Chiều ngày 19/7, miền Bắc đã chứng kiến một hệ thống siêu dông gây ra mưa dông diện rộng, với nhiều khu vực xuất hiện dông mạnh, lốc xoáy và gió giật mạnh. Cục bộ, một số nơi ghi nhận mưa to đến rất to. Đáng chú ý, tại trạm Cửa Ông (Quảng Ninh), gió mạnh cấp 7 đã được ghi nhận, trong khi Bãi Cháy (Hạ Long) đạt cấp 10 và Bạch Long Vĩ (Hải Phòng) cấp 8. Đây là những cấp gió tương đương với gió bão và gió áp thấp nhiệt đới.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia đã xác định rằng trận mưa dông chiều qua không phải do ảnh hưởng của hoàn lưu bão Wipha. Thay vào đó, nguyên nhân của hiện tượng mưa dông mạnh này là do ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua khu vực Bắc Bộ, kết hợp với điều kiện nhiệt độ ở khu vực Bắc Bộ tăng cao trong 3 ngày qua.
Hệ thống siêu dông, có đường kính từ vài km đến vài trăm km, bao gồm nhiều cụm mây dông phát triển kết hợp thành hệ thống lớn. Siêu dông có thể tồn tại trong nhiều giờ, thậm chí 12-24 giờ. Các cơn dông nhiệt không thể dự báo sớm do đặc điểm nhiễu động quy mô nhỏ, hình thành rất nhanh.
Hiện nay, với những trang thiết bị hiện đại quan trắc và giám sát bầu trời như ảnh mây vệ tinh phân giải cao, radar thời tiết, cơ quan khí tượng có thể phát hiện được dông nhiệt nhưng chỉ có thể cảnh báo cực ngắn, từ 45 phút đến 1 giờ đồng hồ.
Ngành khí tượng thuỷ văn đã xây dựng mạng lưới cảnh báo dông, sét tương đối toàn diện, bao gồm 10 radar thời tiết và 18 trạm định vị sét tự động. Mạng lưới này giúp nâng cao hiệu quả cảnh báo dông, sét trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam.
Mỗi cảnh báo đến sớm 10 phút có thể cứu sống hàng trăm người. Việc ứng dụng khoa học công nghệ vào cảnh báo sớm thiên tai cần được ưu tiên, đầu tư và lan tỏa đến từng người dân.
