Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực xây dựng kế hoạch để thích ứng với thuế quan của Mỹ, với trọng tâm là tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), có hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm kiếm thị trường mới để giảm thiểu rủi ro từ việc áp thuế quan. Điều này không chỉ diễn ra trong lĩnh vực xuất khẩu mà còn trong sản xuất và kinh doanh trong nước, với 34,9% doanh nghiệp chọn tìm kiếm thị trường mới.
Bên cạnh việc tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Điều này thể hiện sự đa dạng hóa trong chiến lược của doanh nghiệp nhằm giảm sự phụ thuộc vào một thị trường cụ thể. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Ngược lại, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.
Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã chủ động lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Các doanh nghiệp thuộc nhiều ngành khác nhau cho rằng họ chịu tác động nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ.
Với lợi thế có 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương, Việt Nam có nhiều cơ hội để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác.
Ngoài ra, việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng được coi là điều cần thiết để giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị về các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ và Trung Quốc.