Trong thời gian qua, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và các cá nhân kinh doanh trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã thể hiện sự nỗ lực và kiên trì trong việc vượt qua các khó khăn, thách thức để phát triển sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, họ cũng tích cực thực hiện tốt chính sách pháp luật thuế và hoàn thành nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước. Sự đóng góp này đã đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường nguồn lực tài chính, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi mục tiêu thu ngân sách và nhiệm vụ phát triển kinh tế của tỉnh.

Tỉnh Thanh Hóa hiện có 155 nghìn hộ kinh doanh đang được quản lý theo hình thức thuế khoán. Phần lớn các hộ kinh doanh này hoạt động trong lĩnh vực thương mại, bán hàng hóa trực tiếp đến người tiêu dùng tại các lĩnh vực như ăn uống, quần áo, đồ tiêu dùng, thuốc, sản phẩm nông sản… Để hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc tìm hiểu và nắm rõ các chính sách thuế mới, Bộ phận hỗ trợ của Thuế Thanh Hóa đã giải đáp nhiều câu hỏi của hộ kinh doanh về các quy định mới liên quan đến hộ kinh doanh. Các vấn đề được giải đáp bao gồm hóa đơn mua hàng hóa đầu vào, chứng minh nguồn gốc hàng hóa, phương thức thanh toán khi bán hàng hóa cung cấp dịch vụ, xuất hóa đơn khi bán hàng và xử phạt vi phạm hành chính về hộ kinh doanh.

Với sự đồng hành và hỗ trợ kịp thời của ngành thuế tỉnh, phần lớn hộ kinh doanh đã chấp hành tốt quy định của pháp luật và nâng cao ý thức tự giác chấp hành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Về cơ bản, các hộ kinh doanh đã có ý thức trong việc thực thi pháp luật với mong muốn kinh doanh minh bạch và bình đẳng. Thông qua việc thực hiện chính sách thuế, các doanh nghiệp và người nộp thuế đã chủ động phát hiện những quy định chưa phù hợp với thực tiễn sản xuất, kinh doanh để đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền, cơ quan thuế sửa đổi, bổ sung. Điều này nhằm mục đích cải cách thủ tục hành chính và làm cho hệ thống chính sách pháp luật ngày càng hoàn thiện và thực sự đi vào cuộc sống.

Chị Trịnh Thị Hương, hộ kinh doanh tạp hóa Hương Lùn ở thôn Gia Hòa, xã Hoằng Châu, cho biết: “Với sự chuyển đổi số hóa các thủ tục hành chính, chúng tôi được ngành thuế hỗ trợ rất nhiều nên việc nộp thuế được thực hiện kịp thời, báo cáo hóa đơn đầy đủ. Tôi ủng hộ việc bỏ thuế khoán vì cảm thấy mô hình này không còn phù hợp. Mỗi tháng doanh thu có thể khác nhau rất nhiều, lúc cao lúc thấp, nếu nộp thuế theo kê khai thực tế sẽ sát với tình hình kinh doanh hơn, cũng tạo sự công bằng với người kinh doanh chân chính”.

Thực hiện Nghị định số 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ, từ ngày 1/6/2025, quy định các hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối dữ liệu với cơ quan thuế và chuyển đổi từ cơ chế thuế khoán sang thuế kê khai. Đây là một quá trình cải cách lớn, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đồng bộ, nhất là đối với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ vốn chưa quen với việc ghi chép sổ sách hay tiếp cận các công cụ công nghệ.

Để hỗ trợ hiệu quả cho quá trình này, ngành thuế Thanh Hóa đã xây dựng và triển khai 5 nhóm giải pháp trọng tâm. Các giải pháp bao gồm hoàn thiện thể chế chính sách, tập trung rà soát, sửa đổi các quy định liên quan đến thuế hộ kinh doanh nhằm bảo đảm phù hợp với tinh thần cải cách, thực tiễn áp dụng và xu hướng quản lý hiện đại; chuẩn hóa và đơn giản hóa thủ tục kê khai; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong quản lý thuế. Trong đó, chú trọng phát triển phần mềm kế toán miễn phí dành riêng cho hộ kinh doanh nhỏ và phổ cập hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Điều này giúp giám sát doanh thu theo thực tế, từng bước tạo thói quen minh bạch trong quản lý tài chính.

Cùng với đó, để hỗ trợ và đồng hành cùng người nộp thuế, Thuế Thanh Hóa thường xuyên tổ chức các hoạt động tập huấn, đối thoại với các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh. Thông qua các cuộc đối thoại, các ý kiến và kiến nghị của các doanh nghiệp, người nộp thuế đã được cơ quan thuế tiếp nhận, tổng hợp và giải đáp, hướng dẫn kịp thời. Qua đó, tháo gỡ các vướng mắc cho người nộp thuế, giúp cho người nộp thuế thực hiện tốt nghiệp vụ chuyên môn và chấp hành tốt các quy định của pháp luật.

Với phương châm “Cơ quan thuế là bạn đồng hành của người nộp thuế”, “Lấy người nộp thuế làm trung tâm phục vụ”, Thuế Thanh Hóa đang tích cực thực hiện chuyển đổi số và hiện đại hóa công tác quản lý thuế. Điều này nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước và tích cực phối hợp với các sở, ngành cùng chung tay để tháo gỡ vướng mắc. Mục tiêu cuối cùng là tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Thương mại điện tử đang ngày càng trở thành một phần quan trọng của nền kinh tế, tuy nhiên, việc quản lý thuế trong lĩnh vực này đang gặp nhiều thách thức. Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, nhiều cá nhân và tổ chức kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử như Google, Facebook, YouTube, Zalo… nhưng không đăng ký mã số thuế. Tình trạng này đã dẫn đến thất thu thuế, do thiếu các quy định kiểm soát dòng thanh toán.

Để khắc phục vấn đề này, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Bộ Tài chính bổ sung các cơ chế giám sát, kiểm tra việc kê khai và nộp thuế đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử hoặc mạng xã hội. Bộ Tài chính đã phản hồi và cho biết rằng Luật số 56/2024/QH15 quy định, đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và các dịch vụ số được thực hiện bởi nhà cung cấp nước ngoài, họ phải trực tiếp hoặc ủy quyền đăng ký, khai và nộp thuế tại Việt Nam.

Đối với các hộ và cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương điện tử, tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử hoặc nền tảng số có chức năng thanh toán, bất kể trong hay ngoài nước đều phải thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay và kê khai số thuế đã khấu trừ. Bộ Tài chính cũng đề xuất quy định bắt buộc ‘các chủ thể kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới phải thực hiện thanh toán qua cổng thanh toán chuyên biệt’. Biện pháp này sẽ giúp kiểm soát thông tin giao dịch, từ đó hạn chế thất thu thuế trong môi trường số.

Ủy ban nhân dân TP. Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định hộ kinh doanh bắt buộc phải đăng ký tài khoản ngân hàng/giao dịch điện tử phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh. Thông qua tài khoản giao dịch riêng, cơ quan quản lý có thể kiểm soát dòng tiền thuận tiện hơn.

Về số liệu thu thuế, tổng thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động thương mại điện tử trong giai đoạn 2022-2024 đạt khoảng 296.000 tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đạt 98.000 tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 163 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký thuế, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử với tổng số tiền là 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ; 88,6 nghìn tỷ đồng tiền thuế đến từ gần 93.000 tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; số tiền thuế đã nộp từ 130 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế trên Cổng thông tin điện tử là gần 1,7 nghìn tỷ đồng.

Cuối cùng, số thuế thu được từ 752.176 trường hợp là cá nhân, hộ kinh doanh có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử với là gần 1,5 nghìn tỷ đồng. Việc quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử đang được Bộ Tài chính và các cơ quan chức năng tích cực triển khai để đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Chính phủ vừa ban hành Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15, có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Luật này được thông qua tại kỳ họp thứ 9, khóa XV Quốc hội, với mục đích khắc phục các vướng mắc trong quá trình thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trước đây, tháo gỡ các bất cập và chồng chéo, bảo đảm tính thống nhất và đồng bộ với pháp luật liên quan.

Luat Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 đánh dấu một bước tiến mạnh mẽ trong việc điều tiết tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe, bảo vệ cộng đồng như giảm hút thuốc, uống bia rượu, tiêu thụ đường… Cùng với đó, luật cũng tăng cường chống buôn lậu, hàng giả, hàng nhái; khuyến khích phát triển nhóm ngành xanh – sạch, bảo vệ môi trường, tăng thu ngân sách nhà nước và thúc đẩy cải cách quản lý thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, công khai.

Theo đó, tại Điều 8 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025, biểu thuế tiêu thụ đặc biệt chính thức áp dụng từ ngày 01/01/2026 đối với hàng hóa, dịch vụ đã được quy định cụ thể. Đối với mặt hàng thuốc lá, mức thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm giữ nguyên (75%) và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031. Đối với rượu, bia, thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm sẽ tăng theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ 2027-2031. Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml, áp dụng mức thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ năm 2028.

Biểu thuế tiêu thụ đặc biệt chi tiết theo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 như sau:

– Thuốc lá: 75% (bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình).

– Rượu, bia: Tăng thuế suất 5%/năm trong 5 năm từ 2027-2031.

– Nước giải khát có hàm lượng đường trên 5g/100ml: 8% (từ 2027) và 10% (từ 2028).

– Xe ô tô: Phân loại theo dung tích xi lanh và loại xe.

– Các mặt hàng khác: Như máy bay, trực thăng, tàu lượn, du thuyền, xăng các loại, điều hòa nhiệt độ, bài lá, vàng mã, hàng mã…

Luat Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 cũng quy định rõ các mức thuế suất đối với dịch vụ như kinh doanh vũ trường, mát-xa, ka-ra-ô-kê, ca-si-nô, trò chơi điện tử có thưởng, đặt cược, gôn, xổ số.