Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã công bố áp dụng hàng loạt mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ hơn 40 quốc gia, đánh dấu một bước đi mạnh mẽ và quyết liệt trong chính sách thương mại của ông. Tuy nhiên, động thái này đã làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ lạm phát leo thang và tăng trưởng kinh tế chững lại trên quy mô toàn cầu.
Loạt thuế mới, dao động từ 10% đến 41%, sẽ đẩy mức thuế suất trung bình của Mỹ lên tới 15,2%, mức cao nhất kể từ thời kỳ hậu Thế chiến II. Không chỉ mang tính biểu tượng về chính sách bảo hộ thương mại, những mức thuế này còn được dự báo sẽ tác động tiêu cực trực tiếp đến cả nền kinh tế Mỹ và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo ước tính của chuyên gia kinh tế Maeva Cousin, nếu các mức thuế được thực hiện như công bố, GDP Mỹ có thể suy giảm 1,8% trong vòng 2-3 năm tới, trong khi lạm phát cơ bản có thể tăng thêm 1,1%. Trên phạm vi toàn cầu, những quốc gia xuất khẩu nhiều sang Mỹ sẽ phải đối mặt với nhu cầu sụt giảm, đe dọa đến sản lượng công nghiệp, việc làm và ổn định giá cả.
Tổng thống Trump cũng cho biết sẽ tiếp tục công bố thuế riêng đối với các lĩnh vực nhạy cảm như dược phẩm, bán dẫn, khoáng sản chiến lược và công nghiệp chế tạo. Đe dọa này được dự báo sẽ tiếp tục khiến giới doanh nghiệp và nhà đầu tư rơi vào trạng thái bất định kéo dài.
Ngay sau thông báo của ông Trump, các thị trường tài chính toàn cầu đã có phản ứng tiêu cực. Chỉ số MSCI All Country World Index giảm 0,2%; hợp đồng tương lai S&P 500 và thị trường châu Âu lần lượt mất 0,2% và 0,6%. Thị trường châu Á ghi nhận ngày giảm điểm thứ sáu liên tiếp, giảm 0,7% – chuỗi giảm dài nhất trong năm nay.
Theo Wendy Cutler, cựu quan chức đàm phán thương mại Mỹ, việc áp dụng các mức thuế đa dạng trên quy mô toàn cầu sẽ tạo ra không ít khó khăn cho hải quan Mỹ. Bà cảnh báo rằng, dù đã có thời gian chuẩn bị 7 ngày, các nhà nhập khẩu vẫn nên sẵn sàng đối mặt với ‘các sự cố khởi đầu’ khi chính sách có hiệu lực từ ngày 7/8.
Trong bối cảnh những lời hứa thương mại đầy tham vọng chưa thành hiện thực, Tổng thống Trump đang chọn cách gây sức ép trực tiếp thông qua các đòn thuế. Cách làm này phản ánh chiến lược ‘áp lực tối đa’ mà ông từng áp dụng trong các cuộc đàm phán trước đây.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lo ngại các mức thuế mới sẽ khiến chi phí sản xuất, tiêu dùng tăng cao, qua đó thúc đẩy lạm phát, gây áp lực lên người dân và doanh nghiệp Mỹ. Đồng thời, cú sốc cầu đối với hàng xuất khẩu ở các quốc gia bị áp thuế cũng sẽ làm giảm hoạt động công nghiệp và thương mại toàn cầu.
