Một video ghi lại cảnh Li, một cử nhân ngành Chẩn đoán hình ảnh tại Đại học Y khoa Đại Liên, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc, đứng bán kem trên đường phố đã thu hút hơn 5 triệu lượt xem trên mạng xã hội. Sự việc này đã châm ngòi cho một cuộc tranh luận nóng về áp lực định hướng nghề nghiệp đối với sinh viên sau đại học.

Li, người đã tốt nghiệp từ Đại học Y khoa Đại Liên, đã trở thành tâm điểm của sự chú ý sau khi video cô đứng bán kem được lan truyền rộng rãi. Điều đáng nói là, sau khi video nổi tiếng, một giảng viên cũ của trường đã liên hệ và yêu cầu cô gỡ video vì lo ngại về danh tiếng của nhà trường. Tuy nhiên, Li đã từ chối và thẳng thắn đáp trả: ‘Nếu bạn nghĩ tôi đang phỉ báng bạn, hãy kiện tôi’. Thông tin này đã làm dấy lên nhiều tranh cãi về cách các trường đại học Trung Quốc đánh giá ‘thành công’ của sinh viên sau tốt nghiệp.

Nhà trường đã phủ nhận việc gây áp lực lên Li và cho rằng cô đã phát tán thông tin ‘không đúng sự thật’. Tuy nhiên, sự việc này đã làm dấy lên tranh cãi về cách các trường đại học Trung Quốc đánh giá ‘thành công’ của sinh viên sau tốt nghiệp, khi mà các nghề nghiệp danh giá và mức lương cao đang trở thành tiêu chuẩn. Theo các học giả, đây không chỉ là câu chuyện của một cá nhân mà phản ánh khủng hoảng rộng lớn hơn trong giáo dục đại học.

PGS Cao Yanna, làm việc tại Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh, nhận định rằng các trường đại học đang kỳ vọng quá cao vào sinh viên, trong khi thị trường lao động không thể hấp thụ hết số lượng cử nhân tăng nhanh. Số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ nhập học đại học ở Trung Quốc đã tăng từ dưới 10% năm 1998 lên hơn 60% vào năm 2023. Kéo theo đó, niềm tin rằng bằng đại học là tấm vé dẫn đến thành công càng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, số lượng sinh viên tốt nghiệp tăng kỷ lục qua từng năm đã khiến cuộc cạnh tranh việc làm trở nên khốc liệt. Trong bối cảnh đó, những lựa chọn nghề nghiệp phi truyền thống như bán hàng online, làm nội dung mạng xã hội, hoặc mở quầy hàng nhỏ ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, những con đường này vẫn chưa được hệ thống giáo dục và xã hội Trung Quốc công nhận đầy đủ, dẫn đến áp lực kép vừa phải mưu sinh, vừa đối mặt với sự kỳ vọng, thậm chí chỉ trích, từ nhà trường và dư luận.

PGS Paweł Charasz, làm việc tại Đại học Trung văn Hồng Kông, cho rằng thay vì chú trọng sinh viên làm nghề gì, cần đặt trọng tâm vào khả năng lựa chọn độc lập và kỹ năng ứng biến trong một thế giới việc làm thay đổi nhanh chóng. Một sự nghiệp không truyền thống nhưng xuất phát từ đam mê cũng là dấu hiệu của thành công.

Ông Hongqing Yang, Giám đốc điều hành Công ty tư vấn giáo dục The Educationist Limited, cho rằng các đại học danh giá Trung Quốc vẫn chưa đủ linh hoạt để thích ứng với những con đường nghề nghiệp mới. ‘Chính sách thúc đẩy giáo dục nghề và nâng cao khả năng tuyển dụng đang góp phần giảm áp lực. Tuy nhiên, sự khác biệt giữa kỳ vọng truyền thống của các tổ chức giáo dục và nhu cầu tự do, sáng tạo của thế hệ trẻ Trung Quốc ngày càng tạo nên căng thẳng’.

Trung vệ Phạm Lý Đức, cầu thủ thuộc CLB CAHN, đã có những chia sẻ đầy cảm xúc với PV Dân Việt về chiến thắng của U23 Việt Nam trước U23 Indonesia trong trận chung kết giải U23 Đông Nam Á 2025. Đây là lần thứ ba liên tiếp U23 Việt Nam lên ngôi vô địch giải đấu này.

Phạm Lý Đức cho biết, sự hiện diện đông đảo của các cổ động viên Indonesia không chỉ không làm anh và đồng đội cảm thấy áp lực mà còn tạo nên sự hưng phấn lớn khi thi đấu. “Càng nhiều fan Indonesia, chúng tôi càng thấy hưng phấn và quyết tâm chiến đấu hết mình”, anh nói. Sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong đội là chìa khóa giúp U23 Việt Nam vượt qua áp lực từ khán đài đối phương.

Về việc phải đối mặt với đối thủ chơi quyết liệt và đôi khi sử dụng tiểu xảo như U23 Indonesia, đặc biệt là sau khi nhận thẻ vàng, Phạm Lý Đức tiết lộ rằng HLV Kim Sang-sik đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ bình tĩnh và tập trung trong suốt trận đấu. “HLV đã dặn dò chúng tôi phải luôn giữ cái đầu lạnh và tập trung vào trận đấu, không để các tình huống tiêu xảo của đối phương ảnh hưởng đến tâm lý”, anh chia sẻ.

Phạm Lý Đức được đánh giá cao ở hàng hậu vệ với thể hình tốt, khả năng đọc tình huống nhanh, và kỹ năng thi đấu lăn xả nhưng cũng rất tỉnh táo. Anh đã có cơ hội được đôn lên ĐTQG Việt Nam và kỳ vọng sẽ tiếp tục được tạo cơ hội cọ xát tại V.League cũng như các giải đấu quốc tế.

Với việc cùng U23 Việt Nam tham dự giải Đông Nam Á 2025, sắp tới là vòng loại châu Á 2026 và SEA Games 33, Phạm Lý Đức quyết tâm tích lũy nhiều kinh nghiệm và bản lĩnh để trở lại ĐTQG với một hình ảnh mới. Anh chia sẻ: “Thật sự đến giờ tôi vẫn còn lâng lâng hạnh phúc. Đây là lần đầu tiên tôi được khoác áo đội tuyển U23 và trải nghiệm cảm giác nâng cúp vô địch khu vực. Chúng tôi đã chiến đấu như một tập thể thực sự, mỗi người đều cháy hết mình vì màu cờ sắc áo. Được nghe Quốc ca vang lên khi bước lên bục nhận cúp là cảm xúc mà tôi sẽ không bao giờ quên”.

Về tương lai, Phạm Lý Đức nhấn mạnh rằng anh sẽ phải nỗ lực rất nhiều nếu muốn đi xa hơn nữa trong sự nghiệp. Anh cũng hy vọng sẽ tiếp tục được tạo cơ hội cọ xát và phát triển để trở thành niềm hi vọng cho bóng đá Việt Nam. “Tôi sẽ phải cố gắng rất nhiều để đạt được những mục tiêu tiếp theo trong sự nghiệp. Tôi hy vọng sẽ được tạo cơ hội để phát triển và cống hiến nhiều hơn cho bóng đá Việt Nam”, anh nói.

Với việc sở hữu khả năng đọc tình huống nhanh và kỹ năng thi đấu lăn xả nhưng cũng rất tỉnh táo, Phạm Lý Đức đang trở thành một trong những cái tên nổi bật trong đội hình U23 Việt Nam.

Một nam sinh đến từ thành phố Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, đã tạo nên lịch sử khi trở thành người đầu tiên của dòng họ Li tại địa phương này đỗ vào Đại học Bắc Kinh – một trong những trường đại học hàng đầu của Trung Quốc. Li Guoyao, với thành tích vượt trội, đã khiến dòng họ Li tổ chức một lễ vinh danh long trọng và gây chú ý trên cộng đồng mạng.

Lễ vinh danh được tổ chức tại từ đường của dòng họ Li, với sự tham gia của nhiều thành viên trong dòng họ và khách mời. Sự kiện bao gồm lễ rước, dàn xe hơi di chuyển qua các đường phố, cờ hoa, thảm đỏ và tiệc lớn. Theo thông tin, Li Guoyao đã đạt 691 điểm trong kỳ thi tuyển sinh đại học và trúng tuyển vào chương trình đào tạo các ngành khoa học cơ bản có tính chiến lược. Dự kiến, nam sinh sẽ theo học chuyên ngành sinh học và tâm lý học tại Đại học Bắc Kinh.

Li Guoyao sinh ra trong một gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Cha em làm phụ hồ, mẹ làm công việc sắp xếp hàng hóa trong siêu thị. Cha mẹ em đều là lao động có thu nhập thấp. Tuy nhiên, Li Guoyao đã thể hiện sự nỗ lực miệt mài trong học tập. Em sử dụng chiếc điện thoại cũ của cha để lên mạng tìm kiếm tài liệu và luyện đề trên các website. Em cũng thường tự chép tay các tài liệu hay mà em tìm được trong thư viện. Sự cố gắng của Li Guoyao đã mang lại kết quả xứng đáng khi em trở thành học sinh xuất sắc của trường.

Thành tích của Li Guoyao đã khiến dòng họ Li tự hào và quyết định tổ chức lễ vinh danh để ghi nhận thành tích của em. Từ đường của dòng họ Li đã được trang trí rực rỡ, treo nhiều băng rôn có dòng chữ: “Chúc mừng Li Guoyao đỗ Đại học Bắc Kinh!”. Dòng họ Li còn đặt 30 bàn tiệc lớn để ăn mừng. Đặc biệt, người đứng đầu dòng họ đã ghi tên Li Guoyao vào trang vinh danh trong gia phả, thể hiện sự tự hào của dòng họ về em.

Tuy nhiên, không ít người lo ngại rằng lễ vinh danh quá hoành tráng có thể vô tình tạo áp lực cho Li Guoyao trên chặng hành trình về sau. Nhiều người bày tỏ sự ngưỡng mộ dành cho nam sinh Li Guoyao, bởi em đã vượt lên mọi khó khăn để đạt được kết quả học tập xuất sắc, trở thành niềm tự hào của gia đình và dòng họ. Với thành tích này, Li Guoyao đã truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ khác cố gắng phấn đấu trong học tập.

Hiện tại, tương lai của Li Guoyao tại Đại học Bắc Kinh vẫn còn rất rộng mở. Em sẽ có cơ hội tiếp cận với môi trường học tập chất lượng cao, cùng với các cơ hội nghiên cứu và phát triển sự nghiệp trong tương lai. Thành công của Li Guoyao không chỉ là niềm tự hào của dòng họ Li mà còn là tấm gương sáng cho nhiều thế hệ học sinh sau này.