Trung Quốc đã chính thức khởi động dự án xây dựng một con đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, với tham vọng đưa công trình này trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất thế giới. Tại thành phố Nyingchi thuộc khu tự trị Tây Tạng, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã tham dự lễ khởi công dự án vào ngày 19/7.
Dự án này nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo – dòng sông huyết mạch của Tây Tạng, sau đó chảy qua Ấn Độ và Bangladesh dưới tên gọi sông Brahmaputra. Được đưa vào kế hoạch từ năm 2020, dự án là một phần trong chương trình 5 năm nhằm khai thác tối đa tiềm năng thủy điện của cao nguyên Tây Tạng. Sau khi được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, dự án đã sẵn sàng cho giai đoạn triển khai.
Con đập được thiết kế để tạo ra công suất điện lên đến 300 tỷ kilowatt-giờ mỗi năm, gấp ba lần công suất của đập Tam Hiệp – một trong những đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay. Quy mô dự án đã gây ra những lo ngại ở Ấn Độ và Bangladesh về vấn đề an ninh nguồn nước, lương thực, cũng như việc di dời dân cư và tác động môi trường tiềm ẩn.
Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định rằng dự án đã trải qua các đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ra tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất cũng như quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết thêm rằng dự án có thể đóng góp vào công tác phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (tương đương 167 tỷ USD). Dự án này chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực.
Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới thành lập, sẽ là chủ đầu tư của dự án. Động thái này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh, như một cách để khẳng định quyền sử dụng nguồn nước.
Thông tin thêm về dự án thủy điện và những tác động tiềm ẩn của nó đối với khu vực và môi trường vẫn đang được tiếp tục theo dõi và đánh giá.