Kinh tế ban đêm tại TP.HCM đang ngày càng trở nên sôi động với sự hiện diện của hơn 5.680 doanh nghiệp và hộ kinh doanh hoạt động tập trung ở các phường trung tâm như Bến Thành, Sài Gòn, Tân Định. Tuy nhiên, công tác quản lý thuế đối với khu vực kinh tế này đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Cơ quan Thuế TP.HCM cho biết sẽ kiến nghị siết hậu kiểm và phân cấp lại quản lý thuế để giảm thất thu ngân sách từ ‘những con đường không ngủ’. Theo ghi nhận, những doanh nghiệp và hộ kinh doanh kinh tế ban đêm ở TP.HCM chủ yếu tập trung trên các tuyến phố trọng điểm như Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung… thuộc các phường trung tâm như Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh.

Khi màn đêm buông xuống, những hoạt động mua bán, vui chơi, giải trí, ẩm thực trên các tuyến phố này trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Tại phố Bùi Viện (phường Bến Thành), từ 16h, nhạc bắt đầu sôi động cùng ánh đèn lung linh tại những quán ăn, quán bar hay pub dọc hai bên tuyến phố. Nhiều người trẻ chọn ‘xõa đêm’ với lịch trình kéo dài từ ăn tối, nghe nhạc, massage đến ăn khuya lúc 2h – 3h sáng.

Anh Hồ Thanh Long, chủ nhà hàng, cơ sở lưu trú trên đường Bùi Viện, cho biết lượng khách đông nhất vào cuối tuần, quán luôn kín bàn. ‘Kinh tế đêm là mảnh đất tiềm năng, tôi đang tính mở rộng mặt bằng để phục vụ thêm khách’.

Trong khi đó, du khách đến TP cũng có xu hướng lưu trú tại các phường trung tâm như Bến Thành, Tân Định, Sài Gòn nhờ sự thuận tiện di chuyển và phong phú dịch vụ ban đêm. Các khách sạn, nhà hàng tại phố đi bộ Nguyễn Huệ mở cửa đến nửa đêm, phục vụ món Âu, cocktail, bia nhập khẩu… Đại diện một khách sạn tại đây cho biết: ‘Khoảng 70 – 80% doanh thu ẩm thực đến từ khung giờ sau 17h’.

Chị Nguyễn Mai, quản lý nhà hàng chuyên món Pháp trên đường Thái Văn Lung (phường Sài Gòn), cho biết từ sau dịp lễ 50 năm thống nhất đất nước, lượng khách ăn tối và trải nghiệm ẩm thực đêm tại một số nhà hàng cao cấp tăng 20 – 30%. Các đơn vị buộc phải tăng nhân sự phục vụ sau 18h để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thực khách.

Theo ông Bùi Quang Trung – trưởng Thuế cơ sở 1, đơn vị đã rà soát và xác định có 5.680 người nộp thuế đang hoạt động kinh tế đêm tại bốn phường trung tâm, gồm 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh, chiếm lần lượt 13% và 26% tổng số người nộp thuế tại địa bàn.

Khảo sát của Viện Nghiên cứu và Phát triển TP.HCM (HIDS) khi thực hiện soạn thảo đề án phát triển kinh tế ban đêm tại các phường trung tâm như Sài Gòn, Tân Định, Bến Thành, Cầu Ông Lãnh cũng ghi nhận 40% doanh nghiệp được hỏi có doanh thu ban đêm chiếm hơn 50% tổng doanh thu trong ngày, chủ yếu là nhà hàng – quầy bar, gym và cửa hàng tiện lợi 24h. Thời gian đông khách nhất kéo dài từ 20h – 22h hằng ngày.

Cùng với sự phát triển nhanh của kinh tế ban đêm, công tác quản lý thuế cũng được TP.HCM tăng cường nhằm hạn chế thất thu. Ông Bùi Quang Trung cho biết đã rà soát và xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm, đồng thời tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế.

Trong đó đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỉ đồng, giảm lỗ 112 tỉ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỉ đồng.

Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý thì số thu từ hộ kinh doanh ban đêm có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỉ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ. Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong sáu tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024.

Có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

Tuy vậy, cơ quan thuế vẫn đối mặt nhiều thách thức trong việc kiểm soát nghĩa vụ kê khai thực tế. Về chính sách thuế, nhiều doanh nghiệp lập chi nhánh ở phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính đặt ở nơi khác, gây khó khăn trong quản lý địa bàn.

Một số chuỗi lớn như Lavender Hotel, Sushi Tei, Dynasty House… đều kê khai tập trung về công ty mẹ tại cơ sở thuế khác, dù có hàng trăm điểm kinh doanh nằm trên địa bàn do Thuế cơ sở 1 phụ trách. Điều này gây khó khăn cho Thuế cơ sở 1 trong việc quản lý kiểm đếm người nộp thuế, kiểm soát doanh thu và nghĩa vụ thuế tại cơ sở.

Bên cạnh đó, chi nhánh phụ thuộc, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh thành lập tại địa chỉ các phường do Thuế cơ sở 1 quản lý, có phát sinh bán vé các tour nghỉ dưỡng, du lịch, khách sạn, kinh doanh nhà hàng, bán sản phẩm cao cấp như Cigar Habanos nhưng hạch toán phụ thuộc, kê khai tại công ty chính ở tỉnh khác nên không kiểm soát được doanh thu, chi phí phát sinh.

Một số tổ chức, cá nhân lợi dụng việc hai pháp nhân hoặc một pháp nhân hoặc một nhóm làm ăn chung thành lập hai doanh nghiệp hoặc một doanh nghiệp và một hộ kinh doanh tại cùng địa chỉ để né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây khó khăn trong việc xác định doanh thu thực tế. Khi Thuế cơ sở 1 kiểm tra thì doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp hồ sơ tạm ngừng, giải thể, sau đó thành lập pháp nhân mới.

Ngoài ra còn có tình trạng nhiều doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề có điều kiện như massage, karaoke thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhưng trên giấy phép kinh doanh chỉ đăng ký ngành nghề là spa, chăm sóc da, làm đẹp, dịch vụ ăn uống đơn thuần… để trốn tránh nghĩa vụ kê khai, nộp thuế tiêu thụ đặc biệt.

‘Đặc thù người nộp thuế hoạt động kinh tế đêm đều có mối quan hệ liên kết với các tổ chức, cá nhân, nhóm làm ăn chung, đây là các đối tượng rất phức tạp, tiềm ẩn rủi ro trong quản lý thuế. Một số còn dùng mạng xã hội tạo áp lực dư luận, gây khó cho công chức thực thi công vụ ngoài giờ hành chính, vốn đã rất hạn chế. Đồng thời tâm lý một bộ phận công chức thuế ngại va chạm, dẫn đến hiệu quả công việc chưa cao’, ông Trung nêu thực tế.

Sẽ hậu kiểm để vô hiệu hóa các chiêu lách thuế Trước những khó khăn này, Thuế cơ sở 1 kiến nghị Bộ Tài chính sớm ban hành cơ chế hậu kiểm đối với hoạt động cấp phép kinh doanh, nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng chính sách thông thoáng để lập nhiều pháp nhân, hộ kinh doanh trùng địa chỉ, ngành nghề, thương hiệu,… với mục đích trốn tránh nghĩa vụ thuế, mua bán hóa đơn, gây thất thu ngân sách.

Đồng thời kiến nghị điều chỉnh quy định về phân cấp quản lý thuế theo hướng cho phép các chi nhánh, địa điểm kinh doanh trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp, kinh tế ban đêm thực hiện kê khai, nộp thuế tại nơi trực tiếp hoạt động sản xuất – kinh doanh, theo hình thức hạch toán độc lập.

Việc này nhằm siết chặt quản lý, chấm dứt tình trạng chi nhánh đặt tại các phường trung tâm nhưng kê khai thuế tại trụ sở chính ở địa bàn khác, vốn là lỗ hổng lớn dẫn đến thất thu ngân sách trong thời gian qua.

Khách quốc tế chi 50 USD cho các hoạt động ban đêm Theo HIDS, khi khảo sát khách quốc tế, ẩm thực là lựa chọn phổ biến nhất vào buổi tối. Cụ thể hơn 86% chọn đến nhà hàng; hơn 62% đi pub, bar và hơn 44% chọn đến các quán cà phê. Trung bình mỗi khách quốc tế chi 50 USD (hơn 1,3 triệu đồng) cho các hoạt động ban đêm.

Còn ở khía cạnh định hướng phát triển, khảo sát này thực hiện với khoảng gần 83% doanh nghiệp, đa số duy trì kinh doanh ban đêm trong ba năm tới; trong đó hơn 61% có kế hoạch mở rộng.

Nhiều biện pháp để kiểm tra chéo doanh thu Thuế cơ sở 1 TP.HCM cho biết đã thành lập ba tổ thuế chuyên trách nhằm tăng cường quản lý thuế với hoạt động kinh tế đêm, đảm bảo 100% người nộp thuế đã đăng ký kinh doanh đều được đưa vào quản lý thuế. Các hành vi ngừng, nghỉ kinh doanh trái phép hoặc trốn thuế được xử lý nghiêm.

Nơi này cũng thành lập các tổ công tác để rà soát người nộp thuế theo ngành nghề trên từng tuyến đường, hẻm và lập sơ đồ quản lý, triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Người nộp thuế đủ điều kiện phải đăng ký sử dụng theo quy định.

Trong đó, dữ liệu giao dịch tài khoản và thiết bị POS từ ngân hàng được đối chiếu với doanh thu kê khai. Hóa đơn điện tử cũng được kiểm soát chặt, so sánh đầu vào, đầu ra với quy mô thực tế. Các cơ sở spa, massage, karaoke… bị kiểm tra ngành nghề thực tế so với giấy phép, phối hợp chéo với dữ liệu từ Sở Y tế.

Đồng thời, chi phí hoạt động như thuê mặt bằng, điện nước, nhân công được đánh giá để xác minh tính trung thực. Cơ quan thuế cũng rà soát các trường hợp lập nhiều pháp nhân hoặc kết hợp hộ và doanh nghiệp tại cùng địa chỉ nhằm chia nhỏ doanh thu, né thuế.

Đẩy mạnh chống thất thu thuế với kinh tế đêm Thông tin này được ông Bùi Quang Trung, trưởng Thuế cơ sở 1, cho biết tại hội nghị sơ kết công tác thuế 6 tháng đầu năm 2025 và triển khai nhiệm vụ công tác thuế 6 tháng cuối năm được tổ chức ngày 18-7.

Cơ quan thuế đã tích cực rà soát và quản lý hoạt động kinh tế ban đêm tại thành phố, tập trung vào các cá nhân và doanh nghiệp có tham gia hoạt động kinh tế sau giờ. Theo đại diện cơ quan thuế, đã có 5.680 người nộp thuế được rà soát, trong đó có 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh. Phần lớn các doanh nghiệp và hộ kinh doanh này tập trung tại các tuyến phố trọng điểm như Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung…

So với tổng số người nộp thuế đang được quản lý, tỷ lệ người nộp thuế có hoạt động kinh tế ban đêm chiếm 13% đối với doanh nghiệp và 26% đối với hộ kinh doanh trên địa bàn. Cơ quan thuế đã xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm và tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế. Cụ thể, cơ quan thuế đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỷ đồng, giảm lỗ 112 tỷ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỷ đồng.

Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý, số thu từ hộ kinh doanh ban đêm đã có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỷ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ. Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đến nay, đã có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tuy nhiên, vẫn còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

TP.HCM đang từng bước định hình không gian kinh tế ban đêm với các hoạt động sôi động sau 18h như ẩm thực, giải trí, mua sắm, lưu trú, chợ đêm, tập trung tại các phường trung tâm. Tuy nhiên, để quản lý hoạt động kinh tế đêm vẫn gặp không ít rào cản. Cơ quan thuế kiến nghị Bộ Tài chính ban hành các giải pháp hậu kiểm đối với việc cấp phép hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân, tránh lợi dụng sự thông thoáng trong việc cấp phép, né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây thất thu ngân sách.

Cơ quan thuế cũng kiến nghị phân cấp quản lý, yêu cầu các nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp… kê khai và nộp thuế tại nơi chi nhánh, địa điểm kinh doanh đang hoạt động theo hình thức hạch toán độc lập. Việc này nhằm tránh tình trạng doanh nghiệp mở chi nhánh phụ thuộc tại nhiều phường trung tâm nhưng kê khai thuế ở trụ sở chính, gây khó quản lý và thất thu ngân sách.

Ngoài ra, các hộ kinh doanh và chuyên gia cũng kiến nghị giảm bớt thủ tục kê khai thuế và sổ sách đơn giản cho hộ kinh doanh, đồng thời đề nghị miễn giảm phần mềm hóa đơn để áp dụng thuế theo doanh thu. Họ cho rằng điều này sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh và khuyến khích họ thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế của mình.

…

Bộ Tài chính đang tích cực lấy ý kiến rộng rãi về dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế, với mục đích cải thiện và hoàn thiện hệ thống thuế để phù hợp với sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Một trong những điểm nổi bật của dự thảo là đề xuất phân loại hộ kinh doanh dựa trên bốn ngưỡng doanh thu cụ thể.

Nếu được thông qua, việc phân loại này sẽ thay thế cơ chế thuế khoán hiện nay, giúp tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch hơn. Đồng thời, việc này cũng nhằm nâng cao hiệu quả trong quản lý thuế, giảm thiểu tình trạng thất thu thuế và khuyến khích tính tự giác của các hộ kinh doanh.

Theo đề xuất, các hộ kinh doanh sẽ được phân loại dựa trên doanh thu của họ. Từ đó, cơ quan thuế sẽ áp dụng các phương pháp quản lý thuế phù hợp với từng loại hộ kinh doanh. Điều này giúp cơ quan thuế quản lý và thu thuế một cách hiệu quả hơn.

Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế cũng hướng đến việc cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ kinh doanh hoạt động lành mạnh và phát triển. Việc phân loại hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu cụ thể cũng giúp giảm thiểu rủi ro về thuế và tăng cường sự tin tưởng của người dân vào hệ thống thuế.

Việc lấy ý kiến rộng rãi về dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế thể hiện sự nỗ lực của Bộ Tài chính trong việc hoàn thiện hệ thống thuế, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Đồng thời, cũng cho thấy sự quan tâm của cơ quan chức năng đến việc tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và thuận lợi cho sự phát triển của các hộ kinh doanh và cả nền kinh tế. Chính phủ Việt Nam đang không ngừng nỗ lực để xây dựng một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh, hỗ trợ cho sự phát triển kinh tế xã hội.

Thông tin chi tiết về dự thảo có thể được tìm thấy trên trang thông tin của Bộ Tài chính , nơi cung cấp các tài liệu, báo cáo và thông tin liên quan đến việc sửa đổi Luật Quản lý thuế.

Ngành Thuế đã đạt được một cột mốc quan trọng trong quá trình tinh gọn và nâng cao hiệu quả hoạt động với việc hoàn thành triển khai hệ thống tổ chức bộ máy mới. Quá trình này không chỉ giúp giảm thiểu số lượng đơn vị cấp cục và cấp chi cục mà còn giảm đầu mối, tinh giản bộ máy và nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, quá trình tổ chức lại bộ máy cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc, đặc biệt là về công tác quản lý thuế, điều kiện làm việc và chế độ chính sách cho công chức.

Toàn ngành Thuế đã thể hiện sự đồng lòng và chung sức để đảm bảo việc vận hành theo mô hình tổ chức bộ máy mới tại cơ quan thuế các cấp được triển khai đồng bộ và hiệu quả. Các cơ quan thuế tại tỉnh, thành phố đã thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp dịch vụ điện tử hỗ trợ người nộp thuế và xây dựng cơ sở dữ liệu về người nộp thuế. Công tác tuyên truyền hỗ trợ, kiểm tra và phối hợp với chính quyền địa phương trong công tác quản lý thuế cũng được đẩy mạnh.

Trước những khó khăn và vướng mắc trong quá trình tổ chức lại bộ máy, lãnh đạo Cục Thuế đã chỉ đạo quyết liệt và thống nhất toàn ngành quán triệt phương châm: tổ chức bộ máy phải tinh gọn nhưng không để bộ máy vận hành bị gián đoạn; tinh giản nhân sự nhưng phải tăng hiệu quả làm việc; thay đổi mô hình tổ chức nhưng vẫn giữ vững kỷ cương, trách nhiệm và chất lượng phục vụ. Nhiều cơ quan thuế đã chủ động phối hợp với chính quyền địa phương tạo điều kiện về chỗ ở, cải tạo cơ sở vật chất và bố trí nhà công vụ tại nơi làm việc cho những cán bộ công tác xa.

Song song với việc tổ chức bộ máy, ngành Thuế cũng tiến hành đào tạo, bồi dưỡng lại cán bộ theo vị trí việc làm mới, nâng cao kỹ năng quản lý, sử dụng công nghệ thông tin và tác phong công vụ. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, công cuộc tinh gọn tổ chức của ngành Thuế đã tạo chuyển biến tích cực về chất lượng hoạt động và tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ tài chính – ngân sách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Ngành Thuế hiện đang quản lý đối với 21 khoản thu, sắc thuế; trên 300 loại phí, lệ phí và các khoản thu khác của Ngân sách Nhà nước. Tổng thu ngân sách hàng năm do ngành thuế quản lý hiện nay đạt trên 1,7 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 87% tổng thu ngân sách nhà nước. Với đối tượng quản lý rất lớn và đa dạng, gồm trên 1 triệu doanh nghiệp, tổ chức và trên 3,4 triệu hộ, cá nhân kinh doanh, ngành Thuế đang tiếp tục nỗ lực để nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Bộ Tài chính đang đề xuất việc rút ngắn biểu thuế lũy tiến tính thuế thu nhập cá nhân từ 7 xuống 5 bậc, với khoảng cách thu nhập được nới rộng. Điều này được kỳ vọng sẽ đơn giản hóa quản lý, thu thuế và tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong việc kê khai.

Hiện nay, biểu thuế lũy tiến gồm 7 bậc, với thuế suất từ 5% đến 35%. Tuy nhiên, biểu thuế này được đánh giá là dày và dồn vào các bước thu nhập đầu, gây bất lợi cho người nộp thuế.

Tại dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đưa ra hai phương án sửa đổi biểu thuế. Cả hai phương án đều giảm số bậc thuế và nới rộng khoảng cách thu nhập. Mức thuế tối thiểu 5% áp dụng cho thu nhập tính thuế trong tháng là 10 triệu đồng. Mức thuế tối đa là 35%, với thu nhập tính thuế trên 80 triệu đồng (phương án 1) và 100 triệu đồng trở lên (phương án 2).

Theo Bộ Tài chính, việc giảm số bậc thuế sẽ giúp đơn giản hóa quản lý, thu thuế và tạo thuận lợi cho kê khai, đồng thời phù hợp với xu hướng cải cách thuế trên thế giới. Cả hai phương án đều đáp ứng được mục tiêu giảm bậc và điều chỉnh thu nhập tính thuế ở từng bậc.

Khi so sánh hai phương án, Bộ Tài chính cho biết mức độ ảnh hưởng của hai phương án là khác nhau. Phương án 1 giảm thuế cho thu nhập trên 10 triệu đồng, phương án 2 giảm nhiều hơn cho thu nhập trên 50 triệu đồng.

Cụ thể, cá nhân có thu nhập tính thuế 10 triệu đồng một tháng sẽ được giảm 250.000 đồng nếu áp dụng phương án 1. Tương tự, thu nhập 30 triệu được giảm 850.000 đồng, thu nhập 40 triệu đồng là 750.000 đồng và trên 80 triệu khoảng 650.000 đồng.

Về thuế suất, nhiều nước đã áp dụng biểu thuế lũy tiến nhiều bậc. Xu hướng chung là đơn giản biểu thuế thông qua giảm số bậc lũy tiến. Mức thuế suất cao nhất ở một số quốc gia cũng điều chỉnh tăng lên.

Hiện, các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc áp dụng mức thuế suất cao nhất 45%. Một số nước châu Âu, Bắc Mỹ và châu Úc áp dụng 5-6 bậc thuế. Riêng Mỹ có 7 bậc thuế.

VietnamPlus – Thông tin tài chính

Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành Công văn 2386/CT-CS ngày 10/7/2025, hướng dẫn mới về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế từ ngày 01/7/2025. Văn bản này lưu ý về thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã về lĩnh vực thuế.

Cụ thể, về nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế, Cục Thuế cho biết Chính phủ đã ban hành Nghị định số 122/2025/NĐ-CP và Nghị định số 125/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực quản lý thuế và phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư thuộc lĩnh vực quản lý thuế.

Một số nội dung đáng chú ý trong các văn bản trên bao gồm:

Thứ nhất, về thẩm quyền xóa nợ thuế từ 15 tỉ đồng trở lên đối với doanh nghiệp, hợp tác xã tại Nghị định số 122/2025/NĐ-CP. Theo đó, thẩm quyền quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của Luật Quản lý thuế có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15.000.000.000 đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phân quyền cho Bộ trưởng Bộ Tài chính.

Thứ hai, về các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định số 125/2025/NĐ-CP. Các thẩm quyền sau đây được chuyển từ Chủ tịch UBND cấp huyện cho Chủ tịch UBND cấp xã, bao gồm: Quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã; Ban hành quyết định cưỡng chế đối với các quyết định hành chính về quản lý thuế do chính cấp xã ban hành; Phối hợp cấp, thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã đối với trường hợp đã được xóa nợ; Thực hiện phân hạng đất tính thuế sử dụng đất nông nghiệp; Thành lập Hội đồng định giá tài sản khi thực hiện cưỡng chế.

Thứ ba, về các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp tại Thông tư số 40/2025/TT-BTC. Theo đó, thành phần của Hội đồng tư vấn thuế cấp xã đã có sự thay đổi, và một số nhiệm vụ của Đội thuế được điều chỉnh thành Thuế cơ sở.

Nhìn chung, các hướng dẫn mới này của Cục Thuế nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật về quản lý thuế và phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền địa phương.

Trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) và kinh doanh trên nền tảng số đang bùng nổ, ngành Thuế đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Điều này giúp đảm bảo công bằng, minh bạch trong thực thi nghĩa vụ với ngân sách của người nộp thuế.

TMĐT tại Việt Nam đang tăng trưởng nhanh về quy mô, hình thức và ứng dụng công nghệ. Các hình thức mới như livestream bán hàng, thực tế ảo, giao dịch qua thuê bao viễn thông và các loại hình tài sản số đang đặt ra thách thức mới trong công tác quản lý thuế. Trước yêu cầu này, ngành Thuế đã chủ động phối hợp xây dựng và trình Chính phủ ban hành các văn bản quan trọng nhằm tăng cường năng lực quản lý.

Cụ thể, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số, hộ và cá nhân kinh doanh. Bộ Tài chính cũng ban hành Quyết định số 1928/QĐ-BTC phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 18/CT-TTg về thúc đẩy TMĐT và tăng cường quản lý thuế.

Song song với việc hoàn thiện pháp lý, ngành Thuế đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người nộp thuế tuân thủ tự giác. Cục Thuế đã có thư ngỏ tới hơn 10 triệu người dùng ứng dụng eTax Mobile và các cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng số. Chiến dịch truyền thông này đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, số lượng người liên hệ cơ quan thuế để kê khai, nộp thuế từ hoạt động TMĐT tăng mạnh.

Ngành Thuế cũng tiếp tục triển khai các tiện ích hỗ trợ kê khai, nộp thuế điện tử, phát triển Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh. Đồng thời, đẩy mạnh hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động TMĐT, livestream bán hàng.

Quản lý thuế TMĐT hiệu quả không thể thiếu cơ sở dữ liệu đầy đủ và công nghệ phân tích hiện đại. Ngành Thuế đã đẩy mạnh phối hợp liên ngành nhằm kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, đơn vị liên quan. Cục Thuế đang nghiên cứu, thiết kế hệ thống tiếp nhận, sắp xếp, tổng hợp, phân tích dữ liệu lớn (Big Data) về TMĐT và tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu.

Nhờ các giải pháp đồng bộ, hiệu quả thu thuế từ TMĐT và kinh tế số trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 98 nghìn tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024. Cụ thể, đã có 159 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng điện tử với tổng số thu 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ. Gần 93.000 tổ chức, cá nhân hoạt động TMĐT đã nộp tổng cộng 88,6 nghìn tỷ đồng; 130.000 hộ, cá nhân kinh doanh nộp 1,7 nghìn tỷ đồng qua Cổng thông tin điện tử.

Trong thời gian tới, ngành Thuế tiếp tục triển khai quyết liệt Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kết hợp chặt chẽ giữa hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực quản lý, đổi mới phương pháp tiếp cận và tận dụng sức mạnh công nghệ để quản lý toàn diện hoạt động kinh doanh TMĐT và kinh tế số.