đến các nghiệp vụ này vì máy tính đã tự động thực hiện việc hạch toán. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của một đội ngũ ngân hàng mới, với sự kết hợp giữa công nghệ và nghiệp vụ.
Số lượng và giá trị giao dịch cũng tăng lên nhanh chóng, từ chỉ 1 triệu giao dịch trước đây lên đến 50-100 triệu giao dịch mỗi ngày. Điều này đòi hỏi ngành ngân hàng phải có hệ thống kiểm soát và phát hiện lỗi giao dịch mới, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới khác. Ngân hàng Nhà nước đang tích cực triển khai các giải pháp để nâng cao năng lực và hiệu quả của hệ thống kiểm soát và phát hiện lỗi giao dịch.
Hiện nay, số lượng tài khoản tiền gửi đã tăng lên khoảng 200 triệu, với 87% người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng. Điều này cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành ngân hàng và đòi hỏi nhân lực phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu mới. Theo Statista , số lượng người dùng dịch vụ ngân hàng trực tuyến tại Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.
Nhiều ngân hàng đang coi rủi ro về công nghệ thông tin tương tự như rủi ro về tín dụng, và đang hình thành nên một hệ thống quản lý rủi ro mới. Điều này đòi hỏi nhân lực ngành ngân hàng phải có kiến thức và kỹ năng mới để ứng xử với rủi ro trên không gian mạng. Các chuyên gia an ninh mạng đang làm việc để ngăn chặn và giảm thiểu các rủi ro này.
Chưa bao giờ ngành ngân hàng khát nhân lực về an ninh công nghệ thông tin như hiện nay. Diễn đàn Nhân lực ngành ngân hàng là cơ hội để các chuyên gia, diễn giả và các đơn vị tham mưu trao đổi, đóng góp ý kiến để tìm ra những giải pháp phát triển nguồn nhân lực ngành ngân hàng trong thời kỳ mới.
Bên ngoài ngành ngân hàng, hệ sinh thái số đang phát triển mạnh mẽ, với sự kết nối và tích hợp giữa ngành ngân hàng với các ngành khác. Điều này đòi hỏi nhân lực ngành ngân hàng phải có kiến thức và kỹ năng mới để thích nghi với xu hướng này. Việc phát triển Fintech đang mở ra những cơ hội mới cho ngành ngân hàng và đòi hỏi nhân lực phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu.
Trong tương lai, những thay đổi tiếp theo có thể thấy là sự ra đời của tài sản ảo, hợp đồng thông minh, chữ ký điện tử… Điều này đòi hỏi nhân lực ngành ngân hàng phải thay đổi nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu mới. Ngành ngân hàng sẽ tiếp tục thay đổi và phát triển trong thời đại công nghệ 4.0.