Giá trị của các thương vụ đầu tư tư nhân tại Đông Nam Á trong 6 tháng đầu năm 2025 đã trải qua sự giảm sút đáng kể. Nguyên nhân chính có thể xuất phát từ tác động của thuế quan do Mỹ áp đặt và những bất ổn trên bình diện vĩ mô. Theo số liệu được công bố bởi EY, tổng giá trị đầu tư tư nhân trong khu vực này đã giảm 46,6% trong nửa đầu năm, chỉ đạt khoảng 3,1 tỷ USD so với cùng kỳ năm 2024. Mặc dù vậy, số lượng thương vụ lại ghi nhận sự tăng trưởng, đạt 36, tăng 12,5%.

Trong khi đó, giá trị các thương vụ thoái vốn có sự hỗ trợ từ đầu tư tư nhân lại giảm 40,6%, chỉ còn khoảng 1,1 tỷ USD. Số lượng giao dịch trong hạng mục này cũng giảm 7,1%, xuống còn 13 thương vụ. Các chuyên gia thị trường nhận định rằng sự chững lại này có thể là kết quả của việc chuyển đổi sang chiến lược lựa chọn thương vụ một cách cẩn trọng hơn trong bối cảnh áp lực vĩ mô gia tăng.

Các chuyên gia như Elaine Tan, quản lý cấp cao tại LSEG Deals Intelligence, và Kerrine Koh, Giám đốc điều hành kiêm Trưởng bộ phận Đông Nam Á tại Hamilton Lane, chia sẻ rằng tình hình kinh tế hiện nay đang khiến các nhà quản lý quỹ đầu tư tư nhân trở nên thận trọng hơn. Những diễn biến khó lường trong chính sách thương mại của Mỹ, đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế lên đến 49% đối với các nước thành viên Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đã kéo dài thời gian hoàn tất các thương vụ.

Các nhà đầu tư và nhà quản lý quỹ đầu tư tư nhân đang phải tính toán lại mô hình tài chính để đạt được sự tối ưu. Ngay cả những doanh nghiệp không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thuế quan cũng cần thời gian để xem xét hiệu ứng lan tỏa và tác động gián tiếp có thể xảy ra với họ. Johnny Lim, đồng Chủ tịch bộ phận doanh nghiệp toàn cầu khu vực châu Á tại hãng luật Reed Smith, cho biết các đội ngũ giao dịch đang chịu áp lực ngày càng lớn trong việc liên tục cập nhật mô hình tài chính và xin phê duyệt lại từ các ủy ban đầu tư khi bối cảnh thị trường thay đổi.

Về triển vọng những tháng còn lại của năm 2025, các chuyên gia trong ngành tỏ ra thận trọng nhưng vẫn lạc quan. Hai thương vụ được theo dõi sát sao từ cuối năm ngoái, nếu hoàn tất trong năm nay, sẽ giúp giá trị đầu tư tư nhân tại Đông Nam Á tăng vọt. Đó là việc Quỹ đầu tư quốc gia Singapore (GIC) và KKR bán 80% cổ phần tại tập đoàn bệnh viện tư Metro Pacific Health của Philippines và việc KKR bán công ty Goodpack, đơn vị cung cấp dịch vụ container và logistics có trụ sở tại Singapore.

Các chuyên gia đồng thuận rằng triển vọng đầu tư tư nhân cả năm này vẫn tích cực, và kỳ vọng sẽ có thêm nhiều sự quan tâm đến các lĩnh vực dịch vụ, bao gồm dịch vụ tài chính. Tuy nhiên, do thời gian thực hiện giao dịch kéo dài và các bất ổn vĩ mô vẫn dai dẳng, có thể khiến phần lớn hoạt động quan trọng phải chuyển sang năm 2026.

Thị trường vận tải biển trong sáu tháng đầu năm 2025 đã trải qua nhiều biến động đáng kể. Trong loạt bài phân tích giữa năm gồm năm phần, các chuyên gia từ Maritime Strategies International (MSI) đã đánh giá lại thị trường vận tải biển và đưa ra triển vọng cho phần còn lại của năm 2025. Trong phần thứ hai của loạt bài này, podcast Seatrade Maritime đã có một cuộc trò chuyện chuyên sâu với ông Daniel Richards từ MSI về những diễn biến trên thị trường vận tải container và triển vọng cho những tháng cuối năm.

Ông Richards lưu ý rằng thị trường container đã bước vào năm 2025 với hai yếu tố bất ổn lớn, bao gồm các mức thuế quan do Tổng thống Hoa Kỳ Trump đề xuất và thời điểm các hãng tàu có thể quay trở lại đi qua Biển Đỏ và Kênh đào Suez. Tuy nhiên, tình hình thuế quan đã biến động không ngừng và không có sự thay đổi thực sự nào đối với hiện trạng ở Biển Đỏ. Điều này đã tạo ra một môi trường kinh doanh phức tạp và đầy thách thức cho các hãng vận tải và các bên liên quan.

Về thị trường vận tải container nửa đầu năm 2025, ông Richards nhận thấy rằng đây thực sự là một năm ổn định và ít biến động hơn so với năm 2024. Thị trường giao ngay đã khởi sắc khi bước vào mùa cao điểm, nhưng nhìn chung đây vẫn là một thị trường tương đối trầm lắng. Sự ổn định này có thể được xem là một tín hiệu tích cực cho các hãng vận tải và các doanh nghiệp liên quan, nhưng cũng có thể là một dấu hiệu cho thấy sự thiếu hụt về nhu cầu và sự cạnh tranh trên thị trường.

Tuy nhiên, ông Richards vẫn đưa ra một lời cảnh báo rằng có khả năng một điều gì đó sẽ xảy ra trong sáu tháng tới để đảo ngược nhận định đó. Tình hình thuế quan chắc chắn sẽ gây áp lực lên các tuyến thương mại đi Hoa Kỳ, và nếu các yếu tố khác không đổi, xu hướng này có thể sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm nay. Các doanh nghiệp và các hãng vận tải cần phải theo dõi sát sao tình hình và chuẩn bị cho các kịch bản khác nhau để có thể ứng phó kịp thời.

MSI dự kiến nhập khẩu container của Hoa Kỳ sẽ sụt giảm trong nửa cuối năm 2025 so với cùng kỳ năm trước, với sự suy yếu sẽ còn kéo dài ít nhất một năm nữa. Điều đó có khả năng sẽ đẩy giá cước xuống thấp đơn giản vì đội tàu tiếp tục tăng trưởng và các hãng tàu đang bắt đầu có dấu hiệu khó khăn trong việc tìm nơi để bố trí tất cả những con tàu lớn này khi chúng gia nhập đội tàu. Sự sụt giảm này có thể sẽ có tác động đáng kể đến thị trường vận tải container và các doanh nghiệp liên quan.

Tăng trưởng thương mại container dự kiến sẽ tăng khoảng 3,5 – 4% trong khi đội tàu dự kiến sẽ tăng khoảng 6,5%. Triển vọng thương mại khi bước sang năm tới có khả năng sẽ yếu đi, chủ yếu do thị trường Hoa Kỳ. Điều này có thể sẽ tạo ra một thách thức lớn cho các hãng vận tải và các doanh nghiệp liên quan trong việc duy trì tăng trưởng và cạnh tranh trên thị trường.

Trong phần còn lại của năm 2025, MSI dự kiến sự cân bằng cung-cầu sẽ yếu đi trong nửa cuối năm và điều đó sẽ gây áp lực lên thị trường vận tải sau khi mùa cao điểm qua đi. Các doanh nghiệp và các hãng vận tải cần phải chuẩn bị cho một thị trường đầy thách thức và biến động, và cần phải có các chiến lược phù hợp để có thể ứng phó và thích nghi với tình hình.

Công ty Cổ phần Hợp tác Kinh tế và Xuất Nhập khẩu Savimex (SAV) đang trải qua một giai đoạn khó khăn, phản ánh những tác động bất ngờ của chính sách thuế quan đối ứng của Mỹ đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Mới đây, trong báo cáo tài chính quý 2/2025, Savimex đã công bố doanh thu đạt gần 238 tỷ đồng, giảm 6% so với cùng kỳ năm trước.

Trong khi đó, mặc dù lãi gộp của công ty tăng 15%, đạt gần 41 tỷ đồng và các chi phí bán hàng, quản lý doanh nghiệp được kiểm soát tốt, nhưng khoản lỗ tài chính đột biến lên tới 39 tỷ đồng đã khiến Savimex lỗ ròng 22,6 tỷ đồng trong quý 2/2025. Đây là lần đầu tiên công ty này lỗ trở lại kể từ quý 4/2023.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này bắt nguồn từ việc nắm giữ gần 3,4 triệu cổ phiếu của hãng xuất khẩu may mặc CTCP Dệt may – Đầu tư – Thương mại Thành Công (TCM). Savimex cho biết những thông tin liên quan đến chính sách thuế quan của Mỹ đã tác động tiêu cực đến giá thị trường của khoản đầu tư tài chính này, dẫn đến việc phải trích lập dự phòng tính đến cuối tháng 6.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu của các công ty xuất khẩu đang đối mặt với áp lực lớn kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế quan đối ứng. Mặc dù đã có sự hồi phục đáng kể, cổ phiếu TCM và SAV vẫn giảm giá lần lượt 26% và 11% so với đầu năm, trong khi VN-Index tăng 17% tính đến 9h39 phiên 22/07.

Các doanh nghiệp xuất khẩu đang phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong bối cảnh chính sách thuế quan của Mỹ có những thay đổi. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến Savimex và TCM mà còn có thể tác động rộng rãi đến các công ty xuất khẩu khác. Thị trường chứng khoán cũng không nằm ngoài những tác động này, khi các nhà đầu tư phải điều chỉnh chiến lược dựa trên những thay đổi của chính sách thuế quan.