Chính phủ Việt Nam vừa đưa ra một quyết định đột phá nhằm đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng và Nhà nước. Trọng tâm của quyết định này là xây dựng hạ tầng kết nối vững chắc, bảo đảm an toàn thông tin mạng và bảo vệ bí mật nhà nước trong quá trình liên thông và đồng bộ dữ liệu.

Quyết định này hướng đến việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ và đồng bộ hóa dữ liệu giữa các cơ quan Đảng và Nhà nước thông qua các nền tảng chia sẻ dùng chung. Mục tiêu chính là tăng cường hiệu quả trong hoạt động chuyển đổi số và nâng cao chất lượng dịch vụ công cung cấp cho người dân. Bằng cách thiết lập một hệ thống hạ tầng kết nối thông suốt và an toàn, các cơ quan có thể tận dụng tối đa lợi ích của dữ liệu và công nghệ thông tin để phục vụ công việc và cải thiện cuộc sống của người dân.

Về mặt kỹ thuật, quyết định nêu rõ các yêu cầu đối với hạ tầng kết nối của Mạng truyền số liệu chuyên dùng. Hạ tầng này cần được đầu tư và phát triển theo hướng hiện đại, tiên tiến và thống nhất. Đặc biệt, các yêu cầu kỹ thuật bao gồm kết nối với tối thiểu hai kênh truyền cáp quang theo hai hướng vật lý khác nhau với thiết bị kết nối có giao diện bảo đảm băng thông rộng và tốc độ cao. Điều này giúp đảm bảo sự ổn định, tốc độ và an toàn của việc truyền tải dữ liệu.

Bên cạnh đó, quyết định cũng đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về bảo đảm an toàn thông tin mạng và bảo vệ bí mật nhà nước trong hoạt động liên thông và đồng bộ dữ liệu. Các hệ thống thông tin và trung tâm dữ liệu tham gia vào quá trình này phải trải qua quy trình phê duyệt cấp độ an toàn hệ thống thông tin và triển khai đầy đủ các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin. Điều này không chỉ giúp bảo vệ dữ liệu khỏi các mối đe dọa an ninh mạng mà còn đảm bảo rằng mọi hoạt động đều tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Hoạt động liên thông và đồng bộ dữ liệu cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ bí mật nhà nước và cơ yếu. Dữ liệu thuộc bí mật nhà nước khi được liên thông và đồng bộ phải được phân loại, mã hóa bằng giải pháp bảo mật cơ yếu theo đúng cấp độ bí mật. Điều này đảm bảo rằng thông tin nhạy cảm được bảo vệ chặt chẽ và chỉ được truy cập bởi những người có thẩm quyền.

Tóm lại, quyết định này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực chuyển đổi số của các cơ quan Đảng và Nhà nước. Việc liên thông và đồng bộ hóa dữ liệu không chỉ giúp tăng cường hiệu quả hoạt động mà còn góp phần cải thiện chất lượng dịch vụ công, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và xã hội. Đồng thời, quyết định này cũng thể hiện cam kết của Chính phủ trong việc tạo dựng một môi trường thông tin an toàn, bảo mật và hiện đại để hỗ trợ cho sự phát triển của đất nước.

Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI: Khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia

Trong bối cảnh hiện nay, việc xác định dữ liệu là tài nguyên số quan trọng đã trở thành một vấn đề cấp thiết. Tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực chuyển đổi số quốc gia.

Ông Trần Quang Hưng, UVBCH, Trưởng Ban Đoàn – Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, đã chủ trì phiên thảo luận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng ‘bệ đỡ thị trường’ cho đổi mới sáng tạo. Với dân số hơn 100 triệu người và hệ thống dữ liệu ngày càng được hoàn thiện, Việt Nam đang sở hữu lợi thế lớn để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, ông Hưng cũng chỉ ra rằng dữ liệu quốc gia hiện nay vẫn còn phân tán, thiếu sự liên kết giữa các lĩnh vực như thuế, bảo hiểm, nhân khẩu, ngành nghề… Điều này đã gây ra khó khăn cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu một cách hiệu quả.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần làm rõ khái niệm dữ liệu trong bối cảnh hiện nay, những thuộc tính nào cần lưu trữ lâu dài và đâu là thông tin nên được loại bỏ. Điều cốt lõi của dữ liệu là phải ‘đúng, đủ, sạch, sống’. Tuy nhiên, phần lớn phần mềm không được cập nhật dữ liệu thường xuyên, dẫn đến giá trị thông tin giảm theo thời gian.

Để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, cần phát triển các nền tảng thực sự hữu ích để người dân sử dụng thường xuyên trong đời sống hằng ngày. Đặc biệt, toàn bộ dữ liệu thu thập từ người dùng cần được bảo mật tuyệt đối và tuân thủ các quy chuẩn chặt chẽ.

Một bước tiến lớn của Việt Nam là việc tích hợp số định danh cá nhân với hệ thống bảo hiểm, tuy nhiên vẫn còn khoảng cách rất lớn đến mục tiêu liên thông dữ liệu y tế quốc gia. Các chuyên gia cho rằng cần bắt đầu từ dữ liệu cá nhân sau đó tiến tới dữ liệu ngành, chuẩn hóa định danh cá nhân là bước đầu tiên, cần một mã số duy nhất được dùng xuyên suốt cho tất cả dịch vụ công và dịch vụ tư nhân.

Mỗi ngành cần xây dựng bộ chuẩn dữ liệu riêng (cấu trúc, chuẩn định dạng) để dữ liệu có thể phân tích, lưu trữ và chia sẻ. Tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh, đặc biệt phục vụ nghiên cứu khoa học.

Tóm lại, việc khai thác hiệu quả ‘mỏ vàng’ dữ liệu trong chuyển đổi số quốc gia là một vấn đề cấp thiết. Các chuyên gia đã đưa ra nhiều giải pháp để xây dựng hệ thống dữ liệu liên tục, chuẩn hóa định danh cá nhân và tạo hành lang pháp lý cho chia sẻ dữ liệu y tế ẩn danh.

Luat-Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15 đã đặt ra những quy định cụ thể về việc bảo vệ thông tin cá nhân, đặc biệt là trong lĩnh vực sức khỏe và kinh doanh bảo hiểm. Theo đó, việc thu thập và xử lý thông tin cá nhân liên quan đến sức khỏe và bảo hiểm chỉ được phép thực hiện khi có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu cá nhân, trừ một số trường hợp được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 19 của Luật này.

Các cơ quan, tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực sức khỏe và bảo hiểm được yêu cầu phải áp dụng đầy đủ các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng như các quy định khác có liên quan. Đáng chú ý, họ không được phép cung cấp thông tin cá nhân cho bên thứ ba mà không có yêu cầu bằng văn bản của chủ thể dữ liệu cá nhân hoặc không thuộc các trường hợp được phép theo luật. Điều này nhằm đảm bảo rằng thông tin cá nhân của người dân được bảo vệ một cách chặt chẽ và chỉ được sử dụng đúng mục đích.

Tổ chức và cá nhân phát triển ứng dụng về y tế và kinh doanh bảo hiểm cũng phải tuân thủ đầy đủ các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Trong trường hợp doanh nghiệp kinh doanh tái bảo hiểm và nhượng tái bảo hiểm, việc chuyển dữ liệu cá nhân cho đối tác cần được nêu rõ trong hợp đồng với khách hàng. Điều này giúp tăng cường tính minh bạch và đảm bảo quyền lợi của khách hàng.

Luat-Bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng quy định các trường hợp xử lý dữ liệu cá nhân không cần sự đồng ý của chủ thể dữ liệu cá nhân. Các trường hợp này bao gồm các tình huống cấp bách liên quan đến bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể dữ liệu cá nhân hoặc người khác; các trường hợp khẩn cấp cần bảo vệ lợi ích của Nhà nước, cơ quan tổ chức; phục vụ hoạt động của cơ quan nhà nước; thực hiện thỏa thuận của chủ thể dữ liệu cá nhân với cơ quan, tổ chức có liên quan; và các trường hợp khác theo quy định của pháp luật. Quy định này giúp đảm bảo rằng thông tin cá nhân có thể được sử dụng trong những tình huống cần thiết để bảo vệ quyền lợi của cá nhân và cộng đồng.

Nhìn chung, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân số 91/2025/QH15 đã đưa ra những quy định cụ thể và chặt chẽ về bảo vệ thông tin cá nhân trong lĩnh vực sức khỏe và bảo hiểm. Việc thực hiện đúng các quy định này sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của người dân và tăng cường niềm tin vào các hoạt động kinh doanh và cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực này.