Thị trường lao động Việt Nam hiện đang đối mặt với một nghịch lý đáng chú ý. Mặc dù nhiều doanh nghiệp đang cắt giảm nhân sự, gây ra tình trạng thất nghiệp cho hàng nghìn người lao động, nhưng đồng thời, các doanh nghiệp lại gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự mới. Mới đây, Mạng tuyển dụng trực tuyến Việc làm24h đã công bố báo cáo về thực trạng tâm lý người lao động và sự gián đoạn kết nối giữa cung – cầu lao động trên thị trường, chỉ ra những thách thức và cơ hội trong tình hình này.
Theo khảo sát của Việc làm24h, trong nửa đầu năm 2025, hơn 1/4 doanh nghiệp đã tiến hành cắt giảm nhân sự, với gần 70% trong số đó giảm quy mô dưới 10% nhân sự. Các ngành nhân sự được ưu tiên giữ lại bao gồm marketing, kinh doanh, nhân sự/tuyển dụng, chăm sóc khách hàng, lập trình/CNTT. Đáng chú ý, lĩnh vực ngân hàng đã có hơn 2.500 nhân sự bị tinh giản, và nhiều khu công nghiệp cũng báo cáo cắt giảm quy mô lớn trong các ngành dệt may, da giày, điện tử. Thông tin chi tiết về báo cáo của Việc làm24h đã cung cấp cái nhìn sâu sắc về tình hình thị trường lao động hiện nay.
Mặc dù các doanh nghiệp đang cắt giảm nhân sự, nhưng họ vẫn tiếp tục tuyển dụng. Tuy nhiên, họ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm ứng viên phù hợp. Có đến 77,4% doanh nghiệp đánh giá tuyển dụng khó khăn hơn cùng kỳ, đặc biệt ở nhóm nhân viên chính thức và cấp trung. Các vị trí doanh nghiệp khó tuyển dụng nhất hiện nay chủ yếu rơi vào các nhóm ngành yêu cầu kỹ năng chuyên môn cao như kinh doanh, kỹ sư sản xuất/kỹ thuật, tài chính – kế toán. Những khó khăn này đã đặt ra thách thức cho cả doanh nghiệp và người lao động trong việc kết nối và đáp ứng nhu cầu của nhau.
Khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp là thiếu ứng viên có kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp, ứng viên có kỳ vọng quá cao, và tình trạng thiếu hụt nguồn ứng viên. Trong khi đó, người lao động bị sa thải chủ động tìm việc trở lại nhưng chỉ một phần nhỏ tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao kỹ năng và thích nghi của người lao động trong thị trường lao động hiện nay.
Bà Đào Thu Phương, Giám đốc điều hành Siêu Việt Group – Vieclam24h, nhận định rằng sự khác biệt về thứ tự ưu tiên giữa doanh nghiệp và người lao động cho thấy hành trình tuyển dụng tìm việc trở nên gian nan hơn cho cả hai phía. Thực tế đó phản ánh khoảng cách rõ rệt giữa cung và cầu lao động khi doanh nghiệp cần người, người lao động cần việc, nhưng sự kết nối giữa hai phía vẫn còn lỏng lẻo. Để giải quyết vấn đề này, các giải pháp tuyển dụng hiệu quả cần được đưa ra nhằm kết nối cung – cầu lao động một cách tốt hơn.
Để nâng cao năng lực cạnh tranh trong quá trình giữ việc hoặc tìm việc, người lao động cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi. Bên cạnh đó, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục gồm các kỹ năng bổ trợ như công nghệ, kỹ năng số và kỹ năng giao tiếp. Đặc biệt, nên ưu tiên những năng lực có tính bền vững cao và khó bị thay thế bởi máy móc hoặc tự động hóa. Việc đầu tư vào kỹ năng sẽ giúp người lao động tăng cơ hội việc làm và phát triển sự nghiệp.
Trong thời gian tới, thị trường lao động có những tín hiệu khởi sắc khi 56,2% doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng quy mô nhân sự, nhưng phần lớn sẽ tuyển dụng có chọn lọc. Người lao động cần tìm hiểu rõ về tình hình hoạt động, văn hóa và mức độ ổn định của doanh nghiệp, đồng thời theo dõi các xu hướng ngành nghề có nhu cầu cao để định hướng phát triển phù hợp. Qua đó, người lao động có thể nắm bắt cơ hội và thích nghi với sự thay đổi của thị trường lao động.
