Ngày 1/8, đại diện Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã cung cấp thông tin về Nghị định số 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ, nhằm mục đích cắt giảm thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai. Theo đó, Nghị định đã quyết định cắt giảm 3 trong tổng số 30 thủ tục hành chính hiện hành.

Không chỉ dừng lại ở việc giảm số lượng thủ tục hành chính, Nghị định số 151/2025/NĐ-CP còn hướng đến giảm thiểu thời gian thực hiện các thủ tục liên quan đến đăng ký đất đai và tài sản gắn liền với đất. Cụ thể, tổng số ngày thực hiện thủ tục hành chính đã giảm 44 ngày, từ 425 ngày xuống còn 381 ngày.

Một điểm đáng chú ý khác của Nghị định là việc bỏ 3 trong tổng số 8 biểu mẫu trong các thủ tục hành chính. Sự điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ góp phần đơn giản hóa quy trình và giảm bớt gánh nặng hành chính cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai.

Việc cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai được đánh giá là cần thiết để tạo môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch và hiệu quả. Bên cạnh đó, việc giảm thiểu thủ tục và thời gian xử lý cũng giúp giảm thiểu chi phí cho người dân và doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh tế và phát triển.

Nghị định số 151/2025/NĐ-CP có thể được xem là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Để biết thêm thông tin chi tiết về Nghị định và các thủ tục hành chính liên quan, vui lòng truy cập https://thcs-thuvan.tokyo/vi_vn/inside-notification/national-news/local-development/inside-Ngh%C4%A9i-%C4%93inh-s%E1%BA%A5-151/202/2024 hoặc liên hệ trực tiếp với Cục Quản lý đất đai để được tư vấn cụ thể.

UBND TP. Hà Nội vừa phê duyệt đề án kiện toàn Quỹ phát triển đất và ban hành Điều lệ tổ chức và hoạt động của Quỹ phát triển đất Thành phố. Mục tiêu của đề án này là tập trung nguồn lực tài chính để đáp ứng nhu cầu ứng vốn phục vụ giải phóng mặt bằng, tái định cư, tạo quỹ đất thực hiện chính sách đất đai và phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, trực thuộc UBND Thành phố. Quỹ này có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng, được mở tại Kho bạc Nhà nước và ngân hàng thương mại có vốn nhà nước. Vốn điều lệ của Quỹ là 5.967,12 tỷ đồng, đảm bảo cho các hoạt động của quỹ một cách ổn định và bền vững.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội thực hiện 7 nhiệm vụ và 5 quyền hạn chủ yếu. Về nhiệm vụ, quỹ sẽ ứng vốn cho bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tạo lập quỹ đất; bảo toàn và phát triển vốn; thu hồi vốn ứng; kiểm tra việc sử dụng vốn; thực hiện báo cáo định kỳ và đột xuất theo yêu cầu của UBND thành phố. Về quyền hạn, quỹ có thẩm quyền quyết định ứng vốn cho các dự án; quản lý và sử dụng vốn một cách hiệu quả; thực hiện các quyền hạn khác liên quan đến hoạt động của quỹ.

Cơ cấu tổ chức của Quỹ gồm: Hội đồng quản lý, Ban kiểm soát, cơ quan điều hành nghiệp vụ gồm giám đốc, phó giám đốc, kế toán trưởng và các phòng nghiệp vụ thuộc Ban điều hành của Quỹ Đầu tư phát triển thành phố Hà Nội. Quỹ hoạt động theo mô hình ủy thác, đảm bảo sự quản lý và giám sát chặt chẽ đối với các hoạt động của quỹ.

Nguồn vốn hoạt động của Quỹ bao gồm: vốn điều lệ, nguồn bổ sung từ ngân sách thành phố và phần chênh lệch thu – chi của quỹ; các nguồn vốn hợp pháp khác như viện trợ, tài trợ trong và ngoài nước theo quy định. Việc sử dụng vốn của quỹ sẽ được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả, bao gồm ứng vốn cho các nhiệm vụ như: bồi thường giải phóng mặt bằng, phát triển quỹ đất, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và các nhiệm vụ khác theo quy định.

Kế hoạch ứng vốn hằng năm của Quỹ sẽ do Chủ tịch UBND Thành phố phê duyệt. Các dự án được ứng vốn phải có quyết định phê duyệt, phương án hoàn trả rõ ràng và phù hợp với kế hoạch. Giám đốc quỹ là người có thẩm quyền quyết định ứng vốn theo kế hoạch được duyệt; hồ sơ đầy đủ và việc giải ngân phải đúng tiến độ. Các đơn vị ứng vốn có trách nhiệm hoàn trả chi phí quản lý theo Nghị định số 104/2024 và sẽ bị xử lý nếu không hoàn trả đúng hạn hoặc sử dụng vốn sai mục đích.

Quỹ phát triển đất TP. Hà Nội hoạt động với mục tiêu hỗ trợ và thúc đẩy sự phát triển của thành phố, đảm bảo việc sử dụng vốn một cách hiệu quả và minh bạch. Với cơ cấu tổ chức và nguồn vốn hoạt động rõ ràng, quỹ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chính sách đất đai và phát triển kinh tế – xã hội của Thủ đô.

Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở. Việc xây dựng bảng giá đất phù hợp sẽ giúp giảm thiểu khiếu nại và đảm bảo công bằng trong quản lý đất đai.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn. Các doanh nghiệp và chuyên gia cho rằng, chính sách này cần được điều chỉnh để tránh gây ra những khó khăn cho doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà. Chính sách đất đai cần được điều chỉnh để đảm bảo sự công bằng và bền vững.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề nghị bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD. Việc đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai sẽ giúp giảm thiểu tình trạng đầu cơ đất đai và tăng thu ngân sách một cách bền vững.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân. Việc sửa đổi Luật Đất đai cần được thực hiện một cách toàn diện và triệt để để đảm bảo rằng đất đai được quản lý và sử dụng một cách hiệu quả và bền vững.

Ông Nguyễn Thế Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA), đã đưa ra quan điểm của mình về việc định giá đất và chính sách thuế đất tại hội thảo ‘Giá đất, thuế đất… thế nào cho hợp lý?’ do Báo Thanh Niên tổ chức. Theo ông Phượng, việc định giá đất và cơ chế chính sách này đã được Nhà nước sửa đổi nhiều lần và ngày càng tốt hơn.

Nghị định 71 đã giao cho các địa phương quy định các thông số để tính giá đất, và tại TP.HCM, các hệ số tính đã được quy định rõ ràng, cho phép các doanh nghiệp tính toán số tiền thuế phải nộp. Ông Phượng chỉ ra rằng định giá đất liên quan đến hai vấn đề chính: bảng giá đất và định giá đất cụ thể.

Về bảng giá đất, trên thế giới cũng chia thành hai câu chuyện. Thứ nhất, định giá đất phải dựa trên kinh tế thực chứng, tức là theo quy luật thị trường. Thứ hai, nếu muốn thu nghĩa vụ tài chính về quyền sử dụng đất, thì cần có chuẩn mực theo chủ quan của nhà nước, phù hợp với điều kiện xã hội và chính sách từng thời kỳ.

Ông Phượng cũng cho rằng không phải bảng giá đất nào cũng có thể thỏa mãn hết mọi người trong xã hội. Vấn đề là nhà nước điều chỉnh như thế nào cho phù hợp. Đất nông nghiệp cần được chia thành nhiều loại, bao gồm đất trong khu đô thị, đất trong khu dân cư và đất nông nghiệp trong khu quy hoạch đất ở. Chính sách cũng cần định hướng cho việc sử dụng hợp lý, để tránh tình trạng bê tông hóa khắp nơi và đảm bảo môi trường xanh.

Về mức giá thuê đất, ông Phượng cho rằng cần phải xem lại vì chi phí đầu vào bị đội lên sẽ không khuyến khích đầu tư. Quan trọng là không để biến động mạnh gây sốc cho doanh nghiệp khi chuyển từ mức cũ sang mức mới. Về phương pháp định giá đất, vẫn phải tính cụ thể, có thể tính bằng phương pháp thặng dư và phải giảm cho một số đối tượng ưu tiên như giáo dục, y tế, vì đây là những loại hình được khuyến khích. Những loại hình này có thể thu bằng 50% giá đất ở.

Ông Phượng cũng nhấn mạnh rằng chính sách đất đai cần được điều chỉnh để đảm bảo môi trường xanh và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Điều quan trọng là nhà nước cần có chính sách phù hợp để khuyến khích đầu tư và đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người dân. Như vậy, có thể thấy rằng việc định giá đất và chính sách thuế đất cần được xem xét và điều chỉnh một cách hợp lý để đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế và xã hội.

Tham khảo thêm thông tin về chính sách đất đai tại Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA) và các quy định pháp luật liên quan đến định giá đất tại Cổng thông tin điện tử Chính phủ.

Thành phố Cần Thơ sẽ tiếp tục áp dụng tạm thời 3 bảng giá đất cũ của Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025. Quyết định này nhằm đảm bảo sự ổn định trong chính sách đất đai sau khi thành phố được sáp nhập, đồng thời chờ đợi việc xây dựng bảng giá đất mới thống nhất áp dụng trên toàn thành phố từ năm 2026.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, ông Ngô Thái Chân, cho biết rằng nhiều khu vực giáp ranh giữa ba đơn vị hành chính cũ dù liền kề nhưng có sự chênh lệch lớn về giá đất trong chính sách bồi thường. Điều này gây ra những khó khăn trong quản lý và thực hiện chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiến nghị UBND thành phố Cần Thơ cho phép tiếp tục sử dụng 3 bảng giá đất cũ đến ngày 31 tháng 12 năm 2025.

Ông Chân cũng cho biết thêm rằng việc xây dựng bảng giá đất mới cần khoảng 6-7 tháng và sẽ được trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, phê duyệt để có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2026. Về mặt pháp lý, ông Ngô Thái Chân khẳng định việc tiếp tục áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có bảng giá đất và chính sách bồi thường của ba địa phương cũ là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật. Từ cơ sở pháp lý đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND TP Cần Thơ để tiếp tục trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, ban hành nghị quyết cho phép sử dụng tạm thời 3 bảng giá đất và 3 chính sách bồi thường cũ.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, ông Trần Văn Lâu, cho biết rằng việc xây dựng bảng giá đất thống nhất cho TP Cần Thơ mới cần ít nhất 6 tháng. Điều này nhằm đảm bảo rằng bảng giá đất mới sẽ được xây dựng một cách chính xác, phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng được yêu cầu của pháp luật.

Trước đó, thành phố Cần Thơ đã được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thành phố Cần Thơ cũ, huyện Phong Điền, huyện Cờ Rách (tỉnh Hậu Giang) và huyện Thới Lai, huyện Cờ Rách (tỉnh Sóc Trăng). Việc sáp nhập này đã tạo ra một số khó khăn trong việc quản lý và thực hiện chính sách đất đai, đặc biệt là trong việc xác định giá đất và bồi thường cho người dân.

Thông tin chi tiết về quyết định tạm thời áp dụng 3 bảng giá đất cũ của Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng có thể được tham khảo tại trang thông tin chính thức của UBND TP Cần Thơ hoặc các cơ quan truyền thông địa phương.

Người dân và doanh nghiệp có thể liên hệ với Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ hoặc UBND TP Cần Thơ để được tư vấn và hỗ trợ về chính sách đất đai và bồi thường.

Ngày 10/7, tại Hà Nội, Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức lễ ký kết một dự án quan trọng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, với 84% diện tích đất tự nhiên là đất nông nghiệp, chính sách đất đai đóng vai trò nền tảng quan trọng để phát triển nông nghiệp.

Ông Bình cho biết, mặc dù chính sách đất đai đã được thể chế hóa trong Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành, nhưng một số tồn tại trong quản lý, sử dụng đất nông nghiệp đã được chỉ ra tại Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII. Các quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 18 đã giúp hoàn thiện hệ thống chính sách đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.

Theo ông Bình, hạn mức giao đất nông nghiệp đã được nâng lên. Cụ thể, hạn mức giao đất trồng cây lâu năm cho cá nhân không quá 10 ha đối với xã, phường, thị trấn ở đồng bằng; không quá 30 ha đối với xã, phường, thị trấn ở trung du, miền núi. Hạn mức giao đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là rừng trồng cho cá nhân không quá 30 ha đối với mỗi loại đất. Thời hạn sử dụng đất cũng đã được nâng lên so với trước kia. Người trực tiếp sản xuất nông nghiệp được Nhà nước giao đất, công nhận quyền sử dụng đất (đối với phần diện tích trong hạn mức giao đất) với thời hạn là 50 năm, khi hết thời hạn này, họ được tiếp tục sử dụng đất theo thời hạn quy định mà không phải làm thủ tục gia hạn.

Ông Bình cho biết, quy định này tạo điều kiện thuận lợi cho người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, hợp tác sản xuất, kinh doanh bằng quyền sử dụng đất, thế chấp quyền sử dụng đất… Luật Đất đai 2024 cũng cho phép cá nhân và doanh nghiệp mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp lên không quá 15 lần hạn mức giao đất. Luật cũng mở rộng đối tượng được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp cho tổ chức kinh tế; cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa trong hạn mức được giao đất nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân có năng lực về vốn, khoa học kỹ thuật có quyền tiếp cận đất đai, đầu tư sản xuất nông nghiệp hàng hóa, hạn chế tình trạng bỏ hoang hoặc sử dụng đất nông nghiệp manh mún không hiệu quả.

Tuy nhiên, một số người dân phản ánh khi chuyển đổi mục đích sử dụng phải nộp tiền nhiều. Để giải quyết vướng mắc liên quan đến mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp với Bộ Tài chính để điều chỉnh cách tính. Ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, Luật Đất đai 2024 đã xóa bỏ khung giá đất, đồng thời giao cho địa phương trách nhiệm ban hành bảng giá đất phù hợp với thực tiễn, áp dụng từ ngày 1/1/2026. Tuy nhiên, hiện nhiều địa phương chưa kịp thời cập nhật biến động thị trường, dẫn đến bảng giá đất không sát với thực tế.

Để khắc phục vấn đề này, ông Phấn cho hay, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có văn bản đề nghị các địa phương: xây dựng bảng giá đất sát thực tế, đánh giá tác động của thị trường và tiềm năng phát triển kinh tế – xã hội; theo dõi và cập nhật thường xuyên dữ liệu giá đất, tổ chức hệ thống quản lý thông tin chặt chẽ. Đồng thời, các địa phương cần tích cực triển khai các quy định về đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình sử dụng đất.

Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành sẽ được thực hiện từ ngày 1/1/2025. Để đảm bảo thực hiện tốt các quy định mới, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và địa phương để triển khai các nội dung của Luật.

Có thể thấy, việc hoàn thiện chính sách đất đai là một phần quan trọng trong quá trình phát triển nông nghiệp bền vững. Việc sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Đất đai 2024 sẽ giúp giải quyết các tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng đất nông nghiệp và tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.

Trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai hiệu quả các quy định mới về đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành liên quan và địa phương để hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật và tổ chức thực hiện. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát việc sử dụng đất để đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích và hiệu quả.