Chương trình OCOP – Nâng tầm sản phẩm Việt: Từ làng quê ra thế giới

Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, thuộc 9.195 chủ thể OCOP, trong đó có 126 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ ràng cho chất lượng, tiềm năng và tính cạnh tranh của hàng Việt.

Tối 1/8/2025, tại không gian văn hóa giàu bản sắc của Hoàng thành Thăng Long, Hội chợ ‘Các sản phẩm OCOP xuất khẩu’ (VIETNAM OCOPEX 2025) chính thức khai mạc. Sự kiện do Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức – là hoạt động xúc tiến thương mại cấp quốc gia, nhằm đưa các sản phẩm OCOP của Việt Nam chạm đến thị trường quốc tế.

Hội chợ năm nay quy tụ 300 gian hàng đến từ hơn 200 đơn vị của 34 tỉnh, thành trên cả nước. Các sản phẩm trưng bày rất đa dạng: từ chè, cà phê, hạt điều, các sản phẩm chế biến, dược liệu, trầm hương, tinh bột nghệ, tổ yến… cho đến các dòng mỹ phẩm tự nhiên như dầu gội, serum, tinh dầu. Ngoài ra, sự kiện còn có sự góp mặt của các gian hàng quốc tế đến từ Peru, Lào, Campuchia, cùng nhiều đơn vị kết nối thương mại – thể hiện sự lan tỏa và tầm vóc ngày càng lớn của chương trình OCOP Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: ‘Việt Nam không chỉ là quốc gia có thế mạnh xuất khẩu nông sản, mà còn sở hữu kho tàng sản phẩm địa phương giàu bản sắc và chất lượng cao. Chương trình OCOP chính là hình ảnh sống động về giá trị văn hóa bản địa gắn liền với sự phát triển kinh tế nông thôn’.

OCOP – Cầu nối giữa truyền thống và hội nhập

Sự phát triển của chương trình OCOP trong những năm gần đây đã mở ra hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn. Không chỉ giúp khai thác hiệu quả tiềm năng bản địa, khơi dậy giá trị văn hóa vùng miền, OCOP còn tạo động lực chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị. Các sản phẩm OCOP ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, mẫu mã bao bì hiện đại, thân thiện môi trường – từ đó đủ điều kiện chinh phục các thị trường khó tính.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhận định: ‘OCOP không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về bản sắc Việt, về tinh thần đổi mới sáng tạo trong từng sản phẩm truyền thống. Đây là hướng phát triển đúng đắn, gắn sản phẩm nông thôn với chuỗi giá trị toàn cầu’.

Tại Hà Nội, theo ông Nguyễn Mạnh Quyền – Phó Chủ tịch UBND Thành phố – hiện toàn thành phố có 3.317 sản phẩm OCOP đã được đánh giá, phân hạng, chiếm 21,3% tổng sản phẩm OCOP của cả nước. Trong đó, có 6 sản phẩm đạt 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao.

Hà Nội xác định OCOP không chỉ đơn thuần là sản phẩm nông thôn, mà còn là sản phẩm văn hóa – cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập. Do đó, Thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ các chủ thể OCOP mở rộng thị trường, cải tiến mẫu mã, nâng cao giá trị, hướng đến xuất khẩu.

Hội chợ lần này là cơ hội lớn để doanh nghiệp Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung kết nối đối tác quốc tế, tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu, đồng thời tiếp cận, học hỏi yêu cầu khắt khe của các thị hàng tiềm năng.

Điểm nhấn đặc biệt tại VIETNAM OCOPEX 2025 là việc Bộ Công Thương lần đầu tiên tổ chức hội chợ trên nền tảng số, mở ra không gian giao dịch trực tuyến, thuận tiện cho các doanh nghiệp và nhà nhập khẩu quốc tế tham gia trao đổi, đàm phán mà không cần trực tiếp có mặt tại Việt Nam.

Hàng chục nghìn sản phẩm OCOP được hình thành từ những làng quê Việt Nam nay đang dần ‘cất cánh’ ra thế giới. Mỗi sản phẩm là một câu chuyện của vùng đất, con người và văn hóa – từ bát chè Thái Nguyên đậm đà, hạt cà phê Buôn Ma Thuột thơm nồng, tinh dầu quế Trà My thanh khiết cho tới tổ yến Khánh Hòa quý giá… Tất cả đang được chuẩn hóa, nâng tầm để trở thành sản phẩm có giá trị gia tăng cao, mang thương hiệu Việt Nam ra quốc tế.

Chính sự hỗ trợ kịp thời của các cấp chính quyền, tổ chức xúc tiến thương mại, cùng với tư duy đổi mới của cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã, đã tạo nên sức bật mạnh mẽ cho OCOP. Thay vì sản xuất theo lối cũ – nhỏ lẻ, thiếu định hướng thị trường – các chủ thể OCOP ngày nay đã chú trọng nghiên cứu thị hiếu người tiêu dùng, cải tiến bao bì, tiêu chuẩn hóa chất lượng, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để xây dựng thương hiệu bài bản hơn.

Để sản phẩm OCOP thực sự tạo dấu ấn ở thị trường quốc tế, theo ông Nguyễn Sinh Nhật Tân, các hoạt động xúc tiến thương mại đóng vai trò then chốt: ‘Cần đẩy mạnh kết nối các nhà phân phối quốc tế, tổ chức đào tạo kiến thức xuất khẩu cho các chủ thể OCOP, đồng thời hỗ trợ về tài chính, công nghệ, tiêu chuẩn hóa để OCOP trở thành thương hiệu hàng Việt uy tín toàn cầu’.

Từ những phiên chợ quê, hội làng, sản phẩm OCOP đang từng bước ‘có mặt’ trên các sàn thương mại điện tử, chuỗi siêu thị quốc tế, hội chợ triển lãm lớn… Khát vọng đưa đặc sản Việt ra thế giới – vốn từng là điều xa vời – nay đã hiện hữu và tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ.

Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu (VIETNAM OCOPEX 2025) sẽ diễn ra từ ngày 1 – 3/8/2025, tại Hoàng thành Thăng Long – 19C Hoàng Diệu, Hà Nội. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hỗ trợ các chủ thể OCOP trong việc xúc tiến thương mại và hội nhập quốc tế.

Thẩm Đan, một người phụ nữ xuất thân từ Nam Bình, Phúc Kiến, sinh năm 1987, đã trở thành biểu tượng của sự kiên cường và đổi mới trong lĩnh vực phát triển nông thôn tại Trung Quốc. Cuộc đời của cô đã trải qua nhiều biến động, từ việc kinh doanh thất bại và trở thành ‘bà mẹ đơn thân’ vào năm 2018, đến việc phải chăm sóc con gái và chu cấp cho gia đình. Tuy nhiên, thay vì buông xuôi, Thẩm Đan đã chọn cách đối mặt với khó khăn và tạo ra cơ hội mới cho mình.

Cô đã bắt đầu bằng việc chia sẻ cuộc sống thường nhật của mình trên mạng xã hội Douyin (TikTok), nơi cô đã thu hút được lượng lớn fan. Từ việc chia sẻ cảm xúc ban đầu, Thẩm Đan đã chuyển hướng sang giới thiệu đặc sản quê hương, giúp người nông dân địa phương bán được nông sản và cải thiện thu nhập. Với bản năng kinh doanh nhạy bén, Thẩm Đan đã nhận thấy tiềm năng khổng lồ của thương mại điện tử và các nền tảng video ngắn.

Cô đã bắt đầu kể những câu chuyện về nông sản, về cuộc sống của người dân Nam Bình bằng giọng văn giản dị, gần gũi và đầy cảm xúc. Sức hút từ sự chân thật này nhanh chóng lan tỏa, giúp đội ngũ của Thẩm Đan bán được hơn 150 triệu nhân dân tệ giá trị nông sản địa phương chỉ trong vòng một năm. Đến năm 2021, nền tảng của Thẩm Đan đã thu hút hơn 3 triệu người theo dõi, và con số này tiếp tục tăng lên gần 30 triệu người theo dõi trên các nền tảng vào tháng 3/2023.

Thương hiệu nông sản cá nhân của cô đạt tổng doanh thu hơn 70 triệu nhân dân tệ vào năm 2022. Tính tổng doanh số bán nông sản hàng năm từ các sản vật địa phương của Thẩm Đan khoảng 200 triệu nhân dân tệ. Thẩm Đan không chỉ là người bán hàng, cô còn là cầu nối trực tiếp giữa người nông dân và người tiêu dùng, đảm bảo sản phẩm được bán với giá trị xứng đáng, mang lại thu nhập ổn định cho bà con, giúp nuôi sống cả làng.

Bên cạnh việc kinh doanh, Thẩm Đan còn đặc biệt chú trọng đến việc nâng cao năng lực cho thế hệ trẻ, trong đó có rất nhiều phụ nữ. Cô là đồng sáng lập Học viện cho phụ nữ với Liên đoàn phụ nữ Nam Bình, và tích cực cố vấn và đào tạo thanh niên về kỹ năng thương mại điện tử, tiếp thị số. Thẩm Đan cũng là người quảng bá văn hóa nông thôn đầy tâm huyết. Cô tin rằng ‘nông thôn là quê hương của chúng ta’, nơi chứa đựng những giá trị truyền thống và nét đẹp bình dị cần được bảo tồn và phát huy.

Cô thường xuyên giới thiệu các sản phẩm thủ công, phong tục tập quán, và những câu chuyện đời thường của người dân Nam Bình, giúp công chúng hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống nông thôn. Những nỗ lực của Thẩm Đan đã được ghi nhận rộng rãi. Cô được vinh danh là một trong 10 thanh niên xuất sắc nhất tỉnh Phúc Kiến vào năm 2021. Cô cũng thường xuyên được mời chia sẻ kinh nghiệm tại các diễn đàn quan trọng, thể hiện vai trò là một người dẫn dắt trong lĩnh vực phát triển nông thôn.

Trong năm 2025, Thẩm Đan tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng. Công ty của cô đã hợp tác với Viện Nghiên cứu Tiêu chuẩn và Kỹ thuật Kiểm tra Chất lượng Nông nghiệp của Viện Khoa học Nông nghiệp Phúc Kiến để thành lập Trung tâm Phát triển chung Sản phẩm Nông nghiệp Xanh chất lượng cao. Sự hợp tác này nhằm nâng cao tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc của nông sản, đảm bảo sản phẩm ‘xanh, chất lượng cao’.

Với tư cách là Đại biểu Đại hội Đại biểu Nhân dân tỉnh Quảng Đông, Thẩm Đan còn đề xuất ‘Phát huy lợi thế kinh tế số của Quảng Đông, hỗ trợ các nhóm đặc biệt hòa nhập vào kỷ nguyên số’. Douyin và các nền tảng khác đã giúp Thẩm Đan kết nối với người tiêu dùng, giới thiệu văn hóa nông thôn và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Bộ Công Thương đang lên kế hoạch tổ chức Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư Việt Nam – Trung Quốc tại thành phố Ngạc Châu, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, dự kiến diễn ra từ ngày 21 đến 24 tháng 8 năm 2025. Sự kiện này nhắm tới hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tăng cường xuất khẩu hàng hóa và xây dựng thương hiệu tại thị trường Trung Quốc, một trong những thị trường lớn và tiềm năng nhất thế giới.

Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư sẽ bao gồm các hoạt động chính như tọa đàm kết nối giao thương, xúc tiến đầu tư với doanh nghiệp Trung Quốc và trưng bày giới thiệu sản phẩm có thương hiệu của Việt Nam tới người tiêu dùng Trung Quốc tại phố đi bộ thành phố Ngạc Châu. Dự kiến sẽ có từ 15 đến 20 doanh nghiệp trong các lĩnh vực như nông sản, thực phẩm, logistics, khu công nghiệp tham gia vào sự kiện này. Đặc biệt, Bộ Công Thương sẽ ưu tiên các doanh nghiệp có sản phẩm đã đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sự kiện này, Bộ Công Thương sẽ hỗ trợ 100% chi phí tổ chức Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư với doanh nghiệp Trung Quốc. Ngoài ra, Bộ cũng sẽ hỗ trợ 100% chi phí thuê gian hàng và chi phí trang trí tổng thể khu trưng bày của doanh nghiệp Việt Nam. Đây là một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tiếp cận thị trường Trung Quốc rộng lớn.

Các doanh nghiệp quan tâm đến chương trình này cần phải hoàn thành đầy đủ hồ sơ đăng ký tham gia và gửi về Bộ Công Thương trước ngày 25 tháng 07 năm 2025. Hồ sơ đăng ký bao gồm Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, Đơn đăng ký tham gia và Danh sách nhân sự. Bộ Công Thương sẽ tiến hành xem xét hồ sơ đăng ký và thông báo chính thức tới các doanh nghiệp được lựa chọn, do số lượng gian hàng có hạn.

Sự kiện này không chỉ là một cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu và xây dựng thương hiệu tại thị trường Trung Quốc mà còn góp phần vào việc tăng cường quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Trung Quốc. Thông qua đó, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp cận với các đối tác tiềm năng, tìm kiếm cơ hội hợp tác và phát triển trong tương lai.

Để biết thêm thông tin chi tiết về chương trình và cách thức đăng ký, các doanh nghiệp có thể liên hệ trực tiếp với Bộ Công Thương hoặc truy cập vào trang web chính thức của Bộ tại http://www.moit.gov.vn để có được thông tin cập nhật nhất.

Chương trình ‘Mỗi xã một sản phẩm’ (OCOP) tại tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong thời gian qua, góp phần quan trọng vào việc khẳng định thương hiệu nông sản và các sản phẩm đặc trưng của địa phương. Tính đến nay, toàn tỉnh Thái Nguyên đã có 560 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ 3 sao trở lên.

Đáng chú ý, tỉnh đã có 10 sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia, bao gồm các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng, sản phẩm chè, miến dong, du lịch văn hóa dân tộc và nấm hương. Các sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia của tỉnh Thái Nguyên gồm: 03 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vicumax của Công ty cổ phần Công nghệ Dược liệu Bắc Hà; sản phẩm miến dong Tài Hoan của Hợp tác xã Tài Hoan; sản phẩm chè đinh và chè tôm nõn của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt; sản phẩm du lịch văn hóa dân tộc Tày – Bản làng Thái Hải của Công ty TNHH Thái Hải; sản phẩm miến dong của Hợp tác xã Miến Việt Cường; sản phẩm trà tôm nõn hương quê của Hợp tác xã Nông sản Phú Lương và sản phẩm nấm hương của Công ty TNHH Công nghệ sinh học Phú Gia.

Bên cạnh đó, tỉnh còn có 113 sản phẩm đạt OCOP 4 sao và 397 sản phẩm đạt OCOP 3 sao, chủ yếu thuộc các nhóm ngành như chế biến chè, nông sản, sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Sự gia tăng của các sản phẩm OCOP không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn đóng góp vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế tại khu vực nông thôn, chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang phát triển theo chuỗi giá trị với tiêu chuẩn, quy chuẩn và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Các sản phẩm OCOP của Thái Nguyên đã từng bước khẳng định chất lượng và đáp ứng nhu cầu của thị trường. Nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh đã có mặt tại các siêu thị, trung tâm thương mại trong và ngoài tỉnh, ngày càng được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Một số sản phẩm thậm chí đã được xuất khẩu sang thị trường quốc tế, từ đó góp phần nâng tầm thương hiệu nông sản của Thái Nguyên.

Trong một diễn biến mới về quan hệ thương mại quốc tế, Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa thông báo rằng nước này đã đạt được một thỏa thuận thương mại quan trọng với Indonesia. Thỏa thuận này bao gồm việc giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Indonesia xuất khẩu sang Mỹ từ 32% xuống 19%. Đổi lại, Mỹ sẽ được miễn thuế và các rào cản phi thuế quan cho hàng hóa vào Indonesia. Hơn nữa, Indonesia cam kết tăng mua hàng chục tỷ USD sản phẩm của Mỹ.

Ông Trump đã mô tả thỏa thuận này là “tuyệt vời” và cho rằng đây là “lần đầu tiên trong lịch sử” mà thị trường Indonesia được mở cửa hoàn toàn cho Mỹ. Theo như thông tin chi tiết của thỏa thuận, Indonesia cam kết mua 15 tỷ USD năng lượng, 4,5 tỷ USD nông sản Mỹ, và đặt hàng 50 máy bay Boeing, chủ yếu là dòng 777. Thông tin này đã được CEO của hãng hàng không quốc doanh Indonesia Garuda xác nhận vào đầu tháng.

Trước đó, Indonesia là một trong những nước đầu tiên nhận thư báo thuế của Mỹ, với mức thuế 32% áp dụng cho hàng xuất khẩu sang Mỹ. Bộ trưởng Điều phối Các vấn đề kinh tế Indonesia, Airlangga Hartarto, cho biết rằng nước này đã đề xuất giảm thuế với hàng xuất khẩu chủ chốt của Mỹ xuống gần 0%. Đổi lại, Jakarta muốn Washington giảm thuế ưu đãi cho hàng xuất khẩu chủ lực của họ, như điện tử, dệt may và giày dép.

Indonesia cũng đang chào mời Mỹ đầu tư vào các dự án khai thác khoáng sản mà nước này có trữ lượng lớn, như đồng, nickel và bauxite. Đây là một bước đi chiến lược nhằm tăng cường hợp tác kinh tế giữa hai quốc gia.

Indonesia là một trong 25 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, với kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của hai nước đạt hơn 38 tỷ USD vào năm ngoái. Thặng dư thương mại của Indonesia với Mỹ là 17,9 tỷ USD. Việc đạt được thỏa thuận thương mại này được xem là một bước tiến quan trọng trong mối quan hệ kinh tế giữa Mỹ và Indonesia, hai nền kinh tế lớn ở khu vực.

Hiện tại, thông tin về thỏa thuận thương mại này đang được các chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp关注密切. Họ đang chờ đợi những tác động tích cực mà thỏa thuận này có thể mang lại cho cả hai bên, cũng như đối với thị trường quốc tế.

Thông tin chi tiết về thỏa thuận có thể sẽ được công bố chính thức trong thời gian tới, giúp làm rõ hơn về các cam kết và triển vọng hợp tác kinh tế giữa Mỹ và Indonesia.

Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu trong gần một tháng qua đã gây ra những khó khăn đáng kể cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành hàng rau quả tươi. Hàng loạt mặt hàng như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, gia vị… đang gặp trở ngại trong việc xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với tình thế khó khăn khi vừa thiệt hại kinh tế vừa mất dần thị phần vào tay đối thủ. Rau quả tươi, thay vì được xuất khẩu sang châu Âu, phải tiêu hủy do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Một doanh nghiệp tại TP.HCM đã báo cáo rằng từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của công ty đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp cũng không biết khi nào việc này mới được tháo gỡ.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Trước mắt, với sản phẩm đã chuẩn bị và mới thu hoạch, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ. Tuy nhiên, mùa này Trung Quốc cũng có hàng nên nhu cầu tiêu thụ không cao.

Giá thanh long đạt chuẩn xuất khẩu vào châu Âu trước đây thấp nhất là 15.000 – 20.000 đồng thì nay giảm mạnh chỉ còn 3.000 – 4.000 đồng/kg. Không chỉ rau quả tươi, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này.

Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp. Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu. Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại.

Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Chương trình “Từ những nông trang trù phú của nước Mỹ – Tôn vinh sự thịnh vượng của nền nông nghiệp Mỹ” đã được tổ chức vào chiều ngày 23-7 tại Hà Nội. Sự kiện này là kết quả của sự hợp tác giữa MM Mega Market Việt Nam, Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và Phòng Đối ngoại Nông nghiệp trực thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ. Mục đích của chương trình là quảng bá các sản phẩm nông sản và thực phẩm cao cấp từ Mỹ tới người tiêu dùng Việt Nam, nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Mỹ.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, Marc E. Knapper, đã phát biểu tại sự kiện rằng Việt Nam hiện là một trong những thị trường xuất khẩu nông sản quan trọng nhất của Mỹ. “Chúng tôi tự hào mang đến những sản phẩm chất lượng cao, an toàn và giàu giá trị dinh dưỡng cho người tiêu dùng Việt Nam với chất lượng vượt trội, nguồn cung ổn định và cam kết phát triển bền vững.” Ông Knapper cũng cho biết kim ngạch xuất khẩu nông sản tiêu dùng của Mỹ sang Việt Nam đã đạt mức kỷ lục 1,1 tỉ USD vào năm ngoái.

Về phía MM Mega Market Việt Nam, ông Nguyễn Đức Toàn, Tổng giám đốc điều hành, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của nông nghiệp và thực phẩm như một trụ cột trong quan hệ hợp tác song phương. Sự kiện này cũng là cơ hội để MM Mega Market Việt Nam khẳng định vai trò của mình với tư cách là đối tác chiến lược đáng tin cậy của các nhà xuất khẩu Mỹ tại thị trường Việt Nam.

Đại sứ Marc Knapper cũng bày tỏ sự tự hào khi Việt Nam là thị trường xuất khẩu nông sản lớn thứ 9 của Mỹ và Mỹ là thị trường xuất khẩu nông sản lớn nhất của Việt Nam. Sự kiện này sẽ diễn ra từ ngày 23-7 đến 6-8, người tiêu dùng Việt Nam sẽ có cơ hội trải nghiệm hành trình mua sắm kết hợp khám phá ẩm thực Mỹ độc đáo, thông qua các chương trình khuyến mãi hấp dẫn, hoạt động dùng thử sản phẩm và trình diễn nấu ăn đậm chất Mỹ.

Thông qua sự kiện này, người tiêu dùng Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm nông sản và thực phẩm chất lượng cao từ Mỹ, đồng thời hiểu hơn về sự thịnh vượng của nền nông nghiệp Mỹ. Đây cũng là dịp để MM Mega Market Việt Nam và Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội tăng cường quan hệ hợp tác và giao thương giữa hai nước.

Với sự tham gia của các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản hàng đầu của Mỹ, chương trình sẽ cung cấp cho người tiêu dùng Việt Nam một cái nhìn tổng quan về ngành nông nghiệp Mỹ và các sản phẩm chất lượng cao mà nước này cung cấp. Đồng thời, sự kiện này cũng thể hiện cam kết của MM Mega Market Việt Nam trong việc mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam những trải nghiệm mua sắm tốt nhất và đa dạng nhất.

Nhân dịp này, người tiêu dùng Việt Nam sẽ có cơ hội thưởng thức các món ăn đặc trưng của Mỹ, được chế biến bởi các đầu bếp hàng đầu, và tìm hiểu về văn hóa ẩm thực Mỹ thông qua các hoạt động trình diễn nấu ăn và dùng thử sản phẩm. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang đến nhiều trải nghiệm thú vị và đáng nhớ cho người tiêu dùng Việt Nam.

MM Mega Market Việt Nam và Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội hy vọng rằng chương trình này sẽ góp phần tăng cường quan hệ hợp tác và giao thương giữa Việt Nam và Mỹ, cũng như mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam những trải nghiệm mua sắm tốt nhất và đa dạng nhất.

Trong những ngày gần đây, tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu sang thị trường EU, đặc biệt là các mặt hàng như thanh long và hồ tiêu, đã trở thành vấn đề cấp thiết đối với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Sự cố này bắt nguồn từ việc không có cơ quan Nhà nước nào có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu, khiến hoạt động xuất khẩu của nhiều doanh nghiệp bị đình trệ nghiêm trọng.

Chủ tịch Hiệp hội Thanh Long Bình Thuận, ông Huỳnh Cảnh, cho biết rằng hoạt động xuất khẩu thanh long đang đối mặt với khó khăn lớn khi khoảng 100 tấn hàng hóa bị hư hỏng và tồn kho lên đến 50-70 tấn. Tương tự, 2 doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam cũng đang tồn kho lượng hàng có giá trị khoảng 2,4 triệu USD và không thể xuất khẩu do thiếu Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Điều này không chỉ gây ra thiệt hại về kinh tế cho các doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến uy tín và vị thế của Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Trước tình hình trên, ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đã có những chia sẻ về nỗ lực giải quyết vấn đề này. Cục đã có công văn hướng dẫn gửi các địa phương nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, các sở địa phương cho rằng hướng dẫn đó chỉ áp dụng tại Việt Nam và cần bổ sung quy định theo yêu cầu của các nước nhập khẩu, trong đó có EU.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang đề nghị sửa lại công bố thủ tục hành chính cho phù hợp với tình hình thực tế. Việc điều chỉnh đang được gấp rút hoàn tất để đảm bảo hoạt động xuất khẩu không bị ảnh hưởng. Ngoài ra, Cục cũng đã gửi công văn đề nghị EU cho phép áp dụng mẫu giấy chứng nhận hiện tại, nhưng phía EU chưa có phản hồi chính thức.

Song song với các nỗ lực của Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Sở An toàn thực phẩm TPHCM cũng đã có văn bản kiến nghị khẩn gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Trong văn bản này, Sở An toàn thực phẩm TPHCM nêu ra hàng loạt bất cập cần Bộ hướng dẫn liên quan đến thủ tục kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu. Sở cũng kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp Giấy chứng nhận theo mẫu của nước nhập khẩu để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Trước những vấn đề pháp lý và kỹ thuật đang tồn tại, việc tìm kiếm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cùng các cơ quan liên quan, đang nỗ lực làm việc để sớm tìm ra hướng giải quyết, đảm bảo hoạt động xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU cũng như các thị trường khác được thực hiện thông suốt, góp phần vào sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Tây Bắc đang nổi lên là vùng sản xuất lớn các loại cây ăn quả ôn đới và á nhiệt đới, với sản phẩm nổi bật như xoài, nhãn, mận, chanh leo, cam, chuối và bưởi. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu nông sản của vùng trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 245 triệu USD. Sơn La dẫn đầu vùng với giá trị xuất khẩu nông sản lên đến 190 triệu USD, tiếp theo là Điện Biên với 22,4 triệu USD, Lai Châu với 6,5 triệu USD và Lào Cai với 25 triệu USD.

Lý do chính cho giá trị xuất khẩu nông sản còn hạn chế nằm ở tỷ lệ chế biến sâu còn thấp. Bên cạnh đó, bao bì nhãn mác chưa đáp ứng yêu cầu thị trường và thiếu các liên kết hợp đồng bền vững giữa người sản xuất và doanh nghiệp cũng là những thách thức. Để nâng cao giá trị cho sản phẩm, Sơn La đặt mục tiêu trở thành trung tâm chế biến nông sản của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Hiện tại, Sơn La có hơn 100.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó khoảng 85.000 ha là cây ăn quả. Tỉnh đã triển khai Nghị quyết 05-NQ/TW từ năm 2015 về phát triển nông nghiệp hàng hóa, hình thành các vùng chuyên canh xoài, nhãn, chanh leo, mận hậu…, tạo ra vùng nguyên liệu lớn và ổn định.

Tỉnh Sơn La đã có gần 560 cơ sở chế biến, hàng nghìn điểm sấy long nhãn, hệ thống kho lạnh. Một số doanh nghiệp lớn như Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Doveco), Tập đoàn TH, Tập đoàn Phúc Sinh… đã đầu tư vào chế biến nông sản tại Sơn La.

Doveco đã đầu tư nhà máy chế biến tại Sơn La từ năm 2023, không chỉ đóng vai trò người thu mua các loại trái cây cho nông dân mà còn là đơn vị tư vấn kỹ thuật, cung cấp giống, bao tiêu sản phẩm và cùng chính quyền địa phương xây dựng chiến lược dài hạn. Tập đoàn TH cũng đã quyết định đầu tư vào hai nhà máy chế biến tại Sơn La và Điện Biên. Tại Sơn La, TH xây dựng nhà máy chế biến hoa quả và dược liệu, trong khi tại Điện Biên tập trung vào việc trồng cây mắc ca.

Công ty Cổ phần Phúc Sinh (Phúc Sinh Group) đã đầu tư xây dựng Nhà máy Phúc Sinh Sơn La tại xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, chuyên chế biến cà phê Arabica đạt tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý Sơn La.

Các tỉnh Tây Bắc cần tập trung xây dựng chuỗi giá trị và tăng cường liên kết sản xuất. Với lợi thế của từng tỉnh, lãnh đạo địa phương cần khuyến khích doanh nghiệp và nông dân hợp tác theo chuỗi sản xuất khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn từ đầu vào đến đầu ra.

Sáng ngày 17/7, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Hưng Yên đã tổ chức một hội thảo quan trọng với chủ đề ‘Hoàn thiện văn bản quản lý các nhãn hiệu chứng nhận cho các sản phẩm nông sản, thuộc chương trình phát triển tài sản trí tuệ tỉnh Hưng Yên năm 2025’. Hội thảo này tập trung vào việc thảo luận và thống nhất về các sửa đổi, điều chỉnh cần thiết đối với Quy chế quản lý, sử dụng và Quy định cấp, thu hồi, gia hạn Giấy chứng nhận nhãn hiệu cho các sản phẩm đặc trưng của tỉnh.

Các nhãn hiệu được đưa ra thảo luận bao gồm ‘Sen Hưng Yên’, ‘Cam Hưng Yên’, ‘Long nhãn Hưng Yên’, ‘Vải trứng Hưng Yên’, và ‘Nếp thơm Hưng Yên’, những nhãn hiệu đã được Sở Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận và đã trở thành thương hiệu nông sản nổi tiếng của tỉnh Hưng Yên. Những thương hiệu này không chỉ được thị trường ưa chuộng mà còn mang lại giá trị kinh tế cao cho các doanh nghiệp và hộ sản xuất trong tỉnh.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ, việc sửa đổi, điều chỉnh các quy chế và quy định này được đánh giá là cần thiết và phù hợp với bối cảnh thay đổi địa giới hành chính và việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Hơn nữa, những điều chỉnh này cũng cần thiết để phù hợp với điều kiện thực tế của các doanh nghiệp và hộ sản xuất trong tỉnh, nhằm đảm bảo tính thực tiễn và hiệu quả trong việc quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận.

Mục tiêu của việc quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận các sản phẩm nông sản là góp phần đảm bảo chất lượng sản phẩm, duy trì danh tiếng của sản phẩm, và từng bước phát triển thành thương hiệu mạnh mang tầm quốc gia. Bằng cách này, các tổ chức, hộ kinh doanh, và cá nhân sẽ có điều kiện thuận lợi để phát triển sản xuất, kinh doanh một cách bền vững và hiệu quả, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Thông qua hội thảo, các đại biểu đã có cơ hội trao đổi, thảo luận về những vấn đề liên quan đến việc hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý các nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm nông sản tại Hưng Yên. Việc này không chỉ giúp củng cố và phát triển thương hiệu nông sản của tỉnh mà còn góp phần vào việc xây dựng nền kinh tế địa phương một cách bền vững.

Trong thời gian tới, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Hưng Yên sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để hoàn thiện các văn bản pháp lý, nhằm tạo khung pháp lý hoàn chỉnh cho việc quản lý và bảo vệ các nhãn hiệu chứng nhận, hỗ trợ đắc lực cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân trong tỉnh.