Thế hệ Gen Z đang ngày càng xem chăm sóc da như một nghi thức chánh niệm, hơn là chỉ một bước trang điểm đơn thuần. Sự thay đổi này nổi bật lên vai trò ngày càng tăng của sức khỏe tâm thần và truyền thống trong thói quen làm đẹp.

Chăm sóc da ngày nay không chỉ đơn thuần là một bước trong quy trình làm đẹp mà còn là một hành động chăm sóc hàng ngày nhỏ, đặc biệt là với Gen Z. Đối với thế hệ này, quy trình chăm sóc da không chỉ nhằm mục đích trông polished mà còn giúp họ cảm thấy thoải mái hơn, chậm lại và tạo ra những khoảnh khắc bình yên trong một thế giới đầy căng thẳng.

Dù là quy trình 5 bước hay chỉ đơn giản là một chút nước lạnh kết hợp với kem dưỡng ẩm, Gen Z tìm thấy sự thoải mái trong sự nhất quán. Chăm sóc da, đối với nhiều người, đã trở thành một không gian yên tĩnh trong ngày của họ. ‘Đó là thời điểm duy nhất tôi không lướt xem điện thoại hay kiểm tra email’, Sanya Chawla, 22 tuổi, sinh viên truyền thông, cho biết. ‘Ngay cả việc rửa mặt cũng giống như một bước khởi động lại’.

Sự thay đổi về mặt cảm xúc này phản ánh điều gì đó sâu sắc hơn, một nhận thức về sức khỏe tâm thần, ranh giới và sự cân bằng. Một báo cáo năm 2024 cho thấy gần 70% người tiêu dùng Gen Z coi chăm sóc da là một phần của thực hành tự chăm sóc, không chỉ đơn thuần là vấn đề mỹ phẩm. Trọng tâm đã chuyển từ việc theo đuổi làn da hoàn hảo sang xây dựng các nghi thức cá nhân giúp làm dịu và hỗ trợ.

Một mặt nạ đất sét không chỉ dùng để kiểm soát dầu mà còn là 10 phút yên tĩnh. Một loại nước toner hydrating không chỉ mang lại độ ẩm mà còn là một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn trong ngày.

Sức khỏe tâm thần, không phải gương, là động lực đặt hàng. Nhận thức sâu sắc về sức khỏe tâm thần, sức khỏe và cá tính đang định hình cách tiếp cận làm đẹp của Gen Z. Theo một báo cáo năm 2024, gần 70% người tiêu dùng Gen Z xem chăm sóc da như một phần của thực hành tự chăm sóc, không chỉ đơn thuần là mối quan tâm về mỹ phẩm.

Trong từ điển mới về làm đẹp này, mặt nạ đất sét không chỉ là sản phẩm kiểm soát dầu; nó là 10 phút của sự yên tĩnh. Nước雾 không chỉ mang lại độ ẩm; nó là một micro-reset trong ngày làm việc từ xa căng thẳng.

Với bao bì thân thiện với người dùng, công thức sạch và ngôn ngữ lâm sàng dễ tiếp cận, họ đang tạo ra một không gian cân bằng giữa chức năng và cảm giác. Dòng sản phẩm của họ bao gồm các thành phần như niacinamide, axit azelaic và bakuchiol, các thành phần hoạt động giải quyết mối quan tâm thực sự của làn da người Ấn Độ như tăng sắc tố và nhạy cảm mà không ảnh hưởng đến cảm giác sử dụng.

Hãy nghĩ về những loại gel rửa mặt tan chảy khi chạm vào hoặc huyết thanh có cảm giác như lụa. Như Queenie nói, chúng tôi xem chăm sóc da như một nghi thức kết nối với bản thân. Nó có hiệu quả, vâng, nhưng cũng là cách sản phẩm làm cho bạn cảm thấy.

Làm đẹp giúp cân bằng hệ thống thần kinh. Sự thay đổi này không chỉ là cảm xúc mà còn là sinh lý. Các nghiên cứu chỉ ra rằng các nghi thức làm đẹp xúc giác như việc bôi serum, massage kem dưỡng ẩm hoặc lớp toner có thể kích hoạt hệ thần kinh parasympathetic, giảm căng thẳng và lo lắng. Đối với Gen Z, điều này vô cùng quan trọng.

Trên TikTok và Instagram, những người sáng tạo nói cởi mở về việc kiệt sức, suy giảm cảm xúc và mệt mỏi kỹ thuật số. Chăm sóc da, đối với nhiều người, không chỉ trở thành một thói quen mà còn trở thành một hình thức kháng cự và phục hồi nhẹ nhàng.

Khơi dậy truyền thống, phục thích sự bình yên. Góc nhìn nghi thức này không hoàn toàn mới. Các truyền thống làm đẹp cổ xưa của Ấn Độ, từ mặt nạ tự nhiên đến nước tonic hoa hồng, đã nhấn mạnh chánh niệm. Điều khác biệt bây giờ là chăm sóc da hiện đại đang kết hợp truyền thống với công nghệ, nghi thức với nghiên cứu.

Và bằng cách đó, nó mang lại cho Gen Z nhiều hơn chỉ làn da đẹp hơn. Nó mang lại một khoảng dừng chân sacred, một khoảnh khắc kết nối và một khẳng định im lặng về bản thân trong một thế giới ồn ào.

‘Tình yêu đích thực nằm trong cách một điều gì đó làm cho bạn cảm thấy’, Queenie nói. ‘Khi chăm sóc da trở thành một lời nhắc nhở hàng ngày để tạm dừng, hít thở và kết nối, đó là lúc nó hoạt động.’

Nghỉ hè là khoảng thời gian để trẻ em nạp lại năng lượng, bồi đắp kỹ năng và sống trọn trong những trải nghiệm thực tế. Tuy nhiên, với không ít gia đình, đây lại là giai đoạn ‘mệt mỏi’ nhất trong năm. Nguyên nhân không chỉ bởi sự đảo lộn nhịp sống sinh hoạt trong gia đình mà còn là nỗi lo con trẻ đang ngày một lún sâu vào thế giới mạng, nơi tưởng chừng chỉ để giải trí nhưng lại âm thầm dẫn tới nhiều hệ lụy khó lường.

Trường hợp của chị L.T.P. (phường Bồ Đề, Hà Nội) là một trong hàng trăm gia đình đang loay hoay với câu chuyện ‘trẻ và chiếc điện thoại thông minh’. Chị P. cho biết, sau gần 2 tháng nghỉ hè, các con chị bắt đầu có dấu hiệu thay đổi tính cách, nói chuyện hay cáu gắt, làm việc qua loa, chỉ mong nhanh chóng quay lại với điện thoại hay tivi. Đặc biệt, cô con gái lớn 12 tuổi luôn dính chặt lấy chiếc điện thoại, đến mức ăn uống hay đi vệ sinh cũng không rời tay.

Theo bác sĩ Nguyễn Như Mạnh, Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng, việc lạm dụng internet và trò chơi điện tử có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Nghiện game và internet có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng giao tiếp xã hội, gây rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và làm suy giảm hiệu quả học tập cũng như công việc.

Tiến sĩ Đặng Hoàng Ngân, chuyên gia tâm lý học phát triển trẻ em và thanh thiếu niên, cảnh báo rằng trẻ em sử dụng mạng xã hội có nguy cơ bắt chước hành vi xấu lan truyền trên mạng, hình thành niềm tin lệch lạc về giá trị đạo đức, giá trị sống. Một số trẻ tin rằng, mạng xã hội là nơi chứa mọi lời giải, thậm chí coi người nổi tiếng là ‘kim chỉ nam’ về tư duy và hành vi hay tin rằng, sự giàu có là mục tiêu tối thượng.

Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Trọng Lưu, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam, tình trạng sa sút trí tuệ tưởng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nhưng ngày càng có nhiều người trẻ có biểu hiện suy giảm trí nhớ, kém tương tác xã hội và đang bước vào ngưỡng sa sút trí tuệ sớm.

Để giúp trẻ không lún sâu vào thế giới mạng, các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên đồng hành, trò chuyện và định hướng để trẻ sử dụng công nghệ một cách an toàn, lành mạnh. Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo điều kiện để con tham gia những hoạt động ý nghĩa như thể thao, học năng khiếu, kỹ năng sống, hoạt động cộng đồng.

Cha mẹ cũng nên xây dựng thời gian biểu linh hoạt nhưng hợp lý, cân bằng giữa giải trí, vận động thể chất, đọc sách và sinh hoạt ngoài trời. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu thay đổi hành vi như cáu gắt, lo lắng, hay rối loạn giấc ngủ, kém tập trung, ngại giao tiếp, buồn chán, học tập sa sút, cha mẹ cần nhanh chóng tìm đến chuyên gia tâm lý.

Sức khỏe tâm thần đang ngày càng trở thành một vấn đề quan trọng và cấp thiết trong xã hội hiện đại. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm và lo âu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường và các vấn đề về tiêu hóa. Không chỉ vậy, căng thẳng kéo dài và các vấn đề sức khỏe tâm thần còn có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm bệnh hơn.

Ở Việt Nam, số người gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần đang có xu hướng tăng cao. Theo số liệu thống kê của Bộ Y tế, tỷ lệ mắc rối loạn tâm thần thường gặp là 14,9% dân số, tương đương với gần 15 triệu người. Trong đó, trầm cảm và lo âu chiếm tỷ lệ cao, lên tới 5-6% dân số. Không chỉ người lớn, trẻ em cũng không ngoại lệ, với khoảng 12% trẻ em có nhu cầu về các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Tiến sĩ Ngô Xuân Điệp, giảng viên Khoa Tâm lý, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP Hồ Chí Minh, cho biết rằng stress, rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, rối loạn ám ảnh sâu, kiệt sức nghề nghiệp,… là các bệnh tâm lý phổ biến hiện nay. Ông cũng nhấn mạnh rằng trong xã hội hiện đại, mỗi người thường có rất nhiều mối quan hệ, đóng nhiều vai trò khác nhau, dẫn đến áp lực và stress. Điều này đòi hỏi mỗi người phải có kỹ năng quản lý stress và duy trì sức khỏe tâm thần tốt.

Để cải thiện sức khỏe tâm thần, có nhiều phương pháp đã được áp dụng. Liệu pháp cải thiện sức khỏe tâm thần bao gồm liệu pháp hóa dược, liệu pháp tâm lý, liệu pháp sốc điện. Bác sĩ Nguyễn Thúy Nga, Khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Hữu Nghị (Hà Nội), khuyến cáo rằng bệnh tâm thần có thể phòng ngừa được nếu có kiến thức và phát hiện sớm. Hạn chế và loại trừ các sang chấn tâm lý, tạo môi trường sống lành mạnh là cách phòng ngừa hiệu quả.

Ngoài ra, Tiến sĩ Ngô Xuân Điệp cũng cho rằng có nhiều cách để cải thiện sức khỏe tinh thần của bản thân, như trò chuyện, chia sẻ, thư giãn, du lịch, nghe nhạc, khiêu vũ, học những môn nghệ thuật yêu thích… Những cách này có thể tạo cảm xúc tích cực, từ đó sinh ra các hoocmone tốt, giúp người bệnh chữa lành. Việc duy trì lối sống lành mạnh, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết là chìa khóa để giữ gìn sức khỏe tâm thần.

Nhìn chung, sức khỏe tâm thần là một vấn đề quan trọng và cần được quan tâm. Việc hiểu biết về các vấn đề sức khỏe tâm thần, nhận biết các dấu hiệu và có biện pháp can thiệp kịp thời sẽ giúp cải thiện sức khỏe tâm thần của mỗi người. Bằng cách chung tay xây dựng một môi trường sống lành mạnh và hỗ trợ lẫn nhau, chúng ta có thể giảm thiểu các vấn đề sức khỏe tâm thần và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Cơ quan chức năng đang tiến hành cuộc điều tra kỹ lưỡng về hồ sơ bệnh án của phi công sau vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến chuyến bay 171 của hãng hàng không Air India. Sự cố này đã làm dấy lên mối quan ngại về tình trạng sức khỏe tâm thần của cơ trưởng vào thời điểm xảy ra vụ việc bi thảm. Cơ trưởng Sumeet Sabharwal, một phi công kỳ cựu với hơn 15.000 giờ bay, là người điều khiển chiếc Boeing 787 Dreamliner khi nó gặp nạn và lao xuống một khu dân cư tại Ahmedabad, khiến 242 người thiệt mạng. Chỉ có một hành khách sống sót sau tai nạn.

Theo báo cáo sơ bộ do giới chức Ấn Độ công bố, công tắc điều khiển luồng nhiên liệu tới cả hai động cơ của máy bay đã bị tắt ngay sau khi cất cánh, dẫn đến việc động cơ ngừng hoạt động và máy bay mất kiểm soát. Cục Điều tra Tai nạn Máy bay Ấn Độ (AAIB) cho biết trong đoạn ghi âm buồng lái, một phi công đã hỏi người còn lại tại sao lại cắt nhiên liệu, và người kia khẳng định mình không thực hiện hành động đó.

Báo cáo sơ bộ cũng cho biết đơn xin nghỉ phép của Cơ trưởng Sabharwal với lý do trầm cảm sau cái chết của mẹ đã làm dấy lên câu hỏi liệu các biện pháp đánh giá và bảo vệ sức khỏe tâm thần cho phi công hiện nay có thực sự đầy đủ và hiệu quả hay không. Tổng Giám đốc điều hành Air India cảnh báo rằng cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành, đồng thời nhấn mạnh trong một cuộc họp nội bộ với nhân viên rằng việc vội vàng đưa ra bất kỳ kết luận nào vào thời điểm này là thiếu thận trọng.

Các chuyên gia cho biết các sự cố do lỗi con người từ lâu đã thường xuyên xảy ra trong ngành hàng không, và các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Nhiều chuyên gia trong ngành cũng cảnh báo rằng hiện nay các biện pháp hỗ trợ tâm lý dành cho phi công và các nhân sự khác trong ngành hàng không vẫn còn rất hạn chế.

Những vụ tai nạn thảm khốc do phi công tự sát đã thôi thúc các chuyên gia nghiên cứu về sức khỏe tâm thần của phi công. Một số vụ tai nạn, như vụ việc của hãng Germanwings năm 2015 và vụ mất tích của máy bay MH370, đã dấy lên nhiều giả thuyết về sức khỏe tâm thần của phi công.

Lỗ hổng trong hệ thống đánh giá sức khỏe tâm thần phi công cũng là một vấn đề được quan tâm. Các chuyên gia cho biết rằng các yêu cầu khắt khe về sức khỏe tâm thần có thể khiến nhiều phi công cố tình che giấu thông tin sức khỏe hoặc tránh kiểm tra sức khỏe tâm thần vì sợ bị sa thải.

Để giảm thiểu nguy cơ phi công có ý định tự tử chiếm quyền điều khiển máy bay, một số biện pháp đã được đề xuất, như thay đổi thiết kế cửa buồng lái. Tuy nhiên, các nhà chức trách thì phản đối việc thay đổi thiết kế cửa buồng lái, lý giải rằng hệ thống khóa tinh vi hiện nay nhằm ngăn chặn các vụ không tặc xâm nhập buồng lái và cướp máy bay.

Các chuyên gia trong ngành hàng không cho biết cần nhiều hơn nữa các biện pháp khuyến khích phi công và những nhân sự hàng không khác chủ động lên tiếng về sức khỏe tâm thần. Hiệp hội Hàng không Hoàng gia (RAeS) đã công bố một báo cáo làm rõ những thách thức mà các vấn đề sức khỏe tâm thần cùng với sự thiếu hụt hỗ trợ đang đặt ra cho ngành hàng không toàn cầu.