Đã 5 năm trôi qua kể từ khi Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực, và đáng chú ý là hiệp định này đã đóng vai trò quan trọng như một đòn bẩy giúp tăng trưởng thương mại giữa Việt Nam và Italy một cách ấn tượng. Hiệp định này không chỉ mở rộng thị trường xuất nhập khẩu mà còn nâng tầm hợp tác về công nghệ, năng lượng xanh, và thời trang giữa hai quốc gia.

Bà Dương Phương Thảo, Tham tán thương mại Việt Nam tại Italy, đánh giá rằng EVFTA đã tạo ra động lực quan trọng giúp hai quốc gia vượt qua nhiều thách thức toàn cầu như đại dịch COVID-19, xung đột địa chính trị, và lạm phát.

Theo thống kê, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Italy đã tăng gần 50%, từ 4,62 tỷ USD vào năm 2020 lên 6,91 tỷ USD vào năm 2024. Xuất khẩu của Việt Nam sang Italy đã tăng 58%, đạt 4,94 tỷ USD. Các mặt hàng chủ lực có tăng trưởng vượt bậc bao gồm sắt thép, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, giày dép, cà phê, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng, và phương tiện vận tải cùng phụ tùng.

EVFTA đã mang lại lợi thế thuế quan rõ rệt, thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thủy sản, dệt may, và điện tử của Việt Nam, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu công nghệ và hàng hóa cao cấp từ Italy. Tuy nhiên, không phải ngành nào cũng tận dụng được hiệu quả từ EVFTA. Ngành thủy sản đối mặt với ‘thẻ vàng’ IUU, hạn chế xuất khẩu tôm và cá tra sang Italy. Chi phí vận chuyển cao và thời gian giao hàng lâu đã ảnh hưởng đến độ tươi ngon và giá cả cạnh tranh.

Để khắc phục những rào cản này, bà Dương Phương Thảo nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Việt Nam cần tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn vệ sinh và kiểm dịch của EU, đầu tư vào sản xuất sạch, và truy xuất nguồn gốc.

Trong tương lai, EVFTA sẽ tiếp tục thúc đẩy thương mại và đầu tư bền vững, giúp Việt Nam chuyển dịch sang kinh tế xanh và công nghệ cao. Với Italy, hợp tác trong máy móc, năng lượng tái tạo, thời trang, và công nghệ cao sẽ là trọng tâm. Để đảm bảo hiệu quả lâu dài, Việt Nam cần ưu tiên chuyển giao công nghệ từ Italy, đặc biệt trong máy móc nông nghiệp, cơ khí chính xác, và công nghệ cao. Nâng cấp công nghiệp hỗ trợ để giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu là yếu tố then chốt.

Hợp tác với các viện thiết kế Italy, đặc biệt tại Milan, sẽ giúp phát triển sản phẩm giá trị cao. Đầu tư vào sản xuất xanh, sử dụng năng lượng tái tạo, và đào tạo nhân lực chất lượng cao cũng cần được đẩy mạnh.

Một thách thức lớn hơn đến từ việc EU đẩy nhanh đàm phán Hiệp định thương mại tự do (FTA) với các nước ASEAN khác như Thái Lan, Indonesia, và Malaysia. Nếu Thái Lan ký FTA vào năm 2026, thuế ưu đãi tương tự EVFTA sẽ làm giảm lợi thế của Việt Nam, đặc biệt trong nông sản và dệt may. Vì vậy, tập trung vào chất lượng, thiết kế, và sản xuất bền vững là cách để Việt Nam duy trì vị thế cạnh tranh và tận dụng tối đa cơ hội từ quan hệ đối tác chiến lược với Italy.

Châu Âu và Hồng Kông Hợp Tác Phát Triển Nền Tảng Tài Chính Thương Mại Điện Tử Dựa Trên Blockchain

Một bước tiến quan trọng trong việc phát triển nền tảng tài chính thương mại điện tử dựa trên công nghệ blockchain đã được thực hiện khi we.trade, một công ty đến từ châu Âu, thông báo sẽ tiến hành thử nghiệm khả năng tương tác với e-Trade Connect, một nền tảng thương mại điện tử mới nổi của Hồng Kông. Mục đích chính của thử nghiệm này là xác định khả năng tài trợ cho một hóa đơn giữa hai nền tảng, từ đó đánh giá khả năng tương tác để giải quyết các giao dịch tài chính thương mại.

Thử nghiệm này diễn ra sau khi một thỏa thuận hợp tác được ký kết giữa we.trade và Công ty Tài chính Thương mại Hồng Kông tại Tuần lễ Fintech Hồng Kông vào ngày 31 tháng 10. Cả hai nền tảng đều dựa trên công nghệ Hyperledger Fabric và được sử dụng cho tài chính thương mại mở, chiếm 85% giao dịch của ngành, theo Ủy ban Ngân hàng của ICC.

we.trade và e-Trade Connect đặt mục tiêu hoàn thành thử nghiệm trong vòng ba tháng, sau đó sẽ xác định liệu có thể tiến vào sản xuất toàn diện cùng nhau hay không, theo Nelson Chow, quan chức Fintech chính tại HKMA.

Roberto Mancone, COO của we.trade, cho biết lý do chọn hợp tác với nền tảng Hồng Kông là vì Hồng Kông có khối lượng ngân hàng quan trọng và sự tương đồng về dịch vụ mà bạn cung cấp. Mục tiêu không chỉ là kết hợp các ngân hàng nổi tiếng ở châu Âu với các ngân hàng nổi tiếng ở Hồng Kông, mà điều quan trọng là khách hàng có một hành trình liền mạch, bắt đầu từ Hồng Kông và kết thúc ở châu Âu hoặc ngược lại.

eTradeConnect được ra mắt tại sự kiện với 12 ngân hàng thành viên và 18 tập đoàn đã tham gia. we.trade là một trong những nền tảng blockchain tư nhân tiên tiến nhất trong lĩnh vực tài chính thương mại, đã đi vào môi trường sản xuất vào tháng 6 năm 2018 với chín ngân hàng thành viên.

Trước đó vào tháng 10, we.trade đã hợp nhất với một nền tảng blockchain châu Âu khác, Batavia, mở rộng nhóm cổ đông lên 12 ngân hàng. Mặc dù we.trade bắt đầu là một dự án châu Âu, nhưng mục tiêu là mở rộng ra toàn cầu vào năm 2019, với châu Á là thị trường mục tiêu tiếp theo.

Haster Tang, CEO của Công ty Nền tảng Tài chính Thương mại Hồng Kông, cho biết: “Chúng tôi rất vui mừng được hợp tác với we.trade và tin rằng sự kết nối giữa hai nền tảng sẽ cách mạng hóa hệ sinh thái tài chính thương mại cho các đối tác thương mại.”

Thông tin về các bên liên quan:

Ủy ban Ngân hàng của ICC

Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông (HKMA)