Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các bộ, ngành ban hành. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

CNTT và CĐS đã giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS đã giúp tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp, giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn. Câu chuyện Chuyển đổi số tại Y tế Cơ sở tỉnh Ninh Bình là một ví dụ điển hình về hiệu quả của CĐS trong ngành Y tế. Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện. Việc triển khai CĐS tại Ninh Bình đã giúp ngành Y tế địa phương nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo, cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân.

Trước những thách thức và cơ hội của thời đại, ngành Y tế cần tiếp tục đẩy mạnh CĐS và ứng dụng CNTT để nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo. Việc triển khai CĐS cần được thực hiện một cách toàn diện, đồng bộ và có sự tham gia của các cấp lãnh đạo, cán bộ y tế và người dân. Với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn ngành, CĐS sẽ trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Ngành y tế tỉnh Hưng Yên đang tích cực triển khai nhiều giải pháp toàn diện nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân. Một trong những hướng đi quan trọng là tập trung vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, cải thiện cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin và lấy người bệnh làm trung tâm trong mọi hoạt động.

Được sự lãnh đạo và chỉ đạo quyết liệt của Sở Y tế, trong thời gian qua, ngành y tế Hưng Yên đã triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh. Sở đã thực hiện các chương trình đào tạo và phát triển chuyên môn sâu rộng cho đội ngũ cán bộ y tế. Cụ thể, Sở đã cử đi đào tạo 2 tiến sĩ, 84 bác sĩ chuyên khoa II, 158 thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa I và 105 bác sĩ, dược sĩ đại học. Ngoài ra, còn có hơn 2 nghìn lượt cán bộ, viên chức đi đào tạo, tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ, tin học, ngoại ngữ và bồi dưỡng chức danh nghề nghiệp. Qua đó, góp phần nâng cao năng lực và trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ y tế trong tỉnh.

Các bác sĩ đã tích lũy thêm kiến thức và kỹ năng phục vụ cho việc khám chữa bệnh cũng như triển khai được nhiều kỹ thuật tiên tiến, hiện đại để phục vụ người dân đến khám và điều trị bệnh. Việc này không chỉ nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh mà còn giúp người dân tiếp cận với các dịch vụ y tế hiện đại và tiên tiến.

Bên cạnh đó, ngành y tế Hưng Yên còn triển khai các bộ tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện được Bộ Y tế ban hành, triển khai thực hiện khảo sát sự hài lòng của người bệnh và nhân viên y tế. Ông Mai Ngọc Minh, một người bệnh tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, cho biết đã được các y bác sĩ quan tâm chăm sóc tận tình và chu đáo. Ông đánh giá cao sự đổi mới của bệnh viện về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cũng như tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ, nhân viên y tế.

Hiện nay, ngành y tế Hưng Yên đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khám, chữa bệnh và quản lý y tế như hệ thống quản lý bệnh án điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt, đặt lịch khám online. Sở Y tế đã ban hành kế hoạch triển khai bệnh án điện tử ngành y tế với mục tiêu đến ngày 1/10/2025, 100% số cơ sở khám, chữa bệnh công lập trên địa bàn tỉnh hoàn thành việc triển khai bệnh án điện tử.

Đến nay, 100% các cơ sở khám, chữa bệnh trực thuộc Sở Y tế đã đầu tư đầu đọc thẻ căn cước công dân, hướng dẫn người bệnh sử dụng thẻ căn cước công dân thay thế thẻ bảo hiểm y tế trong khám, chữa bệnh. Việc này giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ, giảm thời gian chờ đợi và tăng tính minh bạch trong quá trình khám, chữa bệnh.

Tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết tại TP. HCM đang diễn biến phức tạp và nghiêm trọng. Theo thống kê, từ ngày 1/1 đến ngày 15/7, thành phố đã ghi nhận 15.546 ca sốt xuất huyết, tăng 157,9% so với số tích lũy cùng kỳ năm 2024, khi chỉ ghi nhận 6.029 ca.

Ông Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. HCM, cho biết số ca bệnh sốt xuất huyết hàng tuần đang có xu hướng gia tăng từ đầu tháng Sáu đến nay. Điều này cho thấy tình hình dịch bệnh đang trở nên đáng lo ngại và cần được theo dõi chặt chẽ.

Đáng chú ý, số ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết năm 2025 cho đến nay đã là 10 ca, trong đó TP. HCM ghi nhận 6 ca, Bình Dương 3 ca và Bà Rịa-Vũng Tàu 1 ca. Sự gia tăng số ca tử vong cho thấy mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh và nécessité của việc tăng cường phòng chống.

Trước tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, người dân TP. HCM cần nâng cao ý thức phòng chống bệnh, không để muỗi sinh sản, tích tụ ở những nơi chứa nước đọng, và chủ động theo dõi sức khỏe nếu có triệu chứng nghi ngờ.

Châu Âu đang đối mặt với một thách thức lớn về lao động trong những thập kỷ tới. Theo Ủy ban châu Âu (EC), đến năm 2050, số người trong độ tuổi lao động tại châu Âu dự kiến giảm 20%, còn 207 triệu người. Tình trạng thiếu lao động trầm trọng, đặc biệt ở các vị trí đòi hỏi kỹ năng cao, đang trở thành vấn đề cấp bách đối với khu vực này. Sự thay đổi nhân khẩu học và xu hướng giới trẻ tránh các công việc tại nhà máy được xem là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

Thống kê cho thấy, có tới 63% các công ty nhỏ tại châu Âu đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân viên. Đức, với tư cách là cường quốc công nghiệp hàng đầu thế giới, cũng không ngoại lệ. Nước này đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng nguồn nhân lực chất lượng cao. Dự kiến vào năm 2025, nhu cầu lao động trong nhiều lĩnh vực sẽ ngày càng bức thiết, tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường lao động.

Nền kinh tế Đức được biết đến với tỷ lệ thất nghiệp thấp, nhưng vẫn đang thiếu hụt nghiêm trọng nguồn nhân lực ở nhiều lĩnh vực. Điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của các chương trình du học nghề tại Đức, một con đường lý tưởng để đáp ứng nhu cầu lao động quốc tế. Các ngành nghề đang thiếu lao động tại Đức bao gồm: Ngành y tế, với nhu cầu về bác sĩ, y tá, điều dưỡng viên và các chuyên gia y tế khác; Ngành dịch vụ, du lịch, khách sạn, nhà hàng và chăm sóc người già; Ngành bán hàng, quản lý khách sạn, đầu bếp và nhân viên chăm sóc sức khỏe tại các cơ sở y tế tư nhân; Các ngành nghề thủ công truyền thống của Đức như thợ cơ khí, thợ điện, thợ xây dựng vẫn luôn được coi trọng và cần nhiều lao động có tay nghề cao.

Bộ Kinh tế Đức đã chỉ ra rằng thách thức nghiêm trọng nhất đối với nền kinh tế lớn nhất châu Âu là hạn chế tăng trưởng do thiếu hụt lực lượng lao động. Các ước tính chính thức cho thấy xã hội già hóa của Đức sẽ thiếu 7 triệu lao động lành nghề vào năm 2035. Do đó, Chính phủ Đức đã đề xuất cung cấp các ưu đãi tài chính cho những người muốn làm việc lâu hơn và linh hoạt hơn khi về già. Đức cũng đã đưa ra một số luật để thu hút lao động nhập cư, như rút ngắn thời gian trở thành công dân Đức, đẩy nhanh thủ tục cấp thị thực và công nhận bằng cấp nước ngoài.

Trong bối cảnh này, việc tìm kiếm giải pháp để giải quyết tình trạng thiếu lao động đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các quốc gia, đặc biệt là Đức, đang nỗ lực để thu hút lao động nhập cư và tạo điều kiện thuận lợi cho họ hòa nhập vào thị trường lao động. Chính phủ Đức cũng đang thực hiện nhiều biện pháp để hỗ trợ lao động nhập cư, bao gồm cả việc cải thiện điều kiện sống và làm việc.

Xu hướng già hóa dân số và sự thay đổi trong thị trường lao động đang tạo ra những thách thức lớn cho các quốc gia châu Âu. Việc giải quyết tình trạng thiếu lao động sẽ đòi hỏi sự nỗ lực và hợp tác từ nhiều phía, bao gồm cả chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân. Để biết thêm thông tin về các cơ hội và thách thức trong thị trường lao động châu Âu, bạn có thể tham khảo các nguồn thông tin như Ủy ban châu Âu và các tổ chức liên quan khác.

Ứng dụng công nghệ, đặc biệt là Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI), đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế toàn cầu. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con đường này vẫn còn nhiều thách thức. Trong một cuộc trao đổi gần đây với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, GS.TS.BS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chia sẻ về những rào cản và hướng đi trong công cuộc chuyển đổi số y tế.

GS.TS.BS Lê Hữu Song nhấn mạnh rằng, để ứng dụng hiệu quả AI và Dữ liệu lớn trong y tế Việt Nam, chúng ta đang đối mặt với ba thách thức chính. Thứ nhất, về cơ sở hạ tầng công nghệ, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ chưa thực sự chuẩn hóa. Thứ hai, về chính dữ liệu, chúng ta thường nói y tế là một kho dữ liệu khổng lồ, nhưng đó có phải là ‘dữ liệu sạch’, ‘dữ liệu sống’ và có giá trị hay không? Thứ ba, và cũng là yếu tố quyết định, chính là con người. Con người luôn có xu hướng làm những việc dễ, quen thuộc, và thay đổi một thói quen là một cuộc cách mạng với mỗi cá nhân.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, việc ứng dụng bệnh án điện tử và phân tích dữ liệu đang diễn ra. Tuy nhiên, GS.TS.BS Lê Hữu Song cũng thừa nhận rằng, bệnh viện đang ở giai đoạn ‘bệnh án máy tính hóa’ chứ chưa phải ‘bệnh án điện tử’ đúng nghĩa. Bệnh viện đang nỗ lực để có thể vận hành bệnh án điện tử hoàn thiện theo đúng quy định của Chính phủ và Bộ Y tế.

Trong bối cảnh đó, vai trò của hợp tác trong nước và quốc tế quan trọng. GS.TS.BS Lê Hữu Song cho rằng, hợp tác là điều kiện bắt buộc. Việt Nam là một nước đang phát triển, chúng ta không thể tự mình làm tất cả. Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 rất tích cực trong hợp tác quốc tế, và cũng muốn nhấn mạnh đến nguồn lực vô giá là các chuyên gia người Việt ở nước ngoài. Họ đang giữ những vị trí quan trọng tại các tổ chức, viện nghiên cứu, tập đoàn lớn trên khắp thế giới.

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 xác định nhiệm vụ của mình không chỉ là tiếp nhận công nghệ cho riêng mình. Chúng tôi muốn trở thành trung tâm tiếp nhận, làm chủ và chuyển giao công nghệ cho toàn bộ hệ thống y tế trong nước, từ quân y đến dân y, một cách vô điều kiện. Đó là cách để chúng ta cùng nhau phát triển, cùng nhau đi lên trong cuộc cách mạng công nghệ này.