Gánh nặng chi phí vay cao tiếp tục là một thách thức lớn đối với các hộ gia đình tại Anh. Một năm sau khi Ngân hàng Trung ương Vương quốc Anh (BoE) bắt đầu thực hiện các biện pháp cắt giảm lãi suất, người dân Anh vẫn phải đối mặt với những khoản chi phí vay mượn cao nhất trong nhiều thập kỷ qua.

Theo phân tích của Bloomberg dựa trên dữ liệu tiết kiệm và thế chấp từ BoE, người dân Anh hiện đang thiệt hại khoảng 11 tỷ bảng Anh (14,6 tỷ USD) mỗi năm so với thời điểm tháng 7/2024. Mặc dù BoE đã thực hiện bốn lần cắt giảm lãi suất và dự kiến sẽ tiếp tục hạ lãi suất thêm, nhưng tác động của việc giảm lãi suất vẫn chưa thực sự rõ ràng.

Người gửi tiết kiệm đang phải chịu thiệt khi các ngân hàng và tổ chức tài chính nhanh chóng điều chỉnh giảm mức lãi suất trả cho những khoản tiền gửi. Trong khi đó, các chủ nhà mua trả góp vẫn chưa được hưởng lợi vì nhiều người vẫn đang chờ hợp đồng vay thế chấp với lãi suất cao hết hạn.

Những phát hiện này cho thấy thách thức của các nhà hoạch định chính sách trong việc nới lỏng điều kiện tài chính cho các hộ gia đình và thúc đẩy tốc độ tăng trưởng đang ảm đạm của nền kinh tế Anh. Sự phục hồi kinh tế Anh phụ thuộc lớn vào người tiêu dùng, nhưng nhiều người dân vẫn có xu hướng tích trữ hơn là chi tiêu, do lo ngại các đợt tăng thuế tiếp theo vào mùa Thu năm nay.

Chuyên gia kinh tế James Smith từ ngân hàng ING nhận định: “Điều này cho thấy tác động của việc cắt giảm lãi suất sẽ rất chậm, càng bị kéo dài bởi chính tốc độ cắt giảm đang diễn ra một cách chậm chạp.”

BoE được kỳ vọng sẽ công bố lần cắt giảm lãi suất thứ năm, hạ thêm 0,25 điểm phần trăm xuống còn 4% vào cuộc họp ngày 7/8 tới. Tuy nhiên, với lạm phát hiện đang ở mức cao nhất trong 17 tháng qua và “nóng” hơn dự báo hồi tháng Năm, Thống đốc BoE Andrew Bailey nhiều khả năng sẽ nhấn mạnh sự thận trọng về tốc độ nới lỏng chính sách tiền tệ sắp tới.

Theo tính toán dựa trên tổng tiền gửi và lãi suất thực tế, việc lãi suất giảm khiến người gửi tiết kiệm Anh mất khoảng 5 tỷ bảng thu nhập trong năm qua. Ngược lại, chi phí lãi vay đối với các khoản vay thế chấp và nợ không đảm bảo đã tăng thêm 6 tỷ bảng so với một năm trước.

Hiện có khoảng 1 triệu người đang nắm các khoản vay với lãi suất cao hơn mức hiện tại, tức là họ chưa thể hưởng lợi từ việc chi phí vay giảm. Các nhà kinh tế và giới đầu tư dự báo BoE sẽ tiếp tục giữ tốc độ nới lỏng mỗi quý một lần, và lãi suất có thể giảm về khoảng 3,5% vào mùa Xuân năm sau.

Tuy nhiên, mức này vẫn cao hơn đáng kể so với mức dưới 1% hồi đầu năm 2022, trước khi lạm phát tăng vọt lên hai chữ số. Chỉ số giá tiêu dùng tháng 10/2024 của Anh sẽ được công bố vào thứ Tư (20/11) và dự kiến tăng 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bloomberg là một trong những nguồn tin cung cấp thông tin về tình hình tài chính của các hộ gia đình Anh.

Trong tháng 7 này, diễn biến giảm lãi suất tiếp tục được ghi nhận trên thị trường tiền tệ. Nhiều ngân hàng thương mại đã tiến hành điều chỉnh giảm lãi suất tiền gửi, với mức giảm dao động từ 0,1% đến 0,2%/năm cho các kỳ hạn và loại hình tiền gửi khác nhau.

Điển hình, Ngân hàng Bắc Á đã giảm 0,1% cho tất cả các kỳ hạn và loại hình tiền gửi. Tương tự, VIB cũng tiến hành giảm 0,1%/năm cho kỳ hạn 36 tháng với khoản tiền gửi tại quầy từ 1 tỷ đồng đến dưới 5 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Ngân hàng Bảo Việt điều chỉnh giảm lãi suất 0,15-0,2%/năm đối với tiền gửi các kỳ hạn từ 6-13 tháng.

Đây không phải là động thái giảm lãi suất tiền gửi đầu tiên trong thời gian gần đây. Trước đó, một số ngân hàng như Lộc Phát (LPB) và Ngân hàng Quốc dân (NCB) cũng đã thực hiện giảm lãi suất tiền gửi niêm yết. Xu hướng giảm lãi suất này được cho là nhằm hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp và cá nhân trong việc tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn, từ đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.

Tính đến ngày 22/7, lãi suất cho vay bình quân đã giảm xuống mức 6,23%/năm, tương ứng giảm 0,7%/năm so với cuối năm 2023. Điều này cho thấy nỗ lực của các ngân hàng trong việc giảm chi phí vốn và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Ngoài ra, trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND đã giảm nhẹ từ 0,02 đến 0,06 điểm phần trăm ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống. Trong khi đó, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng USD ghi nhận đi ngang ở các kỳ hạn qua đêm và 2 tuần; giảm 0,01 điểm phần trăm ở các kỳ hạn còn lại.

Song song với diễn biến lãi suất, lợi suất Trái phiếu Chính phủ trên thị trường thứ cấp cũng ghi nhận sự tăng lên ở hầu hết các kỳ hạn. Thông qua nghiệp vụ thị trường mở, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện bơm ròng 8.203,86 tỷ đồng ra thị trường. Các động thái này cho thấy sự điều hành linh hoạt và nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước trong việc duy trì sự ổn định và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế thông qua các công cụ chính sách tiền tệ.

Việc giảm lãi suất tiền gửi và cho vay trong bối cảnh hiện nay được đánh giá là phù hợp, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn. Từ đó, kỳ vọng về sự phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế trong thời gian tới có thêm cơ sở để được củng cố.