Thị trường bất động sản Việt Nam đã trải qua một giai đoạn biến động đáng kể sau thông tin về việc sáp nhập các tỉnh, thành phố. Cơn sốt đất nền đã diễn ra tại nhiều địa phương, thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư. Tuy nhiên, cơn sốt này đã nhanh chóng hạ nhiệt khi các nhà đầu tư trở nên thận trọng hơn trong quyết định đầu tư của mình.

Theo báo cáo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm, tổng nguồn cung bất động sản nhà ở đã đạt 64.000 sản phẩm, tương đương 80% cả năm 2023. Tuy nhiên, thị trường vẫn đang đối mặt với tình trạng mất cân đối, đặc biệt là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng. Tại đây, chung cư cao cấp và hạng sang chiếm phần lớn thị phần, trong khi phân khúc bình dân gần như vắng bóng.

Về giá bán, chung cư tại Hà Nội đã đạt mức trung bình 75,5 triệu đồng/m2, tăng 7,7% so với quý trước. Tại TPHCM, giá trung bình chung cư đạt mức 77,1 triệu đồng/m2, tăng nhẹ so với quý trước đó. Sự gia tăng này đã làm cho thị trường trở nên khó tiếp cận hơn đối với nhiều người mua.

Đối với phân khúc đất nền, ghi nhận của các đơn vị cho thấy đợt sóng mạnh nhất trên thị trường bất động sản bắt đầu từ khoảng nửa cuối tháng 3 đến đầu tháng 4. Ở thời điểm đỉnh sóng, có những bất động sản đạt mức tăng giá lên tới 40%. Tuy nhiên, cơn sốt nhanh chóng hạ nhiệt chỉ trong thời gian rất ngắn. Theo dữ liệu của một đơn vị bất động sản, trong tháng 5, phân khúc đất nền trên cả nước có lượng người quan tâm giảm mạnh nhất là 15%.

Chuyên gia bất động sản, bà Phạm Miền, cho rằng cơn sóng bất động sản vừa qua chủ yếu là phân khúc đất nền, tập trung mạnh vào một số địa phương. Có chủ đầu tư tận dụng sóng sáp nhập tỉnh, thành phố để ra hàng, thậm chí điều chỉnh giá bán tăng 10% trong một đêm. Tuy nhiên, từ giữa tháng 4, cơn sốt trên thị trường bất động sản đã dần ổn định. Đến giờ, cơn sốt đầu tư theo trào lưu sáp nhập đã hạ nhiệt và được kiểm soát, nhà đầu tư không còn “tất tay”. Thay vào đó, họ dừng lại nghe ngóng thông tin rồi mới đưa ra quyết định có xuống tiền hay không.

Bà Miền cũng nêu 3 tác động tích cực của việc sáp nhập các tỉnh, thành phố đối với thị trường bất động sản. Thứ nhất, việc sáp nhập giúp tinh gọn bộ máy quản lý, rút ngắn một số thủ tục hành chính giúp giảm thời gian và chi phí thực hiện dự án, tạo dư địa giảm giá bán. Thứ hai, quy mô thị trường được mở rộng, tạo không gian cho các chủ đầu tư phát triển dự án quy mô và đồng bộ. Thứ ba, các địa phương được sáp nhập vừa có cơ hội phát huy thế mạnh sẵn có, vừa được khai thác thêm các tiềm năng mới nhờ thừa hưởng kinh nghiệm phát triển, quy hoạch và quản lý từ các trung tâm kinh tế lớn.

Trong bối cảnh chuyển đổi số và cải cách hành chính đang là xu thế tất yếu, việc luân chuyển công tác xa nhà của cán bộ, công chức sau sáp nhập tỉnh, thành đang đặt ra nhiều thách thức cho công tác tổ chức và quản lý nhân sự. TS Đoàn Văn Tình, Phó trưởng khoa Quản trị nhân lực, Học viện Hành chính và Quản trị công, cho rằng việc điều chuyển nhân sự sau sáp nhập địa giới hành chính là một bài toán lớn cần được giải quyết.

Để giải quyết vấn đề này, TS Đoàn Văn Tình đề xuất cho phép cán bộ, công chức vừa luân chuyển công tác xa nhà sau sáp nhập tỉnh, thành, có thể làm việc dưới hình thức linh hoạt, làm từ xa. Việc này không chỉ giúp giảm áp lực đi lại, nâng cao sự hài lòng và động lực làm việc, mà còn tăng khả năng giữ chân nhân tài, tối ưu hóa nguồn lực, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và tăng cường khả năng ứng phó với các tình huống bất ngờ.

Giải pháp này đặc biệt phù hợp với các vị trí không yêu cầu hiện diện vật lý thường xuyên (như nghiên cứu, phân tích, lập kế hoạch), cán bộ có năng lực tự chủ cao, hoặc những trường hợp có hoàn cảnh gia đình đặc biệt. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, cần có quy định rõ ràng, đầu tư đầy đủ về công nghệ và vẫn duy trì các buổi làm việc trực tiếp định kỳ để đảm bảo sự gắn kết và hiệu quả công việc.

Về trung và dài hạn, TS Đoàn Văn Tình cho rằng cần ưu tiên chính sách mua hoặc thuê nhà ở xã hội; hỗ trợ chuyển đổi trường học cho con em cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Đồng thời, các đơn vị cần phát triển hệ thống giao thông công cộng tích hợp một cách hiệu quả; cấp thẻ đi lại hoặc giảm giá vé trên 50% cho cán bộ. Quan trọng nhất là đơn giản hóa và số hóa các thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cán bộ và người dân; hoàn thiện chính sách nhân sự tổng thể.

ThS Nguyễn Tuấn Anh, công tác tại Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn, nhận định nhiều cán bộ luân chuyển công tác xa nhà vẫn chấp nhận hi sinh lợi ích cá nhân vì nhiệm vụ chung. Cần thường xuyên tổ chức các buổi gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo và cán bộ đi làm xa; đồng thời phát huy vai trò công đoàn, đoàn thể trong việc chăm lo đời sống tinh thần, tạo sự gắn kết, chia sẻ. Ngoài ra, cũng cần có những chính sách ưu tiên hỗ trợ về môi trường giáo dục, điều kiện học tập cho các gia đình cán bộ công chức có con nhỏ.

Nhiều tỉnh, thành đang trình đề xuất về các phương án hỗ trợ chi phí thuê nhà, di chuyển, chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội… cho cán bộ luân chuyển công tác xa nhà. Một số tỉnh, thành hiện đã thông qua các chính sách hỗ trợ. Chẳng hạn như Lâm Đồng vừa thông qua chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác là 10 triệu đồng/người; hỗ trợ chi phí đi lại 2 triệu đồng/người/tháng (trong 12 tháng, trừ người có xe đưa đón); hỗ trợ tiền thuê chỗ ở 3 triệu đồng/tháng.

Công chức cấp tỉnh tăng cường đi công tác cấp xã được hỗ trợ một lần tại thời điểm nhận công tác với số tiền bằng 10 tháng lương cơ sở. Tại Đắk Lắk, đội ngũ cán bộ đi làm xa cũng được hỗ trợ 5 triệu đồng tháng/người chi phí đi lại, tiền thuê nhà và chi phí vận chuyển mức 2 triệu đồng/người.

Riên tại TPHCM, UBND thành phố đã kiến nghị Bộ Xây dựng rà soát, tổng hợp và trình Thủ tướng quyết định mở rộng nhóm đối tượng được bố trí nhà ở công vụ. Trong đó bao gồm cả những cán bộ, công chức, viên chức có hệ số phụ cấp chức vụ thấp hoặc không có, nhưng được điều động giữa TPHCM, Bình Dương cũ và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ và ngược lại. Thành phố cũng kiến nghị bổ sung tiêu chuẩn diện tích và định mức trang thiết bị nội thất nhà ở công vụ, nhằm đảm bảo điều kiện sinh hoạt tối thiểu cho các đối tượng trên khi nhận nhiệm vụ tại địa phương mới.

Sáp nhập các tỉnh là một quá trình phức tạp và thách thức, không chỉ liên quan đến việc di chuyển trụ sở và cán bộ, công chức đến tỉnh mới mà còn ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Một trong những vấn đề quan trọng và cấp thiết trong quá trình này là đảm bảo nơi làm việc và chỗ ở cho cán bộ, công chức sau sáp nhập. Trên thực tế, nhiều địa phương đã phải nỗ lực đẩy nhanh việc xây dựng nhà ở công vụ, hỗ trợ tiền đi lại và thậm chí lập các đội xe để đưa rước cán bộ, công chức đến trụ sở làm việc mới. Tuy nhiên, những giải pháp này vẫn chưa được xem là căn cơ và lâu dài.

Quá trình sáp nhập tỉnh không chỉ tác động trực tiếp đến cán bộ, công chức mà còn ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng, bao gồm cả trụ sở làm việc và nhà ở. Việc tập trung tất cả cán bộ, công chức về trụ sở tỉnh mới ngay lập tức làm tăng mật độ dân số ở các khu vực vốn đã đông đúc. Hơn nữa, điều này cũng dẫn đến việc không đảm bảo tiêu chuẩn về diện tích phòng làm việc theo quy định của Chính phủ. Đây là một thách thức lớn cần được giải quyết để đảm bảo môi trường làm việc phù hợp cho cán bộ, công chức.

Một giải pháp có thể được xem xét và áp dụng trong bối cảnh này là thành lập các chi nhánh của các cơ quan tại các khu vực cũ. Mô hình này tương tự như cách hoạt động của các ngân hàng và cơ quan thuế, nơi các chi nhánh có thể tiếp nhận hồ sơ và giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân. Trong khi đó, cán bộ, công chức có thể làm việc trực tuyến và tham gia các cuộc họp trực tiếp tại trụ sở chính định kỳ. Giải pháp này không chỉ giúp giảm tải áp lực cho cán bộ, công chức mà còn hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ công một cách thuận tiện.

Hướng tới Chính phủ số và áp dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý hành chính là một bước tiến quan trọng. Nếu thực hiện mô hình này, ít nhất trong vài năm đầu, có thể giúp giảm bớt khó khăn cho cán bộ, công chức và giúp họ ổn định công tác và cuộc sống. Việc áp dụng công nghệ thông tin không chỉ giúp giảm thiểu các khó khăn về mặt hậu cần mà còn nâng cao hiệu quả công việc và chất lượng dịch vụ công.

Ngoài ra, việc duy trì các chi nhánh tại các khu vực cũ cũng có thể góp phần giữ cho những nơi đó diễn ra sôi động các hoạt động mua bán, tiêu dùng. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay, việc duy trì hoạt động kinh tế tại các khu vực cũ có thể kích cầu và gián tiếp kích thích tăng trưởng kinh tế. Điều này cho thấy rằng, việc sáp nhập tỉnh cần được thực hiện một cách linh hoạt và sáng tạo để đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội.