Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2020, đánh dấu một chương mới trong quan hệ hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và EU. Sau 5 năm thực thi, những lợi ích mà EVFTA mang lại đã trở nên rõ ràng và thiết thực cho doanh nghiệp hai bên.

Theo cam kết trong EVFTA, hiệp định sẽ loại bỏ hầu hết các rào cản thuế quan, ngoại trừ một số mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan miễn thuế. Về phía EU, cam kết xóa bỏ thuế quan ngay khi EVFTA có hiệu lực đối với hàng hóa của Việt Nam thuộc 85,6% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Trong vòng 7 năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực, EU cam kết xóa bỏ 99,2% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Đối với 0,3% kim ngạch xuất khẩu còn lại, bao gồm một số sản phẩm gạo, ngô ngọt, tỏi, nấm, đường và các sản phẩm chứa hàm lượng đường cao, EU cam kết mở cửa cho Việt Nam theo hạn ngạch thuế quan (TRQs) với thuế nhập khẩu trong hạn ngạch là 0%.

Về thuế xuất khẩu của Việt Nam, Việt Nam cam kết xóa bỏ hầu hết các loại thuế xuất khẩu đối với hàng hóa xuất sang EU. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở EU sẽ có cơ hội tiếp cận thị trường Việt Nam với gần 100 triệu người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang tăng trưởng nhanh.

Báo cáo Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý II/2025 do Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố cho thấy, tỷ lệ doanh nghiệp xác định ưu đãi thuế quan là lợi ích nổi bật của EVFTA đã tăng vọt từ 29% trong quý II/2024 lên đến 61% trong quý II/2025. Một số doanh nghiệp đã có thể định lượng lợi nhuận trực tiếp từ EVFTA, mức tăng trung bình được ghi nhận vào lợi nhuận ròng là 8,7% – với một số doanh nghiệp báo cáo con số ấn tượng lên tới 25%.

Cũng theo báo cáo này, sau 5 năm thực thi và tận dụng EVFTA, có đến 98,2% doanh nghiệp châu Âu tham gia khảo sát cho biết họ đã biết đến EVFTA và gần một nửa trong số đó báo cáo rằng hiệp định mang lại lợi ích từ mức trung bình đến đáng kể. Đáng chú ý, không chỉ các tập đoàn lớn được hưởng lợi mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) cũng đang khai thác tốt các ưu đãi từ hiệp định.

EVFTA không chỉ là một thỏa thuận về thuế quan mà còn là nền tảng cho sự hài hòa về tiêu chuẩn và thịnh vượng bền vững. Hiệp định đã củng cố lòng tin, thúc đẩy thương mại và mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai phía.

Tuy nhiên, để tiếp tục tận dụng các ưu đãi từ EVFTA, các doanh nghiệp Việt Nam cần chuyển mình thích ứng với nhu cầu ngày càng tăng từ thị trường EU đối với sản phẩm bền vững. Việt Nam có nhiều lợi thế khai thác từ nguồn nguyên liệu phong phú đến cam kết mạnh mẽ với phát triển xanh, cũng như đảm bảo tiêu chuẩn cao về môi trường và xã hội.

Ông Ngô Chung Khanh – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương nhấn mạnh, EU là thị trường tốt, thị trường tiềm năng, với tiêu chuẩn thị trường cao nhưng vấn đề quan trọng là xuất khẩu sang EU đem lại giá trị cao. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đang xuất khẩu tốt sang thị trường này.

Bộ Công Thương đang tiếp tục triển khai xây dựng Đề án hệ sinh thái kết nối các chủ thể doanh nghiệp lại với nhau và không chỉ có sự hỗ trợ từ cơ quan địa phương, cơ quan Trung ương, mà cả sự hỗ trợ của hiệp hội logistics, ngân hàng, đơn vị tư vấn… Khi có hệ sinh thái, các sản phẩm rất dễ truy xuất nguồn gốc.

Trong chiến lược phát triển dài hạn, việc tận dụng tối đa các FTA được xác định là chìa khóa then chốt giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng, thu hút đầu tư và củng cố vị thế trên trường quốc tế.

Nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, bao gồm thanh long, ớt và đậu bắp, hiện đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Cụ thể, từ đầu tháng 7 đến nay, hàng trăm tấn hàng hóa đã bị mắc kẹt tại các kho lạnh vì không thể cấp giấy chứng nhận cần thiết cho việc xuất khẩu.

Theo Thông tư 12/2025/TT-BNNMT, từ ngày 1-7-2025, trách nhiệm cấp phép này đã được chuyển từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sang Sở An toàn thực phẩm các địa phương. Tuy nhiên, các Sở An toàn thực phẩm, trong đó có Sở An toàn thực phẩm TPHCM, cho biết họ chưa có đủ căn cứ pháp lý để cấp giấy chứng nhận này do sự không rõ ràng trong quy định pháp luật.

Sự chậm chạp trong cấp phép này đã gây ra tình trạng tê liệt trong việc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp Việt Nam. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam cho biết có khoảng 250 tấn hàng gia vị trị giá 2,4 triệu USD đang chờ cấp phép. Tại tỉnh Bình Thuận, hàng trăm tấn thanh long xuất khẩu đang bị hư hỏng do thời gian lưu kho quá lâu.

Trước đây, trách nhiệm cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu thuộc về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, với quy định mới, trách nhiệm này được chuyển về cho địa phương quản lý. Tuy nhiên, cơ quan chức năng tại địa phương chưa sẵn sàng để thực hiện nhiệm vụ mới này.

Trong một hội nghị tổ chức gần đây giữa Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) với các địa phương, vấn đề cấp phép vẫn chưa được giải quyết. Việc chậm cấp giấy chứng nhận không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của họ.

Câu chuyện này đặt ra yêu cầu về nguyên tắc ‘trong suốt về mặt kỹ thuật’ trong quản lý nhà nước. Các cơ quan chức năng cần đảm bảo rằng việc thay đổi trong hệ thống quản lý không ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Phân định trách nhiệm và sửa chữa văn bản là việc nội bộ của các đơn vị được Chính phủ giao nhiệm vụ và không nên để việc này kéo dài gây hậu quả cho doanh nghiệp.

Để giải quyết tình trạng này, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng hoàn thiện quy trình cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm xuất khẩu, tránh để tình trạng tê liệt trong xuất khẩu hàng hóa tiếp tục diễn ra. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương và cơ quan chức năng để đảm bảo việc cấp phép được thực hiện một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Trong bối cảnh hiện nay, với sự phát triển không ngừng của thương mại quốc tế và những biến động không thể dự đoán của thị trường toàn cầu, việc đảm bảo tuân thủ các quy định về xuất xứ hàng hóa đã trở thành một phần quan trọng không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của các doanh nghiệp. Một trong những công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu này là giấy chứng nhận xuất xứ, hay còn gọi là C/O (Certificate of Origin).

Giấy chứng nhận xuất xứ không chỉ giúp các doanh nghiệp tuân thủ các quy định của quốc tế và đảm bảo hàng hóa của họ đủ điều kiện để được hưởng các ưu đãi thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà còn góp phần xây dựng niềm tin với các đối tác quốc tế. Khi có C/O, doanh nghiệp có thể chứng minh hàng hóa của mình đáp ứng các tiêu chí về xuất xứ, từ đó tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận thị trường nước ngoài.

Theo số liệu mới nhất, đã có tới 56% doanh nghiệp châu Âu hoạt động tại Việt Nam thường xuyên nộp giấy chứng nhận xuất xứ định kỳ hàng tháng. Tỷ lệ này phản ánh rõ ràng tầm quan trọng ngày càng tăng của C/O trong hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp. Điều này không chỉ cho thấy nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc tuân thủ các quy định quốc tế mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của họ.

Trong năm 2024, Việt Nam đã cấp hơn 1,8 triệu giấy chứng nhận xuất xứ ưu đãi. Điều đáng chú ý là số lượng C/O cấp trong năm này tương đương với giá trị xuất khẩu lên tới trên 100 tỷ USD. So với năm 2023, số lượng C/O cấp tăng 18% về lượng và tăng 28% về giá trị. Đây là con số đáng khích lệ, đặc biệt khi chúng chiếm khoảng 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường mà nước ta đã có các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Việc tăng trưởng đáng kể trong việc cấp C/O không chỉ thể hiện sự gia tăng trong hoạt động xuất khẩu của Việt Nam mà còn cho thấy các doanh nghiệp đang ngày càng tối ưu hóa việc tận dụng các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu và nâng cao tính cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường quốc tế.

Thông tin cụ thể về số lượng và giá trị của các giấy chứng nhận xuất xứ có thể được tham khảo tại Bộ Công Thương. Việc cập nhật thông tin mới nhất sẽ giúp các doanh nghiệp và nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về tình hình xuất khẩu và cơ hội thị trường.

Trong giai đoạn 2025-2030, Tập đoàn Vinatex đặt mục tiêu đạt được những kết quả tích cực về tăng trưởng lợi nhuận. Cụ thể, lợi nhuận hợp nhất của Tập đoàn dự kiến sẽ gấp đôi so với năm 2024, với ước tính đạt 1.700 tỷ đồng. Đối với lợi nhuận riêng, mục tiêu đề ra là tăng gấp 3 lần, ước tính đạt 470 tỷ đồng.

Để đạt được các mục tiêu đầy tham vọng này, lãnh đạo Vinatex kêu gọi sự nhất quán trong hành động và tư duy sáng tạo trong toàn bộ hệ thống doanh nghiệp thành viên. Sự đột phá mạnh mẽ về chất lượng tăng trưởng được coi là yếu tố quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu đã đề ra. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực và quyết tâm cao độ từ tất cả các đơn vị thành viên trong Tập đoàn.

Việc đặt mục tiêu cao hơn cho giai đoạn 2025-2030 thể hiện sự kỳ vọng của lãnh đạo Vinatex vào tiềm năng phát triển và khả năng tăng trưởng của Tập đoàn. Đồng thời, cũng cho thấy sự quyết tâm trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh, cũng như chất lượng tăng trưởng trong thời gian tới.

Trong đó, chiến lược phát triển bền vững, tăng cường năng lực cạnh tranh, cũng như khai thác các cơ hội mới trên thị trường sẽ là những yếu tố then chốt giúp Vinatex thực hiện thành công mục tiêu của mình. Hiện tại, thông tin chi tiết hơn liên quan đến việc làm thế nào để đạt các mục tiêu trên vẫn đang được các bên liên quan theo dõi. Bạn có thể theo dõi thêm thông tin tại đây hoặc các đường truyền thông chính thống.

Giá vàng thế giới đã tăng mạnh vào ngày 29 tháng 7 khi đồng USD suy yếu và các nhà đầu tư đang chờ đợi những diễn biến mới liên quan đến thương mại trước hạn chót áp thuế của Mỹ vào ngày 1 tháng 8. Vàng giao ngay tăng 0,5% lên 1.365,49 USD/ounce vào lúc 07h51 GMT. Tương tự, hợp đồng vàng kỳ hạn tại Mỹ cũng tăng 0,5% lên 1.373,20 USD/ounce.

Chuyên gia phân tích hàng hóa Giovanni Staunovo của UBS nhận định rằng đồng USD yếu hơn đã hỗ trợ nhẹ cho giá vàng. Ông cũng cho biết thị trường sẽ tập trung vào việc liệu có đạt được thỏa thuận thương mại hay Mỹ sẽ triển khai áp thuế trước hạn chót ngày 1 tháng 8. Hiện tại, chỉ số USD giảm 0,2% so với rổ các đồng tiền chủ chốt, điều này khiến vàng trở nên rẻ hơn đối với những người nắm giữ các loại tiền tệ khác.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết ông tin tưởng Mỹ có thể đạt được thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, ngày 1 tháng 8 vẫn là hạn chót cứng để áp thuế có hiệu lực. Vàng thường được coi là tài sản trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn kinh tế và có xu hướng hưởng lợi trong môi trường lãi suất thấp.

Cuộc họp chính sách tiếp theo của Cục Dự trữ liên bang Mỹ sẽ diễn ra vào ngày 29-30 tháng 7. Các chuyên gia của ANZ đánh giá rằng chiến lược mua khi giá giảm vẫn đang được duy trì, giúp hạn chế rủi ro giảm giá cho vàng. Thống đốc FED Christopher Waller cho biết ông vẫn tin rằng ngân hàng trung ương Mỹ nên cắt giảm lãi suất trong cuộc họp tới.

Ngoài ra, giá các kim loại quý khác cũng tăng. Giá bạc giao ngay tăng 0,6% lên 38,39 USD/ounce, bạch kim tăng 1,8% lên 1.447,3 USD/ounce, và palladium tăng 1,5% lên 1.259 USD/ounce.

Đã 5 năm trôi qua kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực, và đáng chú ý là hiệp định này đã đóng vai trò quan trọng như một đòn bẩy giúp tăng trưởng thương mại giữa Việt Nam và Italy một cách ấn tượng. Hiệp định này không chỉ mở rộng thị trường xuất nhập khẩu mà còn nâng tầm hợp tác về công nghệ, năng lượng xanh, và thời trang giữa hai quốc gia.

Bà Dương Phương Thảo, Tham tán thương mại Việt Nam tại Italy, đánh giá rằng EVFTA đã tạo ra động lực quan trọng giúp hai quốc gia vượt qua nhiều thách thức toàn cầu như đại dịch COVID-19, xung đột địa chính trị, và lạm phát.

Theo thống kê, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Italy đã tăng gần 50%, từ 4,62 tỷ USD vào năm 2020 lên 6,91 tỷ USD vào năm 2024. Xuất khẩu của Việt Nam sang Italy đã tăng 58%, đạt 4,94 tỷ USD. Các mặt hàng chủ lực có tăng trưởng vượt bậc bao gồm sắt thép, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, giày dép, cà phê, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng, và phương tiện vận tải cùng phụ tùng.

EVFTA đã mang lại lợi thế thuế quan rõ rệt, thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thủy sản, dệt may, và điện tử của Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu công nghệ và hàng hóa cao cấp từ Italy. Tuy nhiên, không phải ngành nào cũng tận dụng được hiệu quả từ EVFTA. Ngành thủy sản đối mặt với ‘thẻ vàng’ IUU, hạn chế xuất khẩu tôm và cá tra sang Italy. Chi phí vận chuyển cao và thời gian giao hàng lâu đã ảnh hưởng đến độ tươi ngon và giá cả cạnh tranh.

Để khắc phục những rào cản này, bà Dương Phương Thảo nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt Nam cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch của EU, đầu tư vào sản xuất sạch, và truy xuất nguồn gốc.

Trong tương lai, EVFTA sẽ tiếp tục thúc đẩy thương mại và đầu tư bền vững, giúp Việt Nam chuyển dịch sang kinh tế xanh và công nghệ cao. Với Italy, hợp tác trong máy móc, năng lượng tái tạo, thời trang, và công nghệ cao sẽ là trọng tâm. Để đảm bảo hiệu quả lâu dài, Việt Nam cần ưu tiên chuyển giao công nghệ từ Italy, đặc biệt trong máy móc nông nghiệp, cơ khí chính xác, và công nghệ cao. Nâng cấp công nghiệp hỗ trợ để giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu là yếu tố then chốt.

Hợp tác với các viện thiết kế Italy, đặc biệt tại Milan, sẽ giúp phát triển sản phẩm giá trị cao. Đầu tư vào sản xuất xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, và đào tạo nhân lực chất lượng cao cũng cần được đẩy mạnh.

Một thách thức lớn hơn đến từ việc EU đẩy nhanh đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) với các nước ASEAN khác như Thái Lan, Indonesia, và Malaysia. Nếu Thái Lan ký FTA vào năm 2026, thuế ưu đãi tương tự EVFTA sẽ làm giảm lợi thế của Việt Nam, đặc biệt trong nông sản và dệt may. Vì vậy, tập trung vào chất lượng, thiết kế, và sản xuất bền vững là cách để Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh và tận dụng tối đa cơ hội từ quan hệ đối tác chiến lược với Italy.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã đưa ra đề nghị rằng Nga nên giải quyết cuộc xung đột tại Ukraine trong vòng 50 ngày, nếu không sẽ phải đối mặt với mức thuế lên tới 100%. Tuyên bố này đã gây ra nhiều phản ứng trái chiều từ các chuyên gia và quan chức.

Ông Trump cho biết trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Nhà Trắng rằng Mỹ rất không hài lòng với Nga và sẽ áp mức thuế rất khắc nghiệt nếu không có thỏa thuận trong vòng 50 ngày. Ngoài ra, ông cũng cảnh báo về việc áp ‘thuế thứ cấp’, nhắm tới các đối tác thương mại nhập khẩu dầu của Nga, từ đó làm suy yếu khả năng của Moscow trong việc ứng phó lệnh trừng phạt của phương Tây.

Cao ủy về Chính sách Đối ngoại và An ninh của EU, Kaja Kallas, cho rằng thời hạn 50 ngày để sắp xếp một thỏa thuận hòa bình là quá dài, đặc biệt khi hàng ngày có nhiều người vô tội mất mạng. Tuy nhiên, bà Kallas cũng đánh giá cao lập trường cứng rắn của ông Trump đối với Nga.

Bộ Ngoại giao Nga chưa bình luận về cảnh báo của ông Trump, nhưng một nghị sĩ cấp cao của Nga cho rằng ông Trump nên hướng các cảnh báo nhằm vào Ukraine nếu thực sự muốn chấm dứt xung đột.

Chuyên gia phân tích Nikolay Novik nhận định rằng những tuyên bố của ông Trump chỉ là một phần trong chiến lược đàm phán rộng hơn và Washington chưa hề khép lại cánh cửa đối thoại với Nga. Ông cũng cho rằng việc cung cấp vũ khí, gây sức ép bằng các lệnh trừng phạt, thảo luận về việc trưng dụng tài sản bị đóng băng của Nga, đều là một phần không thể tách rời trong chiến lược đàm phán của ông Trump.

Đại diện thường trực của Mỹ tại NATO, Matthew Whitaker, cũng cho rằng những tuyên bố của ông Trump sẽ khiến Moscow phản ứng mạnh, và Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ đáp trả không chỉ với việc Mỹ chuyển vũ khí cho Ukraine mà còn với thuế quan này.

Trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ, Nga và Ukraine đang leo thang, các chuyên gia và quan chức đang theo dõi chặt chẽ tình hình để đánh giá tác động của các tuyên bố của ông Trump.

Một số chuyên gia cho rằng, việc ông Trump đưa ra thời hạn 50 ngày để Nga giải quyết cuộc xung đột tại Ukraine có thể là một cách để gây sức ép lên Moscow. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, thời hạn này là không thực tế và có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực.

Hiện tại, tất cả các bên liên quan đang chờ đợi phản ứng của Nga đối với các tuyên bố của ông Trump. Việc giải quyết cuộc xung đột tại Ukraine vẫn còn nhiều thách thức và cần sự hợp tác của tất cả các bên.

Áp Thuế Quan 30%: Thách Thức Đối với Thương Mại Châu Âu – Mỹ

Áp thuế quan 30% mà Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt đối với hàng hóa châu Âu có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với hoạt động thương mại giữa hai bờ Đại Tây Dương. Giới phân tích cho rằng mức thuế quan này có thể khiến hoạt động thương mại giữa hai bên suy giảm và buộc Brussels phải xem xét lại mô hình kinh tế dựa vào xuất khẩu của khu vực.

Trong một cuộc họp vào ngày 14/7, các bộ trưởng kinh tế trong EU vẫn tin rằng khối này có thể thuyết phục được ông Trump giảm thuế quan trước thời hạn ngày 1/8 và đạt một thỏa thuận thương mại để duy trì kim ngạch thương mại hai chiều 1,7 nghìn tỷ USD mỗi năm giữa châu Âu và Mỹ. Tuy nhiên, với mức độ dao động lớn trong tâm trạng của ông Trump về EU, mức thuế 30% trở thành một mối đe dọa rất thực.

Việc tiếp tục giao thương như trước đây trong mối quan hệ giữa hai bờ Đại Tây Dương là điều gần như không thể, quan chức cấp cao nhất của EU về thương mại, ông Maros Sefcovic, nói trước khi bước vào cuộc họp cấp bộ trưởng EU ngày 14/7. Mức thuế quan như vậy là một sự ‘cấm cửa’ thương mại, ông nhận định.

Các nhà kinh tế tại ngân hàng Barclays ước tính mức thuế quan trung bình 35% đối với hàng hóa EU vào Mỹ sẽ làm giảm 0,7 điểm phần trăm sản lượng kinh tế của khu vực đồng sử dụng đồng euro. Sự suy giảm này sẽ ăn mòn phần lớn mức tăng trưởng vốn đã thấp của khu vực đồng euro và có thể khiến Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) phải cắt giảm lãi suất sâu hơn.

Một ước tính trước đó của viện kinh tế Đức IW cho thấy mức thuế quan từ 20% đến 50% sẽ khiến nền kinh tế 4,3 nghìn tỷ euro của Đức thiệt hại hơn 200 tỷ euro trong thời gian từ nay đến năm 2028.

Nhìn trong dài hạn, triển vọng này đặt ra những câu hỏi lớn hơn về việc châu Âu sẽ làm thế nào để bù đắp cho sự mất mát hoạt động kinh tế mà thuế quan gây ra, nhằm tạo nguồn thu thuế và việc làm cần thiết để có ngân sách cho các tham vọng của khối.

EU đã gặp khó khăn trong việc ký kết và hoàn tất các thỏa thuận thương mại tự do với các đối tác mới. Một số nhà quan sát cho rằng mâu thuẫn thuế quan với chính quyền Trump 2.0 cho thấy rõ ràng EU cần hoàn thành các cải cách thị trường chung đã bị trì hoãn từ lâu.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) ước tính các rào cản thương mại nội bộ của EU tương đương với mức thuế quan 44% đối với hàng hóa và 110% đối với dịch vụ giữa các nước trong khối với nhau.

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây tuyên bố sẽ áp thuế 30% đối với xe nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) và Mexico, bắt đầu từ ngày 1/8. Động thái này đã khiến ngành công nghiệp ô tô tại hai khu vực này đối mặt với nguy cơ mất thị trường Mỹ và chao đảo trong bối cảnh đàm phán thương mại đang bế tắc.

Ông Trump đưa ra thông báo này trên mạng xã hội Truth Social, chỉ hai tuần trước khi mức thuế mới có hiệu lực, khiến các hãng xe tại châu Âu và Mexico phải gấp rút tìm cách ứng phó. Ủy viên thương mại của EU, ông Maros Sefcovic, nhận định mức thuế 30% sẽ ‘gần như chấm dứt’ giao thương ô tô giữa EU và Mỹ.

Châu Âu đã hy vọng đạt được một thỏa thuận tương tự như với Anh, với mức thuế 10% cho tối đa 100.000 xe nhập khẩu mỗi năm. Tuy nhiên, mức thuế này vẫn cao hơn nhiều so với mức 2,5% mà các hãng xe châu Âu từng trả trước đây. Tổng thống Trump cũng yêu cầu EU mở cửa thị trường hoàn toàn cho hàng hóa Mỹ, không áp thuế, để cân bằng thâm hụt thương mại giữa hai bên.

Mexico và Canada cũng bị ảnh hưởng bởi quyết định này. Mexico sẽ bị đánh thuế 30%, trong khi Canada sẽ bị đánh thuế cao hơn, lên đến 35%. EU và Mexico hiện có hai tuần để đạt được thỏa thuận với Mỹ và tránh mức thuế mới. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định khả năng đạt được một thỏa thuận làm hài lòng tất cả các bên là rất mong manh.

Trong bối cảnh này, các hãng xe tại châu Âu và Mexico đang phải tìm cách ứng phó với mức thuế mới. Một số chuyên gia dự đoán rằng nếu không có thỏa thuận thương mại, các hãng xe có thể phải chuyển hướng sang các thị trường khác ngoài Mỹ. Điều này có thể gây ra những tác động tiêu cực đến ngành công nghiệp ô tô tại các khu vực này.

Hiện tại, vẫn còn nhiều bất ổn trong việc liệu EU và Mexico có thể đạt được thỏa thuận với Mỹ hay không. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là mức thuế mới sẽ có tác động đáng kể đến ngành công nghiệp ô tô tại các khu vực này và có thể gây ra những biến động lớn trong thị trường xe hơi toàn cầu.

Như vậy, quyết định áp thuế của Tổng thống Trump đã gây ra những lo ngại lớn cho các hãng xe tại châu Âu và Mexico. Việc tìm kiếm một giải pháp để tránh mức thuế mới đang trở thành một thách thức lớn cho các bên liên quan.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra yêu cầu cứng rắn hơn trong đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu (EU), theo thông tin từ Financial Times. Ông Trump yêu cầu cấp dưới áp thuế quan ít nhất 15-20% lên hàng hóa nhập khẩu từ EU. Yêu cầu này được đưa ra sau nhiều tuần đàm phán về một thỏa thuận khung giữa hai bên.

Ông Trump cũng muốn giữ nguyên mức thuế ngành 25% đối với ô tô nhập khẩu từ EU. Nếu được áp dụng, thuế quan của Mỹ sẽ được áp lên 380 tỷ EUR hàng hóa hàng năm từ EU, trong tổng số 532 tỷ EUR xuất sang Mỹ. Mỹ hiện là thị trường đơn lẻ lớn nhất của khối này, chiếm đến 1/5 xuất khẩu của khu vực.

Đàm phán thương mại giữa hai bên dường như đã đình trệ khi hạn chót 1/8 do chính quyền Trump đề ra sắp kết thúc. EU vẫn hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận tương tự như Anh đã có với Mỹ, trong đó quy định mức thuế quan tối thiểu 10% và miễn thuế đối với một số ngành hàng.

Tuy nhiên, ông Maroš Šefčovič, Cao ủy thương mại của EU, đã đưa ra đánh giá bi quan với đại sứ của 27 nước thành viên về tiến trình đàm phán. Một quan chức Mỹ cho biết, chính quyền Trump muốn mức thuế đối ứng cao hơn 10% trong trường hợp hai nền kinh tế lớn đạt được một thỏa thuận.

Nếu ông Trump nhất quyết muốn áp thuế đối ứng từ 15-20%, mức thuế đó sẽ vẫn cao như khi hai bên bắt đầu đàm phán vào đầu tháng 4 và có thể buộc Brussels phải trả đũa. Một quan chức khác cho biết “tâm trạng (của khối) đã thay đổi rõ rệt” theo hướng ủng hộ trả đũa.

Tổng thống Mỹ thường xuyên bày tỏ không hài lòng với mức thâm hụt thương mại hàng hóa 198 tỷ EUR (tương đương 231 tỷ USD) với EU. Các quan chức EU lập luận rằng thương mại giữa 2 bên cân bằng hơn nhiều nếu tính đến cả các dịch vụ và thương mại.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan thực thi chính sách thương mại của EU, đã đề xuất gói trả đũa trị giá 72 tỷ EUR lên hàng hóa Mỹ, bao gồm máy bay Boeing và rượu whisky nếu đàm phán đổ vỡ. EU dự kiến hoãn gói trả đũa trị giá 21 tỷ EUR lên hàng nhập khẩu từ Mỹ cho đến đầu tháng sau.

Cuối tuần trước, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen kêu gọi hai bên đưa ra giải pháp cho tranh chấp thương mại thông qua đàm phán. Financial Times đã đưa tin về những diễn biến mới trong đàm phán thương mại Mỹ – EU.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen dự kiến sẽ có cuộc gặp quan trọng với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Scotland vào ngày 27/7. Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh nhiều kỳ vọng được đặt vào khả năng đạt được thỏa thuận khung về thương mại giữa Mỹ và châu Âu trong cuối tuần này.

Tuy nhiên, ông Trump tỏ ra thận trọng khi đưa ra dự báo về khả năng đạt được thỏa thuận thương mại với châu Âu, chỉ khoảng 50% hoặc thấp hơn. Ông cho rằng đây là một thỏa thuận lớn và Liên minh châu Âu (EU) có khả năng đạt được điều này. Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và châu Âu trong vài tháng qua đã tạo ra không ít lo ngại cho các nhà đầu tư.

Nếu thỏa thuận thương mại được hoàn thiện, nhiều nhà đầu tư có thể sẽ quay lại thị trường. Các thông tin từ các quan chức và nhà ngoại giao cho biết thỏa thuận có thể bao gồm giảm thuế nhập khẩu về 15% đối với tất cả hàng hóa EU vào Mỹ, trong khi thuế với nhôm và thép sẽ là 50%. Sự lạc quan của nhà đầu tư khi căng thẳng thương mại hạ nhiệt đã giúp thị trường chứng khoán Mỹ liên tiếp lập đỉnh trong tháng này.

Hiện tại, các nhà đầu tư vẫn đang quan sát tình hình khi hạn chót 1/8 đang đến gần, khi các nước không đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ bị áp mức thuế mới. EU hiện đang chịu thuế 10% với toàn bộ hàng hóa vào Mỹ, trong khi thuế với nhôm và thép là 50%, xe hơi và phụ tùng xe hơi là 25%. Các loại thuế của Mỹ hiện tác động đến 380 tỷ euro (420 tỷ USD) hàng hóa châu Âu, tương đương khoảng 70% hàng xuất khẩu của khu vực này.

Hy vọng về một thỏa thuận với châu Âu tăng lên sau khi ông Trump thông báo đạt được thỏa thuận thương mại với Nhật Bản hồi đầu tuần. Dự báo thỏa thuận với châu Âu cũng có thể giảm thuế xe hơi về 15%, và mức thuế đối ứng mới có thể về 15% với toàn bộ hàng hóa châu Âu.

Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu trong gần một tháng qua đã gây ra những khó khăn đáng kể cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành hàng rau quả tươi. Hàng loạt mặt hàng như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, gia vị… đang gặp trở ngại trong việc xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình thế khó khăn khi vừa thiệt hại kinh tế vừa mất dần thị phần vào tay đối thủ. Rau quả tươi, thay vì được xuất khẩu sang châu Âu, phải tiêu hủy do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Một doanh nghiệp tại TP.HCM đã báo cáo rằng từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của công ty đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp cũng không biết khi nào việc này mới được tháo gỡ.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Trước mắt, với sản phẩm đã chuẩn bị và mới thu hoạch, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ. Tuy nhiên, mùa này Trung Quốc cũng có hàng nên nhu cầu tiêu thụ không cao.

Giá thanh long đạt chuẩn xuất khẩu vào châu Âu trước đây thấp nhất là 15.000 – 20.000 đồng thì nay giảm mạnh chỉ còn 3.000 – 4.000 đồng/kg. Không chỉ rau quả tươi, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này.

Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp. Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu. Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại.

Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.