Net Zero – Kinhte.org

Công nghiệp xanh – chìa khóa cho tăng trưởng bền vững ở Việt Nam

Linh — Sun, 10 Aug 2025 15:07:59 +0000

Trong bối cảnh thế giới đang chuyển mạnh sang phát triển xanh, công nghiệp xanh không chỉ là xu thế mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc để Việt Nam duy trì tăng trưởng cao và đáp ứng được các chuẩn mực phát triển bền vững toàn cầu. Điều này cũng là nội dung chính được thảo luận tại Diễn đàn ‘Công nghiệp xanh 2025: Hài hòa mục tiêu tăng trưởng cao và phát triển bền vững’, diễn ra sáng 9/7 tại Hà Nội. Chương trình có sự quan tâm và đồng hành của Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN).

Sau hơn ba thập kỷ công nghiệp hóa, ngành công nghiệp đã trở thành động lực chính tạo việc làm và đóng góp khoảng 35% vào GDP. Tuy nhiên, quá trình phát triển nhanh chóng cũng đi kèm với những hệ lụy đáng kể về môi trường, sử dụng tài nguyên và hiệu quả năng lượng. Đặc biệt, trong khi các lĩnh vực như năng lượng và giao thông đang có chuyển biến tích cực theo hướng xanh, thì công nghiệp – trụ cột sản xuất quốc gia – vẫn chưa được đặt đúng vị trí trong chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Các đại diện doanh nghiệp chia sẻ về mục tiêu và những khó khăn trong chuyển đổi xanh. Ảnh: Mỹ Hoa

Phát biểu khai mạc, ông Chử Văn Lâm, Chủ tịch Hội đồng Biên tập Tạp chí Kinh tế Việt Nam, nhấn mạnh những thành tựu nổi bật của Việt Nam sau gần 40 năm đổi mới. Từ một nền kinh tế nông nghiệp, Việt Nam đã vươn lên nhóm quốc gia có năng lực cạnh tranh công nghiệp trung bình cao, đóng góp hơn 30% GDP và nằm trong top 25 quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra thách thức rằng mô hình công nghiệp hiện tại gây áp lực lớn lên môi trường, xã hội và sức khỏe của cộng đồng.

‘Phát triển công nghiệp theo cách cũ không còn phù hợp. Chúng ta cần tái định hình chiến lược để vừa duy trì tăng trưởng cao, vừa đảm bảo bền vững. Đây là bài toán hài hòa, không phải đánh đổi’, ông Lâm khẳng định.

Ông Nguyễn Bá Hùng, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam, cũng nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp Việt Nam nói riêng và nhiều mô hình kinh tế nói chung không nên dựa vào các mô hình trong quá khứ để chuẩn bị cho tương lai. Việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG và cam kết Net Zero cũng là điều kiện tiên quyết để các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục là mắt xích trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Diễn đàn đã tái định nghĩa tăng trưởng xanh trong công nghiệp, xác định cách áp dụng nguyên tắc bền vững vào thực tiễn sản xuất, phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Các chuyên gia cũng đưa ra nhiều mô hình tăng trưởng bền vững khả thi và lý tưởng cho chuỗi sản xuất tuần hoàn, góp phần tháo gỡ các khó khăn của doanh nghiệp và khu công nghiệp tại Việt Nam.

Một điểm nhấn tại diễn đàn là cách tiếp cận phát triển bền vững dựa trên sử dụng tài nguyên tối ưu, hiệu quả và có trách nhiệm, thay vì giới hạn cứng nhắc về tài nguyên. Cách tiếp cận này gắn với cơ chế thị trường, bảo đảm khả năng phát triển dài hạn.

Giải pháp không nằm ở đánh đổi mà ở sự hài hòa thông minh – thông qua công nghệ sạch, tối ưu tài nguyên, đổi mới mô hình sản xuất và xây dựng hệ thống thu gom, tái chế chất thải hiệu quả. Đặc biệt, các diễn giả cùng thảo luận cách tiếp cận mới đối với khái niệm ‘phát triển bền vững’ – không tuyệt đối hóa việc hạn chế tài nguyên mà chấp nhận sử dụng có trách nhiệm, hiệu quả và linh hoạt theo cơ chế thị trường.

Ông Juhern Kim, Trưởng đại diện quốc gia của Viện Tăng trưởng Xanh Toàn cầu (GGGI) tại Việt Nam, chia sẻ: ‘Với vai trò là một tổ chức liên chính phủ – trong đó có Việt Nam là thành viên, GGGI luôn mong muốn đồng hành cùng các quốc gia trên hành trình hướng tới phát triển bền vững và tăng trưởng xanh. Điều quan trọng là cần theo đuổi song hành hai mục tiêu: vừa tăng trưởng kinh tế, vừa bảo vệ môi trường. Trong đó, việc nhân rộng các mô hình khu công nghiệp sinh thái (EIP) trên toàn quốc là một bước đi then chốt. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng khuyến khích xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp xanh như một lực đẩy mới để thúc đẩy chuyển đổi bền vững trong các khu công nghiệp hiện nay’.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, Việt Nam đang theo đuổi mục tiêu kép đầy thách thức: duy trì tốc độ tăng trưởng GDP hai con số từ năm 2025, đồng thời đảm bảo cam kết giảm phát thải, thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, không thể thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp, giới chuyên gia và các tổ chức quốc tế. Hơn bao giờ hết, Việt Nam cần một mạng lưới liên kết mạnh mẽ – nơi mỗi chủ thể đều chủ động đóng góp, đồng thời tiếp nhận tri thức và nguồn lực từ các đối tác toàn cầu.

Chỉ khi hành động đồng bộ và có chiến lược, con đường tiến tới một nền công nghiệp xanh – với tốc độ tăng trưởng cao và chất lượng phát triển bền vững – mới trở thành hiện thực.

Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Hành động vì tương lai xanh và giảm phát thải

Linh — Fri, 08 Aug 2025 19:05:50 +0000

Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Cơ Hội Để Trao Đổi Về Thị Trường Carbon Trong Kỷ Nguyên Mới

Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Quang – Phó cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phát biểu. (Ảnh: MINH PHƯƠNG)

Ngày 18/7, tại Hà Nội, Viện Tư vấn phát triển (CODE) và Tạp chí Điện tử Nhà quản trị – TheLEADER đã phối hợp tổ chức ‘Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’. Sự kiện thu hút hơn 200 đại biểu đại diện cho các cơ quan quản lý Nhà nước, chuyên gia quốc tế và trong nước, đại diện các tổ chức tư vấn, phát triển, các doanh nghiệp tiên phong cùng hơn 30 cơ quan thông tấn báo chí.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, nhấn mạnh biến đổi khí hậu đang diễn biến ngày càng phức tạp trên phạm vi toàn cầu và được xem là thách thức lớn nhất mà toàn thế giới phải đối mặt. Trung hòa carbon và sớm đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) trong những năm tới là trọng tâm, là mục tiêu chung của các quốc gia trong cuộc chiến với thách thức lớn nhất này.

Việt Nam là một trong số ít quốc gia bị tác động nghiêm trọng nhất bởi biến đổi khí hậu. Tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu lần thứ 26 (Hội nghị COP26), Việt Nam đã đưa ra cam kết sẽ đạt Net Zero vào năm 2050 với nhiều giải pháp lớn để cắt giảm phát thải trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, giao thông và năng lượng; bên cạnh đó chú trọng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời và các biện pháp để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng.

Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa cho biết, với chủ đề ‘Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’, Diễn đàn lần này sẽ cập nhật xu hướng Net Zero trên thế giới cũng như Hành trình Net Zero của Việt Nam thông qua các chuyển động chính sách, thể chế, hành động và các sáng kiến, thực tiễn kinh tế-xã hội-môi trường-công nghệ.

Trong khuôn khổ Diễn đàn, Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Quang – Phó cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã nêu rõ, carbon là khí nhà kính chính gây biến đổi khí hậu, chủ yếu phát sinh từ đốt nhiên liệu hóa thạch trong công nghiệp, năng lượng và giao thông. Cơ chế định giá carbon được thiết kế nhằm gắn chi phí phát thải vào hoạt động sản xuất và tiêu dùng, thúc đẩy lựa chọn công nghệ sạch và sử dụng năng lượng hiệu quả.

Ông Nguyễn Tuấn Quang cho biết, thị trường carbon gồm hai loại thị trường tuân thủ bắt buộc (gắn với quy định pháp lý) và thị trường tự nguyện (phục vụ mục tiêu trung hòa carbon). Hệ thống đo lường-báo cáo-thẩm định (MRV) đóng vai trò trung tâm, bảo đảm minh bạch và tin cậy cho thị trường.

Tại Việt Nam, khung pháp lý đang hình thành với Quyết định 232/QĐ-TTg/2025 và Nghị định 119/2025/NĐ-CP quy định về phân bổ hạn ngạch, giao dịch và vận hành thị trường. Giai đoạn thí điểm (2025-2028) sẽ xây dựng sàn giao dịch và cấp phát miễn phí hạn ngạch; từ năm 2029, áp dụng đấu giá và kết nối quốc tế.

Cũng tại Diễn đàn, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã phân tích khuôn khổ pháp lý để phát triển bền vững tại Việt Nam. Ông cho biết, thị trường carbon tại Việt Nam đang trong giai đoạn định hình nền móng, với hành lang pháp lý bước đầu khá rõ ràng, các chủ thể liên quan đã bắt đầu tiếp cận và tham gia.

Tuy nhiên, nhiều khoảng trống pháp lý vẫn cần được lấp đầy thông qua hệ thống hướng dẫn kỹ thuật chi tiết. Năng lực quản lý, giám sát và triển khai ở cấp địa phương và doanh nghiệp cần được tăng cường thông qua các chương trình đào tạo bài bản và cơ chế hỗ trợ chuyên môn.

Quá trình phát triển thị trường cần gắn với số hóa hệ thống giám sát, bảo đảm dữ liệu chính xác, kịp thời và có thể kiểm chứng. Khi thị trường đi vào vận hành đầy đủ, vai trò điều tiết của nhà nước, sự tham gia chủ động của khu vực tư nhân, và hợp tác quốc tế hiệu quả sẽ là những trụ cột để bảo đảm tính bền vững và phát triển lâu dài của thị trường carbon Việt Nam.

Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 là cơ hội để các đại biểu trao đổi, thảo luận và đưa ra các giải pháp quan trọng để thực hiện mục tiêu giảm phát thải, cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, hướng đến đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero).

Hà Nội mở không gian xanh, dỡ rào sắt công viên: Bước tiến tới thành phố Net Zero

Linh — Fri, 25 Jul 2025 06:08:38 +0000

Việc dỡ bỏ hàng rào sắt tại Công viên Thống Nhất là một bước tiến quan trọng trong việc kiến tạo một đô thị thân thiện và hiện đại, lấy con người làm trung tâm. Hơn 650m hàng rào sắt đã được tháo dỡ, giúp công viên này trở nên cởi mở và thân thiện hơn. Công viên Thống Nhất giờ đây trở thành biểu tượng cho nỗ lực kiến tạo không gian công cộng thân thiện, kết nối và bền vững của Thành phố Hà Nội.

Trước đây, hàng rào sắt khiến Công viên Thống Nhất giống như một ‘ốc đảo’ biệt lập giữa lòng Hà Nội. Nhưng giờ đây, không gian vốn bị bó hẹp đã trở nên cởi mở và thân thiện hơn. Người dân có thể dễ dàng tiếp cận công viên, tận hưởng không gian xanh và các tiện ích trong công viên.

Nhiều người dân cho rằng việc dỡ bỏ hàng rào sắt là cần thiết và đáng làm. Ông Lê Huy Quang, phường Văn Miếu – Quốc Tử Giám, TP. Hà Nội, cho rằng hàng rào này đáng ra phải phá đi từ lâu rồi, để tạo không gian thoáng đãng hơn cho người dân. “Việc dỡ bỏ hàng rào sắt giúp người dân có thể dễ dàng tiếp cận công viên, tạo không gian xanh và thoáng đãng hơn cho thành phố”, ông Quang cho biết.

Tuy nhiên, việc dỡ bỏ hàng rào sắt cũng đặt ra thách thức trong việc quản lý và bảo vệ không gian công cộng. Tình trạng xả rác bừa bãi, tiếng ồn kéo dài, lấn chiếm không gian chung để tổ chức ăn uống, vui chơi tự phát… có thể làm phai mờ ý nghĩa của một không gian sinh thái. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự quản lý đồng bộ và ý thức của mỗi người dân.

Chị Phạm Thị Lan, phường Cầu Giấy, TP Hà Nội, cho rằng an ninh an toàn và không gian thoải mái là điều quan trọng nhất khi người dân đến công viên. “Người dân cần có ý thức bảo vệ không gian công cộng, giữ gìn vệ sinh môi trường và tuân thủ các quy định của công viên”, chị Lan cho biết.

KTS Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, cho rằng việc cải tạo công viên, vườn hoa, phá bỏ hàng rào để tạo không gian công cộng thân thiện hơn là chủ trương rất đúng đắn. Điều này giúp con người được hòa mình vào không gian xanh và tạo môi trường sống tốt hơn. “Việc dỡ bỏ hàng rào sắt tại Công viên Thống Nhất là một bước tiến quan trọng trong việc kiến tạo một đô thị thân thiện và hiện đại”, ông Tùng cho biết.

TS – KTS Phan Đăng Sơn, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, cũng cho rằng bỏ hàng rào là xu hướng của thế giới và giúp thành phố trở nên cởi mở và giao thoa giữa hoạt động và nơi giải trí. “Việc dỡ bỏ hàng rào sắt giúp tạo không gian công cộng thân thiện, kết nối và bền vững”, ông Sơn cho biết.

Nhìn chung, việc dỡ bỏ hàng rào sắt tại Công viên Thống Nhất là một bước tiến quan trọng trong việc kiến tạo một đô thị thân thiện và hiện đại. Tuy nhiên, để duy trì ‘lá phổi xanh’ này, ngoài sự đầu tư của chính quyền, mỗi người dân đều cần có trách nhiệm bảo vệ không gian công cộng. …

Phát triển thị trường carbon: Chìa khóa giúp Việt Nam đạt Net Zero vào 2050

Linh — Tue, 22 Jul 2025 12:40:22 +0000

Ngày 18/7, tại Hà Nội, Viện Tư vấn phát triển (CODE) đã phối hợp tổ chức ‘Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’. Sự kiện này nhằm mục đích cập nhật các xu hướng Net Zero trên thế giới cũng như hành trình Net Zero của Việt Nam thông qua các chuyển động chính sách, thể chế, hành động và các sáng kiến.

Việt Nam là một trong những quốc gia bị tác động nghiêm trọng nhất bởi biến đổi khí hậu. Tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu lần thứ 26 (Hội nghị COP26), Việt Nam đã đưa ra cam kết sẽ đạt Net Zero vào năm 2050 với nhiều giải pháp lớn để cắt giảm phát thải trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, giao thông và năng lượng; bên cạnh đó chú trọng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời và các biện pháp để tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng.

TS Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, cho rằng cam kết Net Zero hết sức cần thiết để một mặt giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, thúc đẩy chuyển đổi sang phát triển xanh; mặt khác giúp Việt Nam tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút các nguồn lực đầu tư cho các mục tiêu phát triển.

‘Lộ trình đến Net Zero của Việt Nam không còn dài. 25 năm tới đây sẽ là một chặng đường đầy thách thức khi phải thực hiện nhiều mục tiêu kép, vừa nỗ lực giảm phát thải vừa nỗ lực đạt mục tiêu tăng trưởng cao để vươn tới là quốc gia phát triển, có thu nhập cao. Hành trình này rất cần có sự chung tay mạnh mẽ của cả cộng đồng’, Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh.

Diễn đàn tập trung vào việc cập nhật xu hướng Net Zero trên thế giới cũng như Hành trình Net Zero của Việt Nam thông qua các chuyển động chính sách, thể chế, hành động và các sáng kiến, thực tiễn kinh tế, xã hội, môi trường, công nghệ. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng thảo luận về thị trường carbon, bao gồm việc xây dựng Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm phát chỉ cho các ngành đang cần thực hiện nghĩa vụ phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng Nghị định về trao đổi quốc tế kết quả giảm phát chỉ cho các ngành đang cần thực hiện nghĩa vụ phát thải khí nhà kính và tín chỉ carbon. Bộ Tài chính cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt Nghị định về Sàn giao dịch carbon. Sàn giao dịch này sẽ tập trung quản lý và giao dịch các tín chỉ carbon trong nước theo tiêu chuẩn trong nước, đồng thời tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Phân tích khuôn khổ pháp lý để phát triển bền vững tại Việt Nam, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết: Thị trường carbon tại Việt Nam đang trong giai đoạn định hình nền móng, với hành lang pháp lý bước đầu khá rõ ràng, các chủ thể liên quan đã bắt đầu tiếp cận và tham gia.

Tuy vậy, nhiều khoảng trống pháp lý vẫn cần được lấp đầy thông qua hệ thống hướng dẫn kỹ thuật chi tiết. Năng lực quản lý, giám sát và triển khai ở cấp địa phương và doanh nghiệp cần được tăng cường thông qua các chương trình đào tạo bài bản và cơ chế hỗ trợ chuyên môn. Mô hình sàn giao dịch carbon cần được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, bảo đảm tính công khai, minh bạch và hiệu quả giao dịch.