Ngành bao bì đang đứng trước những thách thức lớn trong quá trình chuyển đổi xanh, không chỉ từ phía luật pháp trong nước mà còn từ yêu cầu tiêu dùng bền vững và các tiêu chuẩn quốc tế. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện những thay đổi mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Mới đây, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục đích xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.
Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết. Một trong những vấn đề cốt lõi là việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả, cùng với đó là sự thiếu hụt chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác. Thêm vào đó, sản phẩm tái chế của Việt Nam cũng gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
Để vượt qua những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể. Liên minh này sẽ tập trung vào việc mở rộng mạng lưới hợp tác nhằm nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, và ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Song song với đó, các doanh nghiệp thành viên cũng sẽ tập trung vào việc thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và dễ tái chế.
Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn. Một số doanh nghiệp tái chế tiên phong như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã bắt đầu áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Công ty này đã xây dựng hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa, giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường.
Tuy nhiên, để mô hình kinh tế tuần hoàn phát triển một cách hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng. Sự hợp tác và đồng lòng của tất cả các bên liên quan sẽ là chìa khóa để giải quyết những thách thức trong ngành tái chế và hướng tới một tương lai bền vững.
Pro Việt Nam đang tích cực triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao ý thức cộng đồng về tầm quan trọng của việc tái chế và phân loại rác thải. Thông qua các chương trình giáo dục và truyền thông, người dân được khuyến khích tham gia vào quá trình thu gom và tái chế bao bì, cùng với việc hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thiết kế và sản xuất bao bì thân thiện với môi trường.
Trong thời gian tới, Pro Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và công nghệ tái chế tiên tiến từ các nước khác. Việc áp dụng các công nghệ tái chế hiện đại sẽ giúp tăng hiệu suất tái chế và nâng cao chất lượng sản phẩm tái chế, từ đó mở rộng thị trường xuất khẩu và giảm thiểu tác động môi trường.