Trong hơn một thập kỷ qua, Dexter Barsigan, một người đàn ông 47 tuổi sống tại Manila, Philippines, đã kiếm sống bằng nghề tái chế rác thải điện tử. Công việc này không chỉ giúp anh nuôi sống gia đình mà còn góp phần vào việc giảm thiểu lượng rác thải điện tử khổng lồ trên toàn thế giới. Tuy nhiên, nghề nghiệp này cũng đang dần bào mòn sức khỏe của anh và hàng trăm người dân khác trong cộng đồng.

Các triệu chứng đầu tiên mà anh Barsigan gặp phải là đôi tay đau nhức và thị lực giảm dần, bắt đầu từ ba năm trước. Tình trạng này ngày càng trở nên nghiêm trọng, đến mức có những ngày anh chỉ có thể ngồi nhìn vợ và con làm việc thay vì tự mình thực hiện các nhiệm vụ. Là một “mambabaklas” – người chuyên rã phế liệu điện tử để lấy các kim loại có giá trị như niken, nhôm và đồng, anh Barsigan hiểu rằng công việc này là nguồn sống của gia đình mình. “Việc này giúp chúng tôi có cơm ăn, cho con đi học,” anh nói trong khi đang làm việc trên con phố Onyx, nơi tập trung hàng trăm người cùng nghề.

Con phố Onyx tại Manila là một trong những khu vực nổi tiếng với hoạt động tái chế rác thải điện tử. Hàng trăm người dân, bao gồm cả những người như anh Barsigan, tụ họp tại đây để kiếm sống bằng cách rã các thiết bị điện tử bỏ đi để lấy các bộ phận có thể tái sử dụng. Đây là một quá trình đòi hỏi sự tỉ mỉ và đôi khi phải đối mặt với các chất độc hại có thể gây hại cho sức khỏe.

Nghề nghiệp của anh Barsigan và hàng trăm người khác trên con phố Onyx không chỉ phản ánh thực trạng của vấn đề quản lý rác thải điện tử tại Philippines mà còn làm nổi bật lên sự hy sinh và nỗ lực của những người dân đang cố gắng kiếm sống trong một môi trường đầy thách thức. Sự hiện diện của họ là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc tìm kiếm các giải pháp bền vững cho vấn đề rác thải điện tử và hỗ trợ những người đang làm việc trong ngành công nghiệp này để đảm bảo sức khỏe và sinh kế của họ.

Hơn nữa, câu chuyện của Dexter Barsigan và cộng đồng “mambabaklas” trên con phố Onyx kêu gọi sự quan tâm và hỗ trợ từ các tổ chức và cơ quan chức năng để giúp cải thiện điều kiện làm việc và bảo vệ sức khỏe của những người trong ngành công nghiệp tái chế rác thải điện tử. Bằng cách cùng nhau tìm kiếm giải pháp, chúng ta có thể hướng tới một tương lai mà những người như anh Barsigan có thể tiếp tục kiếm sống mà không phải hy sinh sức khỏe của mình.

Tái chế đang nổi lên như một giải pháp then chốt để giải quyết vấn đề thiếu hụt đất hiếm hiện nay. Sự phát triển của ngành công nghiệp tái chế rác thải điện tử đang cách mạng hóa phương thức thu gom và xử lý rác thải, vốn đang tăng nhanh chóng. Rác thải điện tử bao gồm các thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh, TV, thiết bị gia dụng, thiết bị y tế và các thiết bị điện tử, công nghệ thông tin đã qua sử dụng. Đặc biệt, pin xe điện cũ, tua-bin gió và pin Mặt Trời đang tạo đà cho sự phát triển mạnh mẽ của thị trường tái chế.

Nhiều nhà tái chế đang tập trung khai thác các nguyên tố đất hiếm như neodymium, praseodymium, terbi và dysprosium – những nguyên tố thiết yếu trong sản xuất các thiết bị từ chiến đấu cơ đến dụng cụ điện. Theo ông Kunal Sinha, giám đốc bộ phận tái chế tại công ty Glencore (Thụy Sĩ), việc tái chế rác thải điện tử chưa được coi trọng đúng mức như một nguồn cung ứng quan trọng. Sự tăng trưởng của rác thải điện tử bắt nguồn từ những năm 1990, khi internet ra đời và tạo ra sự tăng trưởng theo cấp số nhân của các sản phẩm điện tử.

Ước tính của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) và tổ chức nghiên cứu UNITAR thuộc Liên hợp quốc cho thấy, năm 2022, tổng lượng rác thải điện tử trên toàn cầu đạt kỷ lục 62 triệu tấn, tăng 82% so với năm 2010. Dự kiến đến năm 2030, con số này sẽ đạt 82 triệu tấn. Tại Mỹ, gần 8 triệu tấn rác thải điện tử được sản xuất vào năm 2022, nhưng chỉ khoảng 15-20% trong số đó được tái chế đúng cách.

Ngành công nghiệp tái chế rác thải điện tử đã tạo ra doanh thu 28,1 tỷ USD vào năm 2024, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm dự kiến là 8%. Tái chế rác thải điện tử không chỉ giới hạn ở các nguyên tố đất hiếm mà còn bao gồm vàng, bạc, đồng, niken, thép, nhôm, lithium, coban và các kim loại khác quan trọng đối với nhiều ngành công nghiệp. Đồng cũng trở thành yếu tố gây sốt trong xu hướng tái chế.

Các công ty tái chế nước ngoài đã bắt đầu đầu tư vào các cơ sở tại Mỹ. Trung Quốc hiện sản xuất gần 70% nguồn cung đất hiếm của thế giới và việc tinh luyện đất hiếm hầu hết diễn ra tại đây. Tuy nhiên, việc hạn chế xuất khẩu đất hiếm gần đây đã ảnh hưởng đến các nhóm trong ngành công nghiệp ô tô phương Tây.

Tái chế đang trở thành một phần quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu về các nguyên tố và kim loại thiết yếu, giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào khai thác mới và giảm thiểu tác động môi trường. Quá trình tái chế không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn giúp giảm thiểu lãng phí và tận dụng tối đa các nguồn tài nguyên có sẵn. Do đó, việc đẩy mạnh tái chế rác thải điện tử là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một tương lai bền vững.